Από την έντυπη έκδοση
Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Στην απλούστευση των αδειοδοτικών διαδικασιών για την κατασκευή και εκμετάλλευση υδατοδρομίων, με στόχο να ξεπεραστούν τα εμπόδια γρήγορα και να έχουμε την επανεκκίνηση των πτήσεων με υδροπλάνα την άνοιξη του 2020, προτίθεται να προχωρήσει σύντομα το υπουργείο Yποδομών & Μεταφορών.
Το υπουργείο Μεταφορών θα προσπαθήσει να ελαχιστοποιήσει, εφόσον αυτό καταστεί εφικτό, τον αριθμό των σχετικών αδειών, προχωρώντας παράλληλα στη δημοσίευση κάποιων κρίσιμων ΚΥΑ για την αποσαφήνιση του νέου θεσμικού πλαισίου για τα υδατοδρόμια, όπως άφησε να διαφανεί ο υφυπουργός Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης.
Όπως επισημαίνεται από στελέχη των δραστηριοποιούμενων εταιρειών, τα υδροπλάνα από πτητικής πλευράς, αλλά και ευρύτερης επιχειρησιακής λειτουργίας, βρίσκονται πολύ κοντά στα χαρακτηριστικά λειτουργίας των ελικοπτέρων. Υπάρχουν πολλά σημεία στο νόμο των υδατοδρομίων, υποστηρίζουν, που αν είχαν εναρμονιστεί με τα αντίστοιχα σημεία του νόμου των ελικοδρομίων θα είχαν επιταχυνθεί κατά πολύ οι διαδικασίες.
Ως γνωστόν, τα ελικοδρόμια λειτουργούν πολλές δεκαετίες στην Ελλάδα και έχει αποδειχθεί εμπράκτως ότι η δική τους νομοθεσία είναι επαρκής και ασφαλής. Με βάση τα ανωτέρω θα πρέπει, για λόγους ισονομίας, το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των υδατοδρομίων να είναι αντίστοιχο με το νομοθετικό πλαίσιο για τα ελικοδρόμια, λαμβάνοντας βεβαίως υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες της θάλασσας, υπογραμμίζεται.
Σε Ιόνιο και Δυτική Ελλάδα το πρώτο δίκτυο
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το πρώτο δίκτυο υδατοδρομίων θα δημιουργηθεί στο Ιόνιο Πέλαγος και τη Δυτική Ελλάδα.
Στην εγχώρια αγορά δραστηριοποιούνται δύο εταιρείες, η Ελληνικά Υδατοδρόμια, με την Άκτωρ Facilitiy Management να κατέχει το 55%, και η Hellenic Seaplanes, οι οποίες έχουν προσελκύσει, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών τους, ιδιωτικά κεφάλαια. Μάλιστα, όπως αναφέρουν, το εγχώριο και διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον συνεχίζει να υφίσταται, ενώ παρουσία στη συγκεκριμένη αγορά επιδιώκει να αποκτήσει και ο Ελληνομεξικανός Ricardo Farias Nicolopoulos που δραστηριοποιείται στην αεροπορική βιομηχανία, μέσω δικών του εταιρειών (Bi-National Air, Air Choice One κ.ά.).
Συμπληρωματικά στο μεταφορικό έργο
Το μεγάλο ερώτημα που απασχολεί την αγορά των υδροπλάνων είναι η βιωσιμότητα της επένδυσης. Όπως αναφέρουν στελέχη του κλάδου, τα υδροπλάνα είναι συγκεκριμένης χωρητικότητας και συγκεκριμένων επιχειρησιακών δυνατοτήτων. Σε καμία περίπτωση δεν έρχονται να υποκαταστήσουν αεροπλάνα ή πλοία, αλλά να λειτουργήσουν συμπληρωματικά.
Για παράδειγμα, απομακρυσμένα νησιά μπορούν να συνδεθούν με τα υδροπλάνα πιο εύκολα με την ηπειρωτική Ελλάδα ή πιο κεντρικά νησιά, επιβάτες κρουαζιέρας μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για επισκέψεις σε νησιωτικούς προορισμούς και φυσικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έκτακτες περιπτώσεις (μεταφορά ασθενών).
Μία από τις βασικές αιτίες καθυστέρησης των τελευταίων ετών, εκτιμάται, σχετίζεται με το γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο Σπίρτζη θεσπίστηκε με καθυστέρηση περίπου 2,5 ετών με την προσμονή του να «παγώνει» τα εν εξελίξει επενδυτικά εγχειρήματα.
Οι βελτιώσεις που ζητούν οι φορείς
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, στις βελτιώσεις που ζητούν παράγοντες του κλάδου, εκτός της αντιστοίχισης του νομοθετικού πλαισίου υδατοδρομίων/ελικοδρομίων, περιλαμβάνονται:
- η εκπαίδευση του προσωπικού υδατοδρομίου να παρέχεται είτε από την ΥΠΑ «είτε από Πιστοποιημένα από την ΥΠΑ άτομα του Φορέα λειτουργίας του υδατοδρομίου». Η εν λόγω δυνατότητα εκπαίδευσης θα είναι σαφώς βοηθητική, ειδικά για τα υδατοδρόμια σε μικρά και απομονωμένα νησιά που θα χρησιμοποιούν ντόπιους κατοίκους για προσωπικό, καθώς θα είναι εξαιρετικά πρακτικό να εκπαιδεύονται στους χώρους του υδατοδρομίου.
- η πρόβλεψη στο νόμο της δυνατότητας παροχής υπηρεσιών ασφάλειας αερομεταφορών από αυτοεξυπηρετούμενο φορέα, καθώς η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας προβλέπει τη δυνατότητα αυτή για τα χερσαία αεροδρόμια. Στα υδατοδρόμια, ιδίως των μικρών και απομονωμένων νησιών, η πρόβλεψη από το νόμο για παροχή υπηρεσιών ασφαλείας αερομεταφορών μέσω «και» αυτοεξυπηρετούμενου φορέα θα δώσει στον φορέα λειτουργίας του υδατοδρομίου τη δυνατότητα να προσλάβει προσωπικό, από τους μόνιμους κατοίκους των νησιών, που θα αναλάβουν καθήκοντα προσωπικού ασφαλείας στο υδατοδρόμιο (αφού πρώτα ολοκληρώσουν την απαιτούμενη εκπαίδευση).
- η πρόβλεψη της δυνατότητας παραχωρησιούχων λιμένων και μαρίνων, που θα έχουν αναλάβει τη διοίκησή τους, κατόπιν διαγωνισμού του Δημοσίου, να μπορούν να αποκτήσουν άδεια ίδρυσης υδατοδρομίου εντός του εν λόγω λιμένα – μαρίνας. Ο εν ισχύ νόμος δεν επιτρέπει στα δύο μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας (Πειραιάς – Θεσσαλονίκη) να αποκτήσουν υδατοδρόμιο, καθώς -ως γνωστόν- οι ΟΛΠ και ΟΛΘ έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες. Σημειωτέον ότι ο ΟΛΘ, πριν ιδιωτικοποιηθεί, είχε καταθέσει Τεχνικό Φάκελο στο υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών αιτούμενος την απόκτηση Άδειας Υδατοδρομίου στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Επιπρόσθετα η διάταξη αυτή δημιουργεί περαιτέρω ζήτημα για την περίπτωση μελλοντικής παραχώρησης σε ιδιώτες και άλλων λιμένων της χώρας.
- τέλος, η μείωση των μελών της Επιτροπής σε τρία από έως 10 σήμερα: ένα μέλος από τη Διεύθυνση Αερολιμένων της ΥΠΑ, ένα μέλος από τη Διεύθυνση Ασφάλειας της ΥΠΑ και ένα από το Λιμενικό. Υπενθυμίζεται ότι τρία υδατοδρόμια έχουν αδειοδοτηθεί για τα λιμάνια της Κέρκυρας, των Παξών και της Πάτρας, ενώ τέσσερα ακόμα υδατοδρόμια σε Θεσσαλονίκη, Ίο, Ηράκλειο και Πύλο είναι υπό αξιολόγηση από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Αντίστοιχα, εκκρεμούν περισσότερες από 20 επιπλέον αιτήσεις προς έγκριση, ενώ στην περιοχή της Αθήνας σχεδιάζεται μητροπολιτική βάση υδροπλάνων.
Σύντομα η διαβούλευση
Ιδιαίτερα σαφής για το τι μέλλει γενέσθαι σε ό,τι αφορά τα υδροπλάνα είναι ο υφυπουργός Μεταφορών Γιάννης Κεφαλογιάννης, ο οποίος σε σχετική ερώτηση για το θέμα αναφέρει: «Σκοπεύουμε να απλοποιήσουμε δραστικά τόσο τη διαδικασία ίδρυσης όσο και τη διαδικασία λειτουργίας των υδατοδρομίων, κατά τρόπο όμως που να μη δημιουργήσει νέα προβλήματα στους ενδιαφερόμενους που έχουν μπει ήδη σε αυτές τις διαδικασίες. Αυτή τη στιγμή εξετάζουμε με τις υπηρεσίες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών το διάγραμμα ροής για τη διοικητική διεκπεραίωση αυτών των αδειοδοτήσεων και πρέπει να σας πω ότι θα δυσκόλευαν ακόμη και τον πιο μυημένο στο λαβύρινθο της ελληνικής γραφειοκρατίας. Θέλω επίσης να τονίσω ότι οι όποιες αποφάσεις μας θα τύχουν εκτενής διαβούλευσης με τους φορείς της αγοράς. Πολύ σύντομα θα κληθούν για να καταθέσουν τις προτάσεις τους».