Της Πέπης Γρηγοριάδου
[email protected]
Ο Γιώργος από πέρυσι «ζαχάρωνε» ένα SUV αλλά μεσολάβησε η πανδημία και το ανέβαλε για φέτος, που όμως είναι αρκετά ακριβότερο. Ο Πέτρος χρειάστηκε νέο laptop για την τηλεκπαίδευση και ανακάλυψε ότι δεν υπήρχαν πλέον οι προσφορές που έβρισκε τα προηγούμενα χρόνια. Η Μαρία κάθε χρόνο θέλει νέο smartphone, μόνο που αυτή τη φορά το κόστος ήταν λίγο υψηλότερο. Όχι, το φαινόμενο δεν είναι απόρροια του πληθωρισμού, αλλά υπάγεται στον νόμο της προσφοράς και της ζήτησης. Από τη μία η ανάγκη για κάποιες ηλεκτρονικές συσκευές και από την άλλη η παγκόσμια αναταραχή στην αλυσίδα εφοδιασμού οδήγησαν στην έλλειψη τσιπ και άρα σε ακριβότερα προϊόντα που βασίζονται στους ημιαγωγούς.
Η Ένωση Βιομηχανιών Ημιαγωγών (SIA) ανακοίνωσε ότι οι παγκόσμιες πωλήσεις βιομηχανίας ημιαγωγών ανήλθαν σε 439,0 δισ. δολ. το 2020, παρουσιάζοντας αύξηση 6,5% σε σύγκριση με το 2019 που ήταν 412,3 δισ. δολ.
Το παγκόσμιο μέγεθος της αγοράς ημιαγωγών αναμένεται να φθάσει τα 726,73 δισ. δολ. έως το 2027, με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 4,7%.
Κορυφαίες εταιρείες του κλάδου
Στη λίστα των κορυφαίων κατασκευαστών ημιαγωγών βάσει εσόδων φιγουράρουν σταθερά οι αμερικανικές Intel (πρώτη), Broadcom, Qualcomm, Micron Technology, Nvidia, Texas Instruments, οι νοτιοκορεατικές Samsung, SK Hynix και η ταϊβανέζικη Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC), ενώ με δυναμική ανερχόμενη παρουσία είναι η ταϊβανέζικη ASE Technologies και οι ευρωπαϊκές STMicroelectronics, NXP Semiconductors, Infineon Technologies.
ΗΠΑ και ΕΕ εξετάζουν τρόπους ενίσχυσης της εγχώριας παραγωγής ημιαγωγών, ώστε να περιορίσουν την εξάρτησή τους από την Ασία. Η ΕΕ στοχεύει σε διπλασιασμό της παραγωγικής της ικανότητας μέχρι το 2030, καταλαμβάνοντας το 20% της παγκόσμιας αγοράς, ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν έφερε νέο νομοσχέδιο στήριξης του τομέα με 52 δισ. δολ. Ο πόλεμος των μεριδίων παραγωγής και πωλήσεων ημιαγωγών καλά κρατεί και η Δύση προσπαθεί να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό εξ Ανατολάς, με εμπόδιο την παγκόσμια έλλειψη ημιαγωγών.
Ο νέος διευθύνων σύμβουλος της Intel, Πατ Γκελσίνγκερ, δήλωσε πρόσφατα ότι οι περιορισμοί της προσφοράς και οι τεράστιες επενδύσεις που απαιτούνται για την κάλυψη της ζήτησης, σημαίνουν ότι οι ελλείψεις τσιπ που επηρεάζουν την αυτοκινητοβιομηχανία και άλλους τομείς είναι πιθανό να διαρκέσουν δύο ακόμη χρόνια.
Οι αυτοκινητοβιομηχανίες
Αυτό εξάλλου εκτιμούν και κορυφαίες αυτοκινητοβιομηχανίες σε όλον τον κόσμο. Η Stellantis, η ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία που δημιουργήθηκε από τη συγχώνευση του γαλλικού PSA Peugeot-Citroen και της Ιταλίας Fiat-Chrysler, έχει προβλέψει ότι η παγκόσμια έλλειψη ημιαγωγών που έπληξε την αυτοκινητοβιομηχανία το πρώτο τρίμηνο θα επιδεινωθεί τους επόμενους τρεις μήνες.
«Περιμένουμε ότι (η κατάσταση) θα βελτιωθεί, αλλά σαφώς νομίζω ότι θα ήταν αφελές να περιμένουμε ότι θα εξαφανιστεί», δήλωσε στη Washington Post ο επικεφαλής οικονομικός διευθυντής Ρίτσαρντι Πάλμερ, προσθέτοντας ότι «είναι πιθανό να διαρκέσει και το 2022».
O όμιλος ανακοίνωσε ότι παρά την αύξηση εσόδων στο α’ τρίμηνο οι ελλείψεις μείωσαν περίπου 11% την παραγωγή.
Volkswagen, Ford και Daimler προστέθηκαν στη λίστα κατασκευαστών αυτοκινήτων – μαζί με τις Renault, Volvo και BMW – που προειδοποίησαν ότι η συνεχής έλλειψη τσιπ ημιαγωγών θα μπορούσε να επηρεάσει τις πωλήσεις της το δεύτερο τρίμηνο.
Η Jaguar Land Rover έκλεισε προσωρινά δύο από τα βρετανικά εργοστάσιά της λόγω προβλημάτων που σχετίζονται με την πανδημία, μεταξύ των οποίων και η έλλειψη ημιαγωγών.
Οι ελλείψεις, που προκλήθηκαν πέρυσι από την απροσδόκητη δυναμική των ηλεκτρονικών προϊόντων και της αυτοκινητοβιομηχανίας, μείωσαν την παγκόσμια παραγωγή κατά 1,3 εκατομμύρια το πρώτο τρίμηνο, σύμφωνα με την IHS Markit.
Μια πυρκαγιά σε ένα εργοστάσιο Renesas Electronics στην Ιαπωνία, καθώς και σοβαρές διακοπές στο Τέξας μετά τις καταιγίδες του Μαρτίου, έχουν επιδεινώσει τις συνθήκες στην παγκόσμια αγορά ημιαγωγών.
Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων προσπαθούν να προσαρμοστούν γρήγορα και ελπίζουν ότι οι καθυστερήσεις θα είναι για λίγους μόνο μήνες, αλλά δεν είναι σαφές αν η βιομηχανία ημιαγωγών θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στη ζήτηση τα επόμενα τρίμηνα.
Έμποροι και ενοικιάσεις
Η παγκόσμια έλλειψη τσιπ ανάγκασε τις αυτοκινητοβιομηχανίες να μειώσουν την παραγωγή. Το αποτέλεσμα ήταν πολύ λιγότερα οχήματα σε πολλές αντιπροσωπείες.
Κανονικά με τη ζήτηση αυτοκινήτων να ανεβάζει ταχύτητα καθώς βελτιώνεται η εικόνα της πανδημίας, οι έμποροι αυτοκινήτων θα έτριβαν τα χέρια τους. Όμως αυτό δεν ισχύει καθώς η αγορά στερεύει από προϊόντα και -παρά τις αυξημένες τιμές- η ζήτηση των πελατών υπερβαίνει την προσφορά.
Η γενική αύξηση των τιμών των αυτοκινήτων συνέβαλε σημαντικά στην άνοδο των τιμών καταναλωτή των ΗΠΑ τον περασμένο μήνα. Η αύξηση κατά 10% στις τιμές των μεταχειρισμένων οχημάτων, στην πραγματικότητα, αντιπροσώπευε περίπου το ένα τρίτο της συνολικής αύξησης των τιμών καταναλωτή του Απριλίου – στην πιο απότομη μηνιαία αύξηση εδώ και μια δεκαετία.
Η Ford αναμένει να παράγει μόνο το ήμισυ του κανονικού αριθμού οχημάτων της από τώρα έως τον Ιούνιο, με κόστος 2,5 δισ. δολ. και περίπου 1,1 εκατ. μονάδες χαμένης παραγωγής το 2021. Η GM και άλλοι έχουν σταματήσει την παραγωγή ορισμένων αυτοκινήτων και μικρότερων SUV δίνουν έμφαση σε φορτηγά υψηλότερου κέρδους και μεγάλα SUV. Οι κορυφαίες αυτοκινητοβιομηχανίες προειδοποιούν για μειωμένα κέρδη.
