Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Από τις 17 Μαΐου 2019 τα χρήματα των οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία που χρωστούν οι συνταξιούχοι είτε θα συμψηφίζονται είτε θα παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων που λαμβάνουν σε ίσες μηνιαίες δόσεις, οι οποίες δεν μπορεί να είναι περισσότερες από 60 για όλες τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης (γήρατος, αναπηρίας, θανάτου).
Η 1η δόση παρακρατείται από τον πρώτο μήνα απονομής της σύνταξης σύμφωνα με το νόμο για τις 120 δόσεις (παρ. 3, άρθρο 40 του ν. 4611/2019). Επισημαίνεται ότι με τον νέο νόμο, ειδικά για τις περιπτώσεις των υποψήφιων συνταξιούχων που θα λάβουν σύνταξη αναπηρίας και δεν θα μπουν στη ρύθμιση των 120 δόσεων, επέρχεται μια ουσιαστική διαφορά σε σχέση με τον τρόπο παρακράτησης των οφειλόμενων εισφορών τους. Η αλλαγή αφορά τον αριθμό των δόσεων, οι οποίες από 40 που ήταν αυξάνονται στις 60 μηνιαίες δόσεις.
Οι ασφαλισμένοι πρέπει να προσέξουν δύο στοιχεία. α) Ο νέος νόμος για τις 120 δόσεις δίνει ένα περιθώριο μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου για όσους οφειλέτες θέλουν να ενταχθούν στις διατάξεις του και να ρυθμίσουν τις οφειλές τους. β) Επίσης, πρέπει να επισημανθεί ότι η προηγούμενη νομοθεσία έδινε τη δυνατότητα στους συνταξιούχους του φορέα που είχαν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές να τις εξοφλήσουν σε έως 40 μηνιαίες δόσεις με παρακράτηση των ποσών μέσα από τη σύνταξή τους με τις εξής προϋποθέσεις για κάθε Ταμείο: το ποσό που χρωστούσαν μαζί με τις προσαυξήσεις να μην ήταν μεγαλύτερο του ποσού των 20.000 ευρώ για τον τ. ΟΑΕΕ και 15.000 ευρώ για το τ. ΕΤΑΑ και 4.000 ευρώ για τον τ. ΟΓΑ. Το παραπάνω ποσό οφειλής συμψηφιζόταν ή παρακρατούνταν από το ποσό της σύνταξης σε ίσες μηνιαίες δόσεις που δεν ήταν δυνατόν να υπερβαίνουν τις σαράντα (ν.4337/20150).
Για όλες τις περιπτώσεις των συνταξιούχων που δικαιούνται σύνταξη αναπηρίας και έχουν οφειλές στα Ταμεία, αλλά δεν ενταχθούν στη νέα ρύθμιση μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, τότε από την επομένη -1η Οκτωβρίου 2019- θα ισχύουν τα εξής:
α) Για τις συντάξεις αναπηρίας ορισμένου χρόνου ανεξαρτήτως διάρκειας, το ποσό της δόσης προκύπτει από τη διαίρεση του ποσού που δύναται να παρακρατηθεί, όπως αναλυτικά αναφέρεται παραπάνω με το μέγιστο αριθμό δόσεων (60).
β) Εάν μετά από νέα κρίση της υγειονομικής επιτροπής η σύνταξη παραταθεί εκ νέου, αλλά με συντάξιμο ποσοστό μικρότερο από την προηγούμενη κρίση, το ποσό της δόσης επανυπολογίζεται με τον ίδιο ως άνω τρόπο.
γ) Εάν το συνταξιοδοτικό δικαίωμα δεν παραταθεί, το υπόλοιπο της οφειλής (κεφάλαιο και τόκοι), όπως αυτή είχε προσδιοριστεί κατά την ημερομηνία αίτησης συνταξιοδότησης, γνωστοποιείται στο συνταξιούχο με σχετικό έγγραφο οφειλής και αναζητείται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Το ελάχιστο ποσό της μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 50 ευρώ
Ένταξη στις 120 δόσεις προ αιτήματος συνταξιοδότησης
Αναφορικά με το δικαίωμα συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας, για τους ασφαλισμένους που μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση οφειλών του νόμου 4611/ 2019 έχουν ήδη εκδοθεί δυο αναλυτικές εγκύκλιοι από τον ΕΦΚΑ (η εγκύκλιος 24/2019 και η εγκύκλιος 30/2019). Σε αυτές υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες για όσους θέλουν να ενταχθούν στη ρύθμιση ακόμη και εάν δεν έχουν κάνει αίτηση συνταξιοδότησης.
