Από την έντυπη έκδοση
Του Γιάννη Παγκαλιά
[email protected]
Περισσότερο από έναν χρόνο μαίνεται ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ – Κίνας, με εκατέρωθεν επιβολή δασμών σε προϊόντα, ένας πόλεμος που έχει αυξήσει το κόστος παραγωγής για τις εταιρείες που διατηρούν μονάδες παραγωγής των προϊόντων τους στην ασιατική χώρα ή συνεργάζονται με προμηθευτές που δραστηριοποιούνται εκεί.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα της ιστοσελίδας Nikkei Asian Review, περισσότερες από 50 μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, όπως η Apple και η Nintendo, έχουν ανακοινώσει σχέδια για μεταφορά της παραγωγής τους από την Κίνα σε άλλες χώρες, με σκοπό να αποφύγουν τους δασμούς 25% που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ στις εισαγωγές προϊόντων κινεζικής προέλευσης, αξίας 250 δισ. δολαρίων.
Το Πεκίνο, από την άλλη, έχει επιδοθεί σε έναν αγώνα να κρατήσει τις ξένες επιχειρήσεις στο εσωτερικό της χώρας, προσφέροντας ειδικά οφέλη και κίνητρα, σε μια προσπάθεια να αντισταθμίσει το κόστος για τις εταιρείες, που έχει αυξηθεί εξαιτίας των αμερικανικών δασμών.
Όμως την πρακτική αυτή δεν την εξετάζουν μόνο οι ξένες εταιρείες, αλλά και κινεζικές, όπως και κάποιες από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Ταϊβάν, συμπεριλαμβανομένων κατασκευαστριών προσωπικών υπολογιστών, smartphones και άλλων ηλεκτρονικών ειδών.
Η Apple έχει απευθύνει έκκληση στους σημαντικότερους προμηθευτές της να εξετάσουν το ενδεχόμενο να μεταφέρουν το 15% έως 30% της παραγωγής του iPhone σε άλλες χώρες.
Οι αμερικανικές κατασκευάστριες υπολογιστών Hewlett Packard και Dell σκέφτονται να μεταφέρουν μέχρι και το 30% της παραγωγής φορητών υπολογιστών τους από την Κίνα σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Η ιαπωνική Nintendo θα μετατοπίσει επίσης ένα τμήμα της παραγωγής των παιχνιδομηχανών Nintendo Switch από την Κίνα στο Βιετνάμ.
Τα σχέδια αυτά έχουν πυροδοτήσει ανησυχίες ότι αυτές οι κινήσεις θα πλήξουν τόσο την κινεζική αγορά εργασίας όσο και την κατανάλωση.
Το κινεζικό Κοινοβούλιο αποφάσισε τον Μάιο να συγκροτήσει ομάδα που θα καταρτίσει μέτρα για την απασχόληση και σχέδια για την ενίσχυση προγραμμάτων κατάρτισης, χρησιμοποιώντας πλεονάζοντα κεφάλαια από τα κρατικά ασφαλιστικά ταμεία.
Μείωση εξαγωγών στο πεντάμηνο
Κατά τους πρώτους πέντε μήνες του έτους οι εξαγωγές από την Κίνα προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν σε ετήσια βάση κατά 12%, ενώ αυτές προς την Ινδία, το Βιετνάμ και την Ταϊβάν κατέγραψαν διψήφια αύξηση.
Οι εξαγωγές που αποσκοπούν στην παράκαμψη των αμερικανικών δασμών, αλλάζοντας τη χώρα προέλευσης των προϊόντων, ενδέχεται επίσης να αυξηθούν.
Για να ελαχιστοποιήσει τον αρνητικό αντίκτυπο, το Πεκίνο στρώνει κόκκινο χαλί για ξένες επιχειρήσεις, κάνοντας προοδευτικά μεγάλο άνοιγμα προς τις υπερπόντιες επιχειρήσεις από πέρυσι, όταν οι εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ εντάθηκαν.
Οι άμεσες ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν 3,5%, σε περίπου 70,7 δισ. δολάρια το α’ εξάμηνο του 2019, σύμφωνα με το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου.
Η χώρα ανακοίνωσε στα τέλη Ιουνίου ότι θα διευκόλυνε τους περιορισμούς στις ξένες επενδύσεις σε επτά τομείς, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, ενώ επίσης εργάζεται για το άνοιγμα του χρηματοπιστωτικού της τομέα. Το αν αυτά επαρκούν για να αντισταθμίσουν τον αντίκτυπο του εμπορικού πολέμου είναι ακόμα ασαφές.
Εναλλακτικοί προορισμοί
Το Βιετνάμ προσφέρεται ως μία ισχυρή εναλλακτική λύση, καθώς η γεωγραφική εγγύτητα με την Κίνα μειώνει τα έξοδα μεταφοράς, το κόστος εργασίας παραμένει χαμηλά, ενώ διαθέτει ως χώρα εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
Ωστόσο, με πληθυσμό 95 εκατομμυρίων -μόλις, περίπου, το 1/5 του κινεζικού πληθυσμού- το εργατικό δυναμικό του Βιετνάμ είναι περιορισμένο και υπάρχουν ήδη ενδείξεις δυνητικής έλλειψης εργατικών χεριών, αυξανόμενου μισθολογικού κόστους, καθώς ολοένα και περισσότερες εταιρείες ενδέχεται να μεταφερθούν στη χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας, για να απεμπλακούν από τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας.
Οι απειλές που εξαπέλυσε ο Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή δασμών στο Βιετνάμ πριν από τη σύνοδο κορυφής του G20 τον περασμένο μήνα προκάλεσαν ανησυχίες στις εταιρείες που εξετάζουν να μεταφέρουν μέρος των δραστηριοτήτων τους στο Βιετνάμ. «Πολλοί τεχνολογικοί κολοσσοί μετεγκαθιστούν ή αυξάνουν την παραγωγή τους στο Βιετνάμ για να αποφύγουν τους δασμούς, δεδομένου ότι βρίσκονται κοντά στην Κίνα και έχουν σχετικά πλήρη αλυσίδα εφοδιασμού σε σύγκριση με άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας», δηλώνει η Κάρεν Μα, ειδική αναλύτρια για τις αναδυόμενες αγορές στο Ινστιτούτο Έρευνας Βιομηχανικής Τεχνολογίας με έδρα την Κίνα. «Ωστόσο, όλοι ανησυχούν ότι στο Βιετνάμ θα μπορούσαν σύντομα να δημιουργηθούν ελλείψεις στο εργατικό δυναμικό, αλλά και να αυξηθεί το κόστος παραγωγής».
AirPods της Apple στο Βιετνάμ
Η Apple πρόκειται να ξεκινήσει τη δοκιμαστική κατασκευή των δημοφιλών ασύρματων ακουστικών της AirPods στο Βιετνάμ, στην προσπάθειά της να επιταχύνει τα σχέδια για μεταφορά της παραγωγής καταναλωτικών ηλεκτρονικών ειδών εκτός Κίνας, αναφέρει το Nikkei Asian Review.
Η κινεζική Goertek, ένας από τους βασικούς προμηθευτές της Apple, θα ξεκινήσει εντός του καλοκαιριού δοκιμές για να υπολογίσει το κόστος κατασκευής για τη νεότερη γενιά AirPods στο εργοστάσιο στο Β. Βιετνάμ. Η κίνηση αυτή θα σηματοδοτήσει την πρώτη παραγωγή των ασύρματων ακουστικών μακριά από την Κίνα.
Πρόκειται για το ταχύτερα αναπτυσσόμενο προϊόν της Apple, το οποίο έφτασε τα 35 εκατ. παραγγελίες πέρυσι, έναντι 20 εκατ. το 2017.
Η παρουσία της Apple στη χώρα αποτέλεσε βασικό πυλώνα της τεράστιας ανάπτυξής της τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Το Πεκίνο υποστήριξε με σθένος την εγκατάσταση μονάδων παραγωγής της Apple, προσφέροντας γενναιόδωρα στήριξη στα εργοστάσια, στις υποδομές, αλλά και στο κόστος ενέργειας και εργατικού δυναμικού. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες η παρουσία της εταιρείας στην Κίνα βοήθησε στη δημιουργία μιας υψηλού επιπέδου αλυσίδας εφοδιασμού, ικανής να κινητοποιήσει εκατοντάδες χιλιάδες εξειδικευμένων εργαζομένων, αλλά και εξαρτημάτων σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο, η υπογεννητικότητα, το αυξανόμενο εργατικό κόστος και οι παρατεταμένες εμπορικές εντάσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου εξανάγκασαν την Apple να αναθεωρήσει την εξάρτησή της από τα κινεζικά εργοστάσια, όπως τονίζει το Nikkei Asian Review.