Η έλλειψη οχημάτων και η άνοδος των τιμών άρχισε με την έκρηξη του κορωνοϊού πέρυσι, όταν τα εργοστάσια αυτοκινήτων έκλεισαν για μερικούς μήνες. Με εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους να εργάζονται από το σπίτι, η ζήτηση για φορητούς υπολογιστές και οθόνες οδήγησε τους κατασκευαστές ημιαγωγών να μετακινηθούν από τα αυτοκίνητα στα προσωπικά ηλεκτρονικά.
Σύντομα, όμως, μια ταχύτερη από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη ενίσχυσε τη ζήτηση για οχήματα, και τα εργοστάσια αυτοκινήτων προσπάθησαν να αποκαταστήσουν την πλήρη παραγωγή. Ωστόσο, οι κατασκευαστές τσιπ δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν αρκετά γρήγορα.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν βγάλει κέρδη από τα αποθέματα, κυρίως επειδή πολλοί αγοραστές ήταν πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα για να πάρουν αυτό που θέλουν. Οι Αμερικανοί αγόρασαν περίπου 1,5 εκατ. νέα οχήματα τον Απρίλιο. Αν κάνουμε αναγωγή στο έτος – δηλαδή 18,5 εκατ. – τότε έχουμε το υψηλότερο ποσοστό από το 2005.
«Όπως πέρυσι με το χαρτί υγείας»
«Είναι σαν το χαρτί υγείας πριν από ένα χρόνο», όπως εύστοχα παρομοίωσε την κατάσταση στέλεχος της Cox Automotive. «Όλοι σπεύδουν να αγοράσουν αυτοκίνητο».
Οι έρευνες της Cox Automotive δείχνουν ότι το 63% των δυνητικών αγοραστών θα επιμείνουν στην αγορά ακόμη και με υψηλότερες τιμές για συγκεκριμένα δημοφιλή οχήματα.
Τον περασμένο μήνα, το συνολικό απόθεμα νέων οχημάτων της χώρας έπεσε κατά 42% από ένα χρόνο πριν σε 1,9 εκατομμύρια. Ταυτόχρονα, οι εκπτώσεις μειώθηκαν 5% από τον Μάρτιο έως τον Απρίλιο και 25% από πριν από ένα χρόνο σε μέσο όρο 3.239 δολ. ανά όχημα.
Για τους καταναλωτές που μπορούν να περιμένουν, λένε οι αναλυτές, θα ήταν συνετό να καθυστερήσουν την αγορά οποιουδήποτε οχήματος μέχρι το επόμενο έτος ή ακόμα και μετά.
Ένας δείκτης που μετρά τις χονδρικές τιμές μεταχειρισμένων οχημάτων στις ΗΠΑ από τον οίκο δημοπρασιών Manheim σημείωσε άνοδο ρεκόρ 53% τον Απρίλιο από πριν από ένα χρόνο. Οι έμποροι αυτοκινήτων αγοράζουν μεταχειρισμένα οχήματα σε δημοπρασίες. Η μέση τιμή καταλόγου ενός μεταχειρισμένου αυτοκινήτου τον περασμένο μήνα ήταν λίγο πάνω από 22.000 δολ., 14% υψηλότερη από ό, τι πριν από ένα χρόνο.
Η πανδημία και η έλλειψη τσιπ έκαναν και τα αυτοκίνητα ενοικίασης λιγότερα, αυξάνοντας δραματικά τις τιμές και προκαλώντας μεγάλες αναμονές καθώς οι άνθρωποι αρχίζουν να ταξιδεύουν ξανά.
Το πακέτο 52 δισ. δολ. του Μπάιντεν
Η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται αποφασισμένη να στηρίξει την ανάκαμψη της οικονομίας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών με πολλά δισ. O Δημοκρατικός γερουσιαστής των ΗΠΑ Τσακ Σούμερ παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες το αναθεωρημένο σχέδιο νόμου για έγκριση 52 δισ. δολ. με στόχο την ενίσχυση της παραγωγής και έρευνας ημιαγωγών για πέντε χρόνια.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η βιομηχανία ημιαγωγών στις ΗΠΑ, αφορά απασχολεί άμεσα πάνω από 250.000 εργαζόμενους και αποτελεί το τέταρτο πιο εξαγώγιμο προϊόν, σύμφωνα με τον SIA (Semiconductor Industry Association).
Η πρόταση χρηματοδότησης έκτακτης ανάγκης θα συμπεριληφθεί στο πακέτο 120 δισ. δολ. για έρευνα προηγμένης τεχνολογίας με στόχο την αντιμετώπιση του κινεζικού ανταγωνισμού, καθώς το Πεκίνο επενδύει πάνω από 150 δισ. δολ. σε κατασκευή ημιαγωγών, ώστε να μπορεί να ελέγξει αυτήν την βασική τεχνολογία. Η πρόταση περιλαμβάνει 49,5 δισ. δολ. έκτακτης ανάγκης ως συμπληρωματικές πιστώσεις στη χρηματοδότηση τσιπ που συμπεριλήφθηκαν στον φετινό νόμο περί εθνικής άμυνας.
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ζήτησε επίσης ενίσχυση 50 δισ. δολ. για παραγωγή και έρευνα ημιαγωγών. Οι αμερικανικές επιχειρήσεις εκπροσώπησαν το 47% των συνολικών πωλήσεων ημιαγωγών του 2020, με τις ΗΠΑ να διατηρούν την πρωτιά.
Ωστόσο, οι υποστηρικτές της χρηματοδότησης σημειώνουν ότι οι ΗΠΑ είχαν μερίδιο 37% στην παραγωγή ημιαγωγών και μικροηλεκτρονικής το 1990, ενώ σήμερα μόλις το 12% των ημιαγωγών κατασκευάζονται στις ΗΠΑ.
Πού διανέμονται οι ενισχύσεις
Όπως ανέφερε το Reuters, το πακέτο Μπάιντεν περιλαμβάνει 39 δισ. δολ. για παραγωγή και κίνητρα Ε&Α και 10,5 δισ. δολ. για εφαρμογή αμερικανικών προγραμμάτων τεχνολογίας.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει επίσης 1,5 δισ. δολ. σε χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης συμβάλλοντας στην ενίσχυση εναλλακτικών λύσεων έναντι του κινεζικού εξοπλισμού προμηθευτών όπως η Huawei Technologies και η ZTE Corp.
Κινήσεις από τη Huawei
Στο μεταξύ, η κινεζική Huawei Technologies φαίνεται να επεκτείνει τη συνεργασία της με τα έξυπνα αυτοκίνητα με την κρατική Chongqing Changan Automobile Co Ltd, ώστε να συμπεριλάβει την ανάπτυξη ημιαγωγών, σύμφωνα με πηγές που δεν κατονομάζει το Reuters.
Η μετοχή της Changan – στο άκουσμα της είδησης – σημείωσε άνοδο 8,5% σε σύγκριση με μείωση 4% στην αρχή της χθεσινής συνεδρίασης.
Η νέα συνεργασία της Huawei με την Changan έρxεται εν μέσω παγκόσμιας έλλειψης ημιαγωγών, αλλά θα αποτελούσε και σημαντική επέκταση για τη Huawei στον τομέα των τσιπ μετά τις κυρώσεις των ΗΠΑ καθώς έχασε την πρόσβαση στο λογισμικό σχεδιασμού πιο προηγμένων τσιπ που χρησιμοποιούνται σε smartphones.
Η συνεργασία Huawei και Changan στα έξυπνα αυτοκίνητα απαιτεί ο τεχνολογικός γίγαντας να είναι υπεύθυνος για το λειτουργικό σύστημα του οχήματος και την τεχνολογία καμπίνας, ενώ η αυτοκινητοβιομηχανία θα ήταν υπεύθυνη του σχεδιασμού και της μηχανικής των οχημάτων.
Η επιχείρηση θα στεγαστεί σε μια παλιά επιχείρηση με τη Nio δεν είναι πλέον ενεργό και έχει μετονομαστεί σε Avatar.
Μετά από μία χρονιά πανδημίας που έφερε τα επάνω κάτω στην αλυσίδα εφοδιασμού– και όχι μόνο – οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο άρχισαν να εξετάζουν τρόπους αναδιάταξης κρίσιμων βιομηχανιών και η παραγωγή τσιπ βρίσκεται πλέον ψηλά στη λίστα των στρατηγικών προτεραιοτήτων.