Συγκεκριμένα αυτοί που μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση είναι οι εξής περιπτώσεις ασφαλισμένων:
α) Ασφαλισμένοι οι οποίοι θα υπαχθούν στη ρύθμιση από 17/5/2019 έως 30/9/2019 και θα υποβάλουν συνταξιοδοτικό αίτημα ακόμη και μετά την 30ή/09/2019.
β) Ασφαλισμένοι που η αίτηση συνταξιοδότησης έχει απορριφθεί εφόσον υπαχθούν στη ρύθμιση από 17/5/2019 έως 30/9/2019 και στη συνέχεια υποβάλλουν συνταξιοδοτικό αίτημα ακόμη και μετά την 30ή/09/2019.
γ) Ασφαλισμένοι για τους όποιους έως και 16/5/2019 έχει παρέλθει η προβλεπόμενη δίμηνη προθεσμία για την εφάπαξ καταβολή του κατά περίπτωση προβλεπόμενου ποσού οφειλής και δεν έχει απορριφθεί το αίτημά τους, εφόσον ανακαλέσουν την αίτησή τους, υπαχθούν στη ρύθμιση από 17/5/2019 έως 30/9/2019 και υποβάλουν συνταξιοδοτικό αίτημα ακόμη και μετά την 30ή/09/2019.
δ) Υποψήφιοι συνταξιούχοι που έχουν υποβάλει αίτημα συνταξιοδότησης προγενέστερα της 17ης/5/2019, εφόσον δεν έχει κοινοποιηθεί οφειλή ή αν έχει κοινοποιηθεί δεν έχει παρέλθει η νόμιμη προθεσμία για την εφάπαξ καταβολή και υπαχθούν στη ρύθμιση έως 30/9/2019. Ευνόητο είναι ότι εφόσον από τις διατάξεις του παρόντος δεν ορίζεται διαφορετικά, η έναρξη καταβολής της σύνταξής τους προσδιορίζεται από την 1η του επόμενου μήνα της αίτησης συνταξιοδότησης.
ε) Συνταξιούχοι με προσωρινή απόφαση συνταξιοδότησης, εφόσον υπαχθούν στη ρύθμιση έως 30/09/2019, χωρίς μεταβολή της ημερομηνίας έναρξης της συνταξιοδότησής τους.
στ) Υποψήφιοι συνταξιούχοι, οι οποίοι κατέβαλαν το απαιτούμενο ποσό από εισφορές που δεν μπορούσε να παρακρατηθεί από τη σύνταξη και έως 17/05/2019 δεν έχει εκδοθεί οριστική συνταξιοδοτική απόφαση.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένος που θα υποβάλει αίτηση για σύνταξη αναπηρίας στις 5/10/2019 με χρόνο ασφάλισης μόνο του πρώην ΟΑΕΕ κρίνεται από την Υγειονομική Επιτροπή του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) με ποσοστό αναπηρίας 80% για ορισμένο διάστημα 24 μηνών, με αρχική οφειλή 20.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή, εκδίδεται συνταξιοδοτική απόφαση από τον ΕΦΚΑ με παρακράτηση της οφειλής του συνταξιούχου σε 60 μηνιαίες δόσεις των 333,33 ευρώ (20.000 ευρώ / 60 = 333,33 ευρώ).
1) Εάν ο ίδιος συνταξιούχος κριθεί για παράταση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος από την Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ για άλλους δώδεκα (12) μήνες με το ίδιο ποσοστό αναπηρίας (80%), εκδίδεται απόφαση παράτασης συνταξιοδότησης και η παρακράτηση της οφειλής συνεχίζεται όπως είχε οριστεί στην αρχική του απόφαση συνταξιοδότησης, για άλλους δώδεκα (12) μήνες.
2) Εάν ο ίδιος συνταξιούχος κριθεί για νέα παράταση από την Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ, για δώδεκα (12) μήνες με ποσοστό αναπηρίας 67%, δικαιούται μικρότερο ποσό σύνταξης.
Από την οφειλή του έχει ήδη εξοφληθεί το ποσό των 11.999,88 ευρώ (36 Χ 333,33 ευρώ) και το υπόλοιπο της οφειλής ανέρχεται στο ποσό των 8.000,12 ευρώ, το οποίο θα πρέπει να παