Από την έντυπη έκδοση
Της Άννας Δόγα
[email protected]
Σε διατήρηση της θετικής τάσης στις καταθέσεις που καταγράφηκε τον Ιούνιο προσβλέπουν οι τράπεζες, με τη συνδρομή πλέον και της χαλάρωσης των capital controls που αναμένεται να ισχύσει και τυπικά τις επόμενες ημέρες. Εκτιμάται ότι ο προηγούμενος μήνας έκλεισε με άνοδο κατά περίπου 2 δισ. ευρώ έναντι του Μαΐου, εξέλιξη πάντως που οφείλεται σε έναν βαθμό στις εισπράξεις από τον τουρισμό.
Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης είχε θετικό αντίκτυπο στην ψυχολογία και, σε συνδυασμό με την ευχέρεια που θα δοθεί για το νέο χρήμα, αναμένεται να δώσει έναν τόνο εμπιστοσύνης στους καταθέτες, το πιο κρίσιμο στοιχείο για την επάνοδο καταθέσεων. Οι τραπεζίτες είναι συγκρατημένα αισιόδοξοι και μάλιστα προχωρούν σε εκτίμηση για δυνητική επαναφορά καταθέσεων της τάξης των 4 – 5 δισ. ευρώ τους επόμενους μήνες, με την προϋπόθεση ότι θα ενισχύεται σταθερά η εμπιστοσύνη. Θα χρειαστεί μια περίοδος που δεν θα χαρακτηρίζεται από συγκυριακούς παράγοντες, όπως ο τουρισμός ή η εισροή καταθέσεων για πληρωμή φόρων και άλλων υποχρεώσεων, για να πει κανείς ότι έχουμε βελτίωση της καταθετικής βάσης, τονίζουν τραπεζικά στελέχη.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το δεύτερο τρίμηνο του έτους σημειώθηκε αύξηση κατά 2 – 2,5 δισ. ευρώ -τα επίσημα στοιχεία θα δημοσιοποιηθούν στο τέλος Ιουλίου- η οποία προήλθε κυρίως από τον Ιούνιο, αφού το δίμηνο Απριλίου – Μαΐου η αύξηση ήταν μόνο 235 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, τα επίσημα στοιχεία του Μαΐου δείχνουν μείωση των καταθέσεων των νοικοκυριών κατά 760 εκατ. ευρώ.
Οι τράπεζες βλέπουν δυνητικό όφελος από την επικείμενη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων που θα αφορά την εξαίρεση από τα capital controls των χρημάτων που βρίσκονται σε θυρίδες και στρώματα και θα εισέλθουν ως «νέο χρήμα» στο σύστημα.
Η λογική είναι ότι μπορεί κάποιος να καταθέσει όσα χρήματα θέλει στον λογαριασμό που διαθέτει ήδη, χωρίς τα χρήματα αυτά να υπόκεινται σε οποιονδήποτε περιορισμό ως προς την ανάληψή τους, με στόχο την προσέλκυση των καταθέσεων που παραμένουν κυρίως στις θυρίδες και υπολογίζεται ότι υπερβαίνουν τα 30 δισ. ευρώ.
Το κίνητρο αυτό για την επανένταξη στο σύστημα των καταθέσεων δεν είναι ισχυρό αλλά, σύμφωνα με την τραπεζική αγορά, η εξέλιξη αυτή θα συμβάλει στην εμπέδωση της εμπιστοσύνης και αυτή με τη σειρά της στην επιστροφή καταθέσεων. Η επάνοδος καταθέσεων που έχουν αποθησαυριστεί θα γίνεται με αργό ρυθμό και εφόσον διατηρηθεί η σταθερότητα και ενισχύεται συνεχώς και για μεγάλο διάστημα η εμπιστοσύνη. Μάλιστα, δεν μπορεί να υπάρξει ακόμη και τότε πλήρης αποκατάσταση της καταθετικής βάσης, αφού σημαντικό μέρος των αποταμιεύσεων «καίγονται», σε φορολογικές και άλλες υποχρεώσεις.
Από τα τέλη Νοεμβρίου 2014, όταν άρχισε η πολιτική αβεβαιότητα, η καταθετική βάση έχει υποχωρήσει κατά 42,6 δισ. ευρώ, με το τελευταίο δωδεκάμηνο μάλιστα να ισχύουν capital controls. Το μεγαλύτερο μέρος των εκροών κατευθύνθηκε τη συγκεκριμένη περίοδο στο «στρώμα» και για τον λόγο αυτό υπάρχει η προσδοκία επανόδου, ενώ ήδη καταγράφεται τον Ιούνιο κάποια άνοδος των καταθέσεων.
Οι καταθέσεις στο τέλος Μαΐου διαμορφώθηκαν στα 121,7 δισ. ευρώ, στο επίπεδο του 2003, με το ανώτερο σημείο να είναι τα 237,8 δισ. ευρώ του Δεκεμβρίου 2009.
