Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Σαφή προειδοποίηση απηύθυνε χθες για την οικονομία και τις τράπεζες της Ευρωζώνης το ΔΝΤ, διαβλέποντας σοβαρούς κινδύνους που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απότομη «προσγείωση», με νούμερο ένα κίνδυνο μία δυνητική αύξηση των επιτοκίων. Τη στιγμή που οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει το βασικό επιτόκιό της στο δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, πριν από την επόμενη οικονομική επιβράδυνση.
Το ΔΝΤ θεωρεί ότι η ανάπτυξη της Ευρωζώνης έχει φθάσει στην κορύφωσή της και οι κίνδυνοι ως προς τις προοπτικές της είναι «ιδιαίτερα σοβαροί», εγείροντας το ενδεχόμενο μιας απότομης προσγείωσης. Με τις επενδύσεις, την κατανάλωση και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας να εξακολουθούν να καταγράφουν ανοδικές τάσεις, υπάρχουν περιθώρια επέκτασης της ανάπτυξης για μερικά τουλάχιστον χρόνια, όμως οι εξωτερικοί και εσωτερικοί κίνδυνοι είναι σε άνοδο. «Εάν οι κίνδυνοι εμφανιστούν, η οικονομία της Ευρωζώνης θα βρεθεί αντιμέτωπη με απότομη προσγείωση», εκτιμά το ταμείο, επικαλούμενο τον κίνδυνο ενός εμπορικού πολέμου, την απειλή ενός σκληροπυρηνικού Brexit και τον εφησυχασμό των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης ως προς τις μεταρρυθμίσεις.
Ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας επιβραδύνθηκε σημαντικά στο πρώτο τρίμηνο, ενώ πρόσφατα στατιστικά στοιχεία, από τη βιομηχανική παραγωγή έως το οικονομικό και επιχειρηματικό κλίμα, φαίνεται να δείχνουν ότι η ανάπτυξη παραμένει μεν σε επίπεδα υψηλότερα της δυναμικής της περιοχής, όμως πρόκειται για ρυθμό χαμηλότερο από αυτόν με τον οποίο η Ευρωζώνη άρχισε το έτος. Η πενταετής δυναμική ανάπτυξη υποστηρίχθηκε από την υπερβολικά χαλαρή νομισματική πολιτική, με το ΔΝΤ να έχει προειδοποιήσει την ΕΚΤ να μην αποσύρει υπερβολικά γρήγορα τα μέτρα στήριξης, καθώς οι αγορές θα μπορούσαν να «τιμωρήσουν» τα ασθενέστερα μέλη του ευρώ, αναγκάζοντας τις κυβερνήσεις να προβούν σε σημαντικές μειώσεις δαπανών.
Το ΔΝΤ προειδοποίησε, όμως, και για κινδύνους στο τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης, στην περίπτωση που τα επιτόκια αυξηθούν σημαντικά. Η εν λόγω προειδοποίηση, που βασίζεται στα stress test τραπεζών της Ευρωζώνης, λαμβάνει χώρα την ώρα που η ΕΚΤ άρχισε να προετοιμάζει το έδαφος για την πρώτη επιτοκιακή αύξηση εδώ και οκτώ έτη, την οποία οι επενδυτές περιμένουν προς τα τέλη του 2019. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι οι τράπεζες της περιοχής θα μπορούσαν να δουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια να μειώνεται στο 10% έως το 2020 από το 13,9% στα τέλη του 2017, κάτι που θα έθετε σε κίνδυνο το αξιόχρεο, τη ρευστότητα και τις αντοχές των επιχειρήσεων.
Παρ’ όλα αυτά, οικονομολόγοι που συμμετείχαν στο τελευταίο poll του Reuters προβλέπουν ότι η ΕΚΤ θα αυξήσει τα επιτόκιά της στο δεύτερο εξάμηνο του 2019, εκφράζοντας την αισιοδοξία ότι αυτό θα γίνει πριν από την επόμενη οικονομική επιβράδυνση. Η εμπορική διένεξη μεταξύ ΗΠΑ και βασικών εταίρων τους παραμένει πραγματικός κίνδυνος για την Ευρωζώνη, ωθώντας τους οικονομολόγους να αναθεωρήσουν πτωτικά τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη της περιοχής. Το ΑΕΠ στην περιοχή της Ευρωζώνης προβλέπεται να τρέξει με ρυθμό 2,1% εφέτος, 1,8% το επόμενο έτος και 1,6% το 2020, ελαφρώς χαμηλότερα από τις προηγούμενες προβλέψεις. Ελάχιστοι ωστόσο οικονομολόγοι βλέπουν πιθανότητα ύφεσης στην Ευρωζώνη τους επόμενους 12 μήνες.