Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Τη συνειδητή επιλογή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) να εντάξει και τη χώρα μας στους επενδυτικούς της προορισμούς μεταφέρει σε αποκλειστική της συνέντευξη στη «Ν» η επικεφαλής της EBRD για την Ελλάδα και την Κύπρο, Andreea Moraru.
Με βάση τα επενδεδυμένα κεφάλαια της EBRD στην ελληνική οικονομία, τα οποία ήδη ανέρχονται στα 3,5 δισ. ευρώ, η κ. Andreea Moraru επισημαίνει ότι το επενδυτικό πλάνο της τράπεζας, αυτή τη στιγμή, έχει ορίζοντα έως το 2025.
Επίσης, εκφράζει την εμπιστοσύνη της για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, προβλέποντας ότι έπειτα από μια ύφεση της τάξεως του 6% για το τρέχον έτος, για το 2021 οι προβλέψεις της τράπεζας «κάνουν λόγο» για ανάπτυξη 6%.
Σημειώνoντας ότι «είμαστε πρόθυμοι να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε έργα πράσινης ενέργειας και υποδομών», κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο πρόγραμμα SME Pre-Listing Support, το οποίο στοχεύει στην προετοιμασία των επιχειρήσεων για άντληση κεφαλαίων μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών, καθώς η τράπεζα αναγνωρίζει την ανάγκη των μμε για χρηματοδότηση των αναπτυξιακών και επενδυτικών τους σχεδίων.
Η EBRD ουσιαστικά έχει παρουσία 5 χρόνων στην Ελλάδα. Ποια είναι η έως τώρα έκθεση στην ελληνική οικονομία; Δηλαδή, σε ποιο ύψος ανέρχονται τα ποσά που ήδη έχετε διαθέσει για την Ελλάδα;
«Η EBRD έχει επενδύσει πάνω από 3,5 δισ. ευρώ σε περισσότερα από 60 έργα -όλα στον ιδιωτικό τομέα- από το 2015. Οι εν λόγω επενδύσεις περιλαμβάνουν έργα σε διάφορους τομείς, όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ακίνητα και τουρισμό, μεταφορές, τηλεπικοινωνίες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Είμαστε επίσης πολύ περήφανοι που από τις αρχές του 2018 και με την υποστήριξη των δωρητών μας, έχουμε βοηθήσει περίπου 80 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, μέσω επιδότησης συμβουλευτικών υπηρεσιών, και περισσότερες από 200 μέσω άλλων δραστηριοτήτων τεχνογνωσίας, ως μέρος του προγράμματός μας για παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών».
Ποιοι είναι οι τομείς προτεραιότητας για την τράπεζα; Σε ποιους κλάδους έχετε δώσει μεγαλύτερη έμφαση;
«Σε συνάρτηση με την ατζέντα της Ελλάδας, η οποία φιλοδοξεί στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, η υποστήριξη του ενεργειακού τομέα της χώρας είναι μία από τις στρατηγικές μας προτεραιότητες.
Έχουμε επίσης επικεντρωθεί στην τοπική κεφαλαιαγορά, με πολλές επενδύσεις σε εταιρικά ομόλογα. Πρόσφατα εγκρίναμε την επέκταση του Ελληνικού Πλαισίου Επενδύσεων σε εταιρικά ομόλογα της τράπεζας κατά 200 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας το συνολικό ποσό που μπορούμε να διαθέσουμε για εταιρικά ομόλογα στα 450 εκατ. ευρώ. Μερικά αξιοσημείωτα παραδείγματα είναι οι επενδύσεις μας στις εκδόσεις ομολόγων από την Aegean Airlines, τον Μυτιληναίο και τον ΟΤΕ. Η πιο πρόσφατη συμμετοχή μας ήταν με 57,5 εκατ. ευρώ στην έκδοση ομολόγου της ΓΕΚ Τέρνα, το μεγαλύτερο ομόλογο που έχει εισαχθεί ποτέ στο Χρηματιστήριο Αθηνών και το πρώτο ελληνικό εταιρικό ομόλογο που εκδόθηκε μετά την κρίση του κορονοϊού.
Επιπλέον, είμαστε εξαιρετικά ενεργοί στον τραπεζικό τομέα, υποστηρίζοντας τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας και επενδύοντας σε κόκκινα δάνεια, τιτλοποιήσεις και εμπορικές συναλλαγές. Σχεδόν το ένα τρίτο των συνολικών επενδύσεών μας στη χώρα είναι σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Μάλιστα, ξεκινήσαμε το έργο μας στην Ελλάδα συμμετέχοντας στην ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.
Επίσης έχουμε πραγματοποιήσει αξιοσημείωτες επενδύσεις στον τομέα των ακινήτων: πρόσφατα επενδύσαμε στη Lamda Development, υποστηρίζοντας το Ελληνικό, ένα έργο ορόσημο, και επίσης συμμετέχουμε στο επενδυτικό σχήμα για την αξιοποίηση του Πύργου του Πειραιά.
Εκτός αυτού, είμαστε αφοσιωμένοι στην υποστήριξη της ανάπτυξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω συμβουλευτικών υπηρεσιών που παρέχονται είτε από συμβούλους της ελληνικής αγοράς είτε από διεθνείς κλαδικούς εμπειρογνώμονες.
Μέσω του προγράμματός μας “Advice for Small Businesses”, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), της ελληνικής κυβέρνησης και της EBRD, δουλεύουμε με τις επιχειρήσεις σε ένα πολύ ευρύ φάσμα υπηρεσιών από τη στρατηγική, το μάρκετινγκ και branding, τη λειτουργία της επιχείρησης μέχρι και τη διαχείριση ποιότητας, την ανάπτυξη πληροφοριακών συστημάτων και άλλα.
Η πλειονότητα των εταιρειών δραστηριοποιείται στον τομέα των τροφίμων και των ποτών, αλλά και στον τομέα των χημικών / φαρμακευτικών προϊόντων, στη λιανική και χονδρική, καθώς και στη μεταποιητική βιομηχανία.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι πάνω από το 70% των επιχειρήσεων είναι εκτός Αττικής, με ένα 20% να είναι από την Πελοπόννησο και άλλο ένα 20% από την Κεντρική Μακεδονία.
Επιδιώκουμε να είμαστε κοντά στις ανάγκες της αγοράς και έτσι προσφέρουμε και μία σειρά από άλλες δραστηριότητες όπως σεμινάρια εξαγωγών και ημερίδες, ενώ πρόσφατα λανσάραμε και μία διαδικτυακή πλατφόρμα μάθησης για την αντιμετώπιση της κρίσης από μικρές επιχειρήσεις (www.ebrdknowhowacademy.com/learn)».
Σκοπεύετε να διευρύνετε τους κλάδους που θα ενισχύσετε; Αν ναι, ποιοι είναι αυτοί;
«Όπως έχω ήδη αναφέρει, είμαστε πολύ πρόθυμοι να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε έργα πράσινης ενέργειας και υποδομών. Αυτό συμβαδίζει με τον στόχο της κυβέρνησης για σταδιακό περιορισμό των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με λιγνίτη ώστε να βρεθεί στην πρώτη γραμμή της ανανεώσιμης επανάστασης. Διακρίνουμε ένα ισχυρό δυναμικό που προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και παρόλο που είναι δύσκολο να εκτιμηθεί το ύψος των χρηματοδοτήσεων της EBRD για τα επόμενα χρόνια, μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι η τράπεζα θα συνεχίσει να δείχνει ενδιαφέρον για αυτού του είδους τα έργα στη χώρα.
Αυτήν την περίοδο είμαστε στη διαδικασία επεξεργασίας της νέας μας στρατηγικής για την Ελλάδα, η οποία θα θέσει νέους στόχους και προτεραιότητες για τα επόμενα πέντε χρόνια. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σε ένα ευρύ φάσμα τομέων ώστε να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις να ανταποκριθούν στις συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού.
Μέσω του προγράμματος “Advice for Small Businesses” έχουμε ήδη υποστηρίξει εταιρείες από σχεδόν όλους τους τομείς και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε με έμφαση σε εταιρείες που έχουν πληγεί από την κρίση του κορονοϊού».
Μιλήστε μας για το νέο πρόγραμμα SME Pre Listing Support. Σε ποιους απευθύνεται και πού στοχεύει;
«Ο στόχος του Προγράμματος είναι η ενδυνάμωση της δραστηριότητας της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, μέσω της ενίσχυσης της ικανότητας των ελληνικών επιχειρήσεων να αντλούν επενδυτικά κεφάλαια, αναγνωρίζοντας τις επενδυτικές ευκαιρίες χρηματοδότησης μμε μέσω της κεφαλαιαγοράς.
