Ικανοποιητική χαρακτηρίζει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) την ανάκαμψη της οικονομίας στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2017, ωστόσο επισημαίνει ότι οι επενδύσεις είναι η αχίλλειος πτέρνα της ανάκαμψης.
Στο εβδομαδιαίο οικονομικό του δελτίο, ο ΣΕΒ παρατηρεί ότι η βιομηχανική παραγωγή, οι εξαγωγές και ο κύκλος εργασιών στον τουρισμό ενισχύονται, καθώς ενδυναμώνεται η ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας. Παράλληλα, όπως συμπληρώνει ο Σύνδεσμος, οι λιανικές πωλήσεις ανακάμπτουν, αν και με κάποια υστέρηση, καθώς η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει συγκρατημένη (+0,6%), λόγω της υφεσιακής επίπτωσης που ασκεί το πρόγραμμα προσαρμογής ακόμη στην οικονομία.
Ο ΣΕΒ υπογραμμίζει ότι η ανάκαμψη της οικονομίας στηρίζεται στην αύξηση της απασχόλησης κατά 1,9% και την αύξηση των μισθών κατά 0,5%. Όπως διευκρινίζει, ωστόσο, η αύξηση του φορολογικού βάρους και η συγκράτηση των συντάξεων και των παροχών, δεν επιτρέπουν ακόμη ούτε την άνοδο του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, το οποίο εξακολουθεί να μειώνεται στο εννεάμηνο του 2017 κατά -0,3%, ούτε τη βελτίωση του ποσοστού αποταμίευσης των νοικοκυριών, που διαμορφώθηκε σε -8% του διαθέσιμου εισοδήματος από -7% πέρυσι. Σαν αποτέλεσμα, όπως προσθέτει ο Σύνδεσμος, η ιδιωτική κατανάλωση εξακολουθεί ενδεχομένως να στηρίζεται και στη ρευστοποίηση αποταμιεύσεων και την έξαρση της φοροδιαφυγής.
Ο ΣΕΒ τονίζει ότι με την αύξηση της απασχόλησης (+1,9%) να υπερβαίνει την αύξηση του ΑΕΠ (+1,1%), η παραγωγικότητα της οικονομίας υποχωρεί. Όπως εξηγεί, η μείωση της παραγωγικότητας, στην ουσία, ενσωματώνει όλες τις διαρθρωτικές παθογένειες που εξακολουθούν να επηρεάζουν το παραγωγικό πρότυπο της χώρας, παρά τις μεταρρυθμίσεις που έχουν επιχειρηθεί τα τελευταία χρόνια. Προειδοποιεί επίσης ότι, σε συνδυασμό με την αύξηση των αμοιβών, οδηγεί σε αύξηση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, και τείνει να συμπιέζει την ελκυστικότητα της ελληνικής οικονομίας ως επενδυτικού προορισμού.
Εν προκειμένω, κατά τον ΣΕΒ, η αχίλλειος πτέρνα της ανάκαμψης είναι οι επενδύσεις, οι οποίες εξακολουθούν να μειώνονται (πλην των μεταφορικών μέσων), ενώ σε καθαρή βάση (μετά τις αποσβέσεις) είναι ακόμη αρνητικές, δεν αρκούν δηλαδή για να αυξήσουν το κεφαλαιακό απόθεμα της χώρας και, κατ’ επέκταση, το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της.
Ο ΣΕΒ σημειώνει ότι η επιδείνωση της ανταγωνιστικότητας, η οποία συσσωρεύεται από το 2015 και μετά, πρέπει να προβληματίσει τους ασκούντες την οικονομική πολιτική, καθώς η εξέλιξη αυτή τείνει να εξασθενεί τους κλάδους διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών (τη βιομηχανία κατά κύριο λόγο) και, έτσι, να παρεμποδίζει τον μετασχηματισμό της οικονομίας προς την επιθυμητή κατεύθυνση ενός εξωστρεφούς παραγωγικού προτύπου. Με τα δεδομένα αυτά, ο ΣΕΒ υπογραμμίζει ότι οι μισθολογικές προσαρμογές θα πρέπει να είναι συνδεδεμένες με την παραγωγικότητα της οικονομίας ώστε να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος.