Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Την πρώτη του σαφή προειδοποίηση προς τις τράπεζες απηύθυνε χθες το ΔΝΤ, καλώντας τες να σπεύσουν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα, γιατί διαφορετικά κινδυνεύουν να μείνουν πίσω από τους μεγάλους τεχνολογικούς ομίλους που έχουν εισβάλει τα τελευταία χρόνια στην χρηματοπιστωτική αγορά.
Σε έκθεσή του, με τίτλο «Η άνοδος του ψηφιακού χρήματος», το ΔΝΤ επισημαίνει ότι οι δύο πιο κοινές μορφές χρήματος, το ρευστό και οι τραπεζικές καταθέσεις, όχι μόνο θα αντιμετωπίσουν έντονο ανταγωνισμό, αλλά μπορεί και να ξεπεραστούν από τις ηλεκτρονικές χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ωστόσο, το Ταμείο εμφανίζεται καθησυχαστικό, εκτιμώντας ότι οι τράπεζες «δεν πρόκειται να εξαφανιστούν», παρότι αντιμετωπίζουν αυξανόμενες απειλές από τις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες και από τις νεοεισερχόμενες επιχειρήσεις στον χώρο του fintech (παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών μέσω καινοτόμων τεχνολογιών).
Το ΔΝΤ παρεμβαίνει με την έκθεσή του την ώρα που κεντρικοί τραπεζίτες και διαμορφωτές πολιτικής συζητούν τον ρόλο που θα διαδραματίσουν οι τεχνολογικές επιχειρήσεις και τα ψηφιακά νομίσματα στα τραπεζικά συστήματα και στα συστήματα πληρωμών. Το ΔΝΤ εφιστά την προσοχή στους διαμορφωτές πολιτικής, καλώντας τους να είναι προετοιμασμένοι για κάποια αναστάτωση στο τραπεζικό σκηνικό.
Το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι οι παραδοσιακές τράπεζες έχουν κάποια πλεονεκτήματα έναντι των εταιρειών τεχνολογίας, όπως η ικανότητα να αυξάνουν τα επιτόκια καταθέσεων. Για παράδειγμα, το Libra, το κρυπτονόμισμα που σχεδιάζει να κυκλοφορήσει το Facebook, δεν θα προσφέρει κάποιο επιτόκιο στους χρήστες. Ωστόσο, στην έκθεση αναφέρεται ότι οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας και οι νεοσύστατοι όμιλοι στον χώρο του fintech έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν βολικές, ελκυστικές και χαμηλού κόστους υπηρεσίες σε μεγάλη γκάμα πελατών.
Το Ταμείο έχει επίσης εξετάσει τον ρόλο που αναμένεται να παίξουν οι κεντρικές τράπεζες στην έκδοση ψηφιακών νομισμάτων. Το κρυπτονόμισμα είναι μακράν το πλέον ριψοκίνδυνο ενεργητικό, παρότι εν δυνάμει προσφέρει υψηλότερα κέρδη. Για όλους τους κινδύνους που εγκυμονεί το ηλεκτρονικό χρήμα, το οποίο είναι φυσικό να καθίσταται ιδιαίτερα ελκυστικό ως μέσο πληρωμών για τις δυνατότητες που προσφέρει, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες που προσφέρονται από τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας θα πρέπει να υπόκεινται στο ίδιο ρυθμιστικό πλαίσιο με αυτό των τραπεζών.
«Θα καταφέρουν οι τράπεζες να προσαρμοστούν αρκετά γρήγορα στα νέα δεδομένα; Είναι αρκετά ευέλικτες να αλλάξουν τα επιχειρησιακά τους μοντέλα;», είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που θέτει το ΔΝΤ στην έκθεσή του. Αν και σαφώς αναγνωρίζει ότι κάποιες τράπεζες θα μείνουν πίσω, αυτό που τονίζει είναι ότι ο παραδοσιακός χρηματοπιστωτικός κλάδος θα πρέπει να κινηθεί ταχύτατα. Σε αυτή τη μετάβαση καλεί τις κεντρικές τράπεζες να βοηθήσουν, οι οποίες θα μπορούσαν να προσφέρουν προσωρινά ρευστότητα, στην περίπτωση που οι τράπεζες χάσουν καταθέσεις.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες αμφιβολίες για το εάν οι κεντρικές τράπεζες είναι πρόθυμες να συμμετέχουν σε αυτή την προσπάθεια, καθώς αυτή τη στιγμή καλούνται να λάβουν δύσκολες αποφάσεις για τη νομισματική πολιτική τους. Ένα θέμα που είναι αυτή τη στιγμή υπό εξέταση και συζήτηση είναι εάν θα πρέπει να επιτρέπεται στους παρόχους ηλεκτρικού χρήματος πρόσβαση στα αποθέματα των κεντρικών τραπεζών. Ήδη, κάποιες κεντρικές τράπεζες, μεταξύ των οποίων της Ινδίας, του Χονγκ Κονγκ και της Ελβετίας, προσφέρουν ειδικές άδειες που επιτρέπουν σε εταιρείες fintech να έχουν πρόσβαση στα αποθέματα κεντρικών τραπεζών.