Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
«Ελαφρύτερα» θα είναι φέτος τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ για περίπου 6 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων, ενώ το «κέρδος» θα είναι ακόμη μεγαλύτερο για τους φορολογούμενους που δικαιούνται εκπτώσεις – μειώσεις. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η υλοποίηση της κυβερνητικής δέσμευσης για μείωση του φόρου μεσοσταθμικά κατά 22%, από 10% έως και 30% ανάλογα με την αντικειμενική αξία του ακινήτου, δεν επηρεάζει τους ιδιοκτήτες που δικαιούνται έκπτωση από τον φόρο κατά 50% ή ακόμη και πλήρη απαλλαγή κατά 100%.
Αυτό προκύπτει άλλωστε και από τη χθεσινή απόφαση (υπ’ αριθμ. Α1278/23.7. 2019) του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων με την οποία, λίγο πριν κατατεθεί εκτός απροόπτου αύριο στη Βουλή η μείωση του φετινού ΕΝΦΙΑ, τροποποιείται, συμπληρώνεται και κωδικοποιείται η ΠΟΛ. 1212/2015, που αφορά τη χορήγηση εκπτώσεων, μειώσεων και αναστολής πληρωμής στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ). Με βάση το κείμενο της εν λόγω απόφασης, έκπτωση 50% στον ΕΝΦΙΑ δικαιούνται οι φορολογούμενοι με χαμηλά εισοδήματα και με ακίνητη περιουσία που δεν υπερβαίνει σε επιφάνεια τα 150 τ.μ. και αξία τις 200.000 ευρώ για μια τετραμελή οικογένεια.
Οικογενειακά έσοδα
Από την άλλη πλευρά πλήρη απαλλαγή από το φόρο ακινήτων δικαιούνται οι τρίτεκνοι, οι πολύτεκνοι και τα άτομα με αναπηρία με βάση συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Υπενθυμίζεται ότι για να χορηγηθεί έκπτωση 50% στον ΕΝΦΙΑ θα πρέπει το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους να μην υπερβαίνει τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος.
Ως συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το άθροισμα του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος του συζύγου, της συζύγου και των εξαρτώμενων τέκνων, σε όσες περιπτώσεις ορίζεται από το νόμο ότι τα εισοδήματα των τέκνων συναθροίζονται με αυτά των γονέων, καθώς και του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν υποβάλει ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματος. Σε κάθε περίπτωση το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα και ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων λαμβάνονται από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους, οι οποίες έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα, ενώ στην περίπτωση που οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή δήλωση, λαμβάνεται ο μεγαλύτερος αριθμός τέκνων που έχει δηλωθεί σε μία εκ των δύο δηλώσεων.
Η απόφαση της ΑΑΔΕ
Το πλήρες κείμενο της εν λόγω απόφασης της ΑΑΔΕ έχει ως εξής:
Έχοντας υπόψη κ.λπ., αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Αρμόδιο όργανο για τη χορήγηση έκπτωσης ή μείωσης
1. Η χορήγηση έκπτωσης ή μείωσης του ΕΝΦΙΑ σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013, πραγματοποιείται κεντρικά από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Η έκπτωση των διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013 χορηγείται με αιτιολογημένη απόφαση της Φορολογικής Διοίκησης, σύμφωνα με το συνημμένο στο παράρτημα υπόδειγμα.
2. Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι δυνατή η χορήγηση της έκπτωσης ή μείωσης σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, χορηγείται με αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου προϊσταμένου ΔΟΥ, σύμφωνα με την οριζόμενη διαδικασία στην Α.1272/2019 (Β’ 2936) απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ.
Άρθρο 2
Προϋποθέσεις χορήγησης έκπτωσης
Α.1. Ως συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα θεωρείται το άθροισμα του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος του συζύγου, της συζύγου και των εξαρτώμενων τέκνων, σε όσες περιπτώσεις ορίζεται από το νόμο ότι τα εισοδήματα των τέκνων συναθροίζονται με αυτά των γονέων, καθώς και του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος των εξαρτώμενων τέκνων που έχουν υποβάλει ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Το συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα και ο αριθμός των εξαρτώμενων τέκνων λαμβάνονται από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους, οι οποίες έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα. Αν οι σύζυγοι υποβάλλουν χωριστή δήλωση, λαμβάνεται ο μεγαλύτερος αριθμός τέκνων που έχει δηλωθεί σε μία εκ των δύο δηλώσεων.
Το συνολικό φορολογητέο εισόδημα προσδιορίζεται από το άθροισμα του καθαρού εισοδήματος, όπως προκύπτει από τα ποσά των κωδικών του Πίνακα 4 της δήλωσης ή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του εισοδήματος, των ποσών των κωδικών των περιπτώσεων 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12 και 18 του Πίνακα 6 της δήλωσης και του ποσού της προστιθέμενης διαφοράς αντικειμενικής δαπάνης, όπου αυτή εφαρμόζεται.
2. Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων, αποτελούμενη από το άθροισμα των κύριων και βοηθητικών χώρων των κατηγοριών ακινήτων 1 έως και 12 (εκτός 4, 41 έως και 47), αποπερατωμένων και ημιτελών, καθώς και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, λαμβάνεται από τις δηλώσεις ΕΝΦΙΑ του οικείου έτους, οι οποίες έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος επί των ακινήτων.
3. Η αναπηρία του υπόχρεου και της συζύγου λαμβάνεται από τη δήλωση ή τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους ή από τα αρχεία των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) ή την Εφαρμογή των ΔΟΥ «Καταχώρηση Αναπηριών».
Η αναπηρία των τέκνων λαμβάνεται από την Εφαρμογή των ΔΟΥ «Καταχώρηση Αναπηριών» ή από τα αρχεία των ΚΕΠΑ ή, εφόσον το τέκνο υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος, από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος αυτού του οικείου φορολογικού έτους.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η μείωση χορηγείται με υπόδειγμα από τη ΔΟΥ, απαιτείται, πριν από τη χορήγηση της έκπτωσης, η καταχώρηση της πληροφορίας για την αναπηρία στην εφαρμογή «Καταχώρηση Αναπηριών» των ΔΟΥ.
Για την πιστοποίηση της αναπηρίας εφαρμόζονται τα ισχύοντα στη φορολογία εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους.
Β. 1. Όπου στο άρθρο αυτό αναφέρεται το οικείο φορολογικό έτος, εννοείται το προηγούμενο του έτους για το οποίο εκδίδεται η δήλωση ΕΝΦΙΑ – πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου.
2. Για τη χορήγηση της έκπτωσης ή μείωσης κατά τα ανωτέρω ο φορολογούμενος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του πρέπει να είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας.
Άρθρο 3
Χορήγηση αναστολής πληρωμής του ΕΝΦΙΑ σε νομικά πρόσωπα
Η χορήγηση αναστολής πληρωμής του ΕΝΦΙΑ σε νομικά πρόσωπα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του ν. 4223/2013, πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΠΟΛ.1250/2014 απόφαση ΓΓΔΕ. Η αίτηση δύναται να υποβληθεί μέχρι και την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του Δεκεμβρίου του οικείου έτους.
Το σύνολο των κτισμάτων
Όσον αφορά το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα ο υπόχρεος δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, ο ή η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του, λαμβανομένου υπόψη του ποσοστού συνιδιοκτησίας και του είδους του δικαιώματος, δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά και η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού φόρου, δεν υπερβαίνει το ποσό των 85.000 ευρώ για τον άγαμο, των 150.000 ευρώ για τον έγγαμο (και τον ή τη σύζυγό του ή τη μονογονεϊκή οικογένεια) με ένα εξαρτώμενο τέκνο και των 200.000 ευρώ για τον έγγαμο (τον ή τη σύζυγό του και τα εξαρτώμενα τέκνα τους ή τη μονογονεϊκή οικογένεια) με δύο εξαρτώμενα τέκνα.
Χορήγηση αναστολής πληρωμής
Πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ έχουν οι οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται και οι ακόλουθες κατωτέρω προϋποθέσεις:
- το συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος και
- το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
Η αναπηρία του υπόχρεου και της συζύγου, σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση, λαμβάνεται από τη δήλωση ή τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικείου φορολογικού έτους ή από τα αρχεία των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) ή την Εφαρμογή των ΔΟΥ «Καταχώρηση Αναπηριών».
Η αναπηρία των τέκνων λαμβάνεται από την Εφαρμογή των ΔΟΥ «Καταχώρηση Αναπηριών» ή από τα αρχεία των ΚΕΠΑ ή, εφόσον το τέκνο υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος, από τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος αυτού του οικείου φορολογικού έτους.
Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η μείωση χορηγείται με υπόδειγμα από τη ΔΟΥ, απαιτείται, πριν από τη χορήγηση της έκπτωσης, η καταχώρηση της πληροφορίας για την αναπηρία στην εφαρμογή «Καταχώρηση Αναπηριών» των ΔΟΥ. Επισημαίνεται ότι η διαδικασία χορήγησης εκπτώσεων είναι αυτοματοποιημένη για τα φυσικά πρόσωπα, χωρίς να χρειάζεται η υποβολή πρόσθετων δικαιολογητικών, παρά μόνο εφόσον διαπιστωθούν λάθη.