Από την έντυπη έκδοση
H γήρανση του πληθυσμού αποτελεί σοβαρό πρόβλημα για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών συστημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα, επισημαίνει έκθεση της Κομισιόν, που κρούει «καμπανάκι» για την επίδραση που μπορεί να έχει στις οικονομίες των κρατών-μελών.
Ειδικά για τη χώρα μας υπογραμμίζει την ανάγκη να διατηρηθούν χαμηλά τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων. Πρακτικά η έκθεση υπενθυμίζει ότι με τη μεταρρύθμιση του 2015 και τις παρεμβάσεις της επόμενης χρονιάς (νόμος Κατρούγκαλου ν.4387/2016) έκλεισαν «τα παράθυρα» της πρόωρης συνταξιοδότησης. Μάλιστα, κάτι τέτοιο αναμένεται να διαπιστωθεί «στην πράξη» από το 2022 και μετά, όταν τα γενικά όρια συνταξιοδότησης «κλειδώσουν» στα 67 έτη με 15ετία ή στα 62 έτη, αλλά με 40 χρόνια ασφάλισης.
Σε κάθε περίπτωση, η έκθεση επισημαίνει ότι τα ποσοστά αναπλήρωσης πρέπει να παραμείνουν χαμηλά, έως και 21 μονάδες κάτω από τα ποσοστά που ήταν προ μεταρρυθμίσεων.
Επίσης, προβλέπεται σε ένα από τα βασικά σενάρια που αναδεικνύονται στην έκθεση ότι η συνταξιοδοτική δαπάνη θα μειωθεί κατά 1,9 ποσοστιαία μονάδα την περίοδο 2019-2030. Στη συνέχεια και για την επόμενη 20ετία εκτιμάται ότι θα υπάρξει σταθερότητα, ενώ από το 2050 και μετά θα προκύψει σταδιακή μείωση δαπανών.
Ο λόγος είναι ότι θα μειωθεί και ο αριθμός των συνταξιούχων, μιας και θα έχει παρέλθει η σοβαρή επίδραση από τη γενιά του baby boom που θα έχει προηγηθεί. Άλλωστε, τότε εκτιμάται ότι θα έχει επέλθει και η απαραίτητη ωρίμανση των ορίων ηλικίας, δηλαδή θα υπάρξει μεγάλος αριθμός συνταξιούχων που δεν θα αποχωρεί πρόωρα από την εργασία του. Βέβαια, υπάρχει και η πρόβλεψη της μείωσης του πληθυσμού της χώρας, που θα γίνει τότε από τα 10,7 εκατ. το 2019, στα 8,58 εκατ. το 2070.
Οι συνταξιοδοτικές δαπάνες
Σε ό,τι αφορά τις δημόσιες συνταξιοδοτικές δαπάνες, ως ποσοστό του ΑΕΠ της χώρας, η έκθεση περιγράφει αναλυτικά τη βιωσιμότητα του συστήματος. Πιο συγκεκριμένα, το 2070 υπολογίζεται ότι η δαπάνη για συντάξεις θα αντιστοιχεί στο 11,9% του ΑΕΠ της χώρας τότε, ενώ το 2019 ήταν στο 15,7% το αντίστοιχο ποσοστό. Πρόκειται για μια υποχώρηση 3,8 ποσοστιαίων μονάδων, που όμως δεν πρέπει να εφησυχάζει τη χώρα. Άλλωστε, οι προβλέψεις σε βάθος 50 ετών μόνο επισφαλείς θα μπορούσαν να είναι, αφού ένα έκτακτο γεγονός, π.χ. μια υγειονομική κρίση, μπορεί να αλλάξει άρδην τα δεδομένα.
Αυτός είναι και ο λόγος που η Κομισιόν αναφέρεται σε διάφορα σενάρια που θα μπορούσαν να προκύψουν ανάλογα με την πορεία των οικονομιών των χωρών-μελών της Ε.Ε. Πάντως, ειδικά για την Ελλάδα διαπιστώνεται ότι ακόμα και σε σενάρια «υψηλού ρίσκου», η δαπάνη για τις συντάξεις βρίσκεται εντός του ευρωπαϊκού μέσου όρου, σε βάθος χρόνου. Υπενθυμίζεται ότι σε ένα τέτοιο σενάριο ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης υπολογίζεται ότι θα είναι χαμηλότερος από τον αναμενόμενο.
Το προσδόκιμο ζωής το 2070
Η έκθεση αναφέρεται μεταξύ άλλων και στο προσδόκιμο ζωής, το οποίο αυξάνεται για τους άνδρες στα 86,4 έτη το μακρινό 2070, ενώ έχει υπολογιστεί στα 79 έτη το 2019. Για τις γυναίκες επίσης κινείται ανοδικά φτάνοντας το 2070 στα 90,3 έτη, ενώ το 2019 ήταν 84,3 έτη! Υπενθυμίζεται ότι ο συγκεκριμένος δείκτης έχει σημασία για τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, αφού από αυτόν εξαρτάται η όποια βιωσιμότητα του συστήματος ασφάλισης.