Αυτό είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η πρωτοβουλία λαμβάνει χώρα εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού και του οικονομικού της αντικτύπου. Θεωρώντας την υποστήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων βασικό κομμάτι της αντιμετώπισης της κρίσης, η ΕBRD ενισχύει τα υπάρχοντα μέσα που έχει στη διάθεσή της, αλλά προσθέτει και νέα, για να τις υποστηρίξει.
Οι εταιρείες, μέσω της έκδοσης εταιρικών ομολόγων ή μετοχών και της εισαγωγής τους στο χρηματιστήριο, αποκτούν πρόσβαση σε χρηματοδότηση μέσω της κεφαλαιαγοράς και μπορούν να προσελκύσουν τόσο εγχώριους όσο και διεθνείς επενδυτές. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό επί του παρόντος, λόγω της αβεβαιότητας που επηρεάζει τόσο την οικονομική δραστηριότητα, όσο και τις προοπτικές χρηματοδότησης.
Η αξιοποίηση των κεφαλαιαγορών μπορεί να προσφέρει κρίσιμη χρηματοδότηση, καθώς όλο και περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις αναγκάζονται αυτή την περίοδο να αναζητήσουν στρατηγικές ευκαιρίες και να διευρύνουν τις επιλογές χρηματοδότησής τους μέσω πρόσβασης στις κεφαλαιαγορές.
Σκοπός μας είναι η προετοιμασία μέσω συμβουλευτικών υπηρεσιών των μμε που επιθυμούν να εισαχθούν στο Χρηματιστήριο Αθηνών, είτε μέσω Δημόσιας Προσφοράς μετοχών είτε μέσω εταιρικών ομολογιών.
Ο πρώτος κύκλος αιτήσεων ολοκληρώθηκε με επιτυχία, με δύο μμε να συμμετέχουν στο πρόγραμμα και αυτή την περίοδο είναι ανοιχτός ο δεύτερος κύκλος αιτήσεων. Οι ενδιαφερόμενες εταιρείες μπορούν να υποβάλουν την αίτησή τους στην ιστοσελίδα https://www.roots-program.com/ el-GR/web/guest/sme-s-pre-listing-support-programme ή να μας στείλουν email για περισσότερες πληροφορίες στη διεύθυνση [email protected]».
Πιστεύετε ότι η ελληνική οικονομία έχει προοπτικές ανάπτυξης; Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το επόμενο διάστημα;
«Απολύτως, το πιστεύω ακράδαντα αυτό. Οι δράσεις της χώρας για την αντιμετώπιση της πανδημίας ήταν αξιοθαύμαστες. Η Ελλάδα έχει πολύ ισχυρές δυνατότητες και οδεύει προς την πλήρη ανάκαμψή της από την κρίση.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεσή μας, που δημοσιεύτηκε τον Μάιο, αναμένουμε ότι η ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 6% το 2020, με ανάκαμψη 6% το 2021. Η έκταση της ύφεσης το 2020 θα εξαρτηθεί από τη διάρκεια της πανδημίας και των συναφών ταξιδιωτικών περιορισμών σε όλο τον κόσμο, καθώς και από τα μέτρα που λαμβάνονται για τη στήριξη των επιχειρήσεων και της κατανάλωσης τόσο σε ελληνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Για πόσο χρονικό διάστημα προβλέπετε να επενδύετε στην Ελλάδα;
«Ξεκινήσαμε να επενδύουμε στην Ελλάδα σε προσωρινή βάση για να υποστηρίξουμε την ανάκαμψη της χώρας. Το 2018, οι μέτοχοί μας ενέκριναν την παράταση της παρουσίας μας στη χώρα, η οποία πρόκειται να λήξει το 2025. Η νέα στρατηγική μας για τη χώρα θα εγκριθεί σύντομα και θα θέσει τους στόχους μας για τα επόμενα πέντε χρόνια.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι τα σχέδιά μας για την Ελλάδα, καθώς και για όλες τις χώρες στις οποίες δραστηριοποιούμαστε, έχουν προσαρμοστεί λόγω της πανδημίας του κορονοϊού. Έχουμε αυξήσει την υποστήριξή μας στις χώρες στις οποίες επενδύουμε και σκοπεύουμε να επικεντρώσουμε το σύνολο των δραστηριοτήτων μας στο να βοηθήσουμε αυτές τις 38 αναδυόμενες οικονομίες να καταπολεμήσουν τις οικονομικές συνέπειες της κρίσης.
Η EBRD είναι έτοιμη να παράσχει υποστήριξη ύψους 21 δισ. ευρώ κατά την περίοδο 2020-21 σε όλες τις χώρες στις οποίες επενδύει, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας».
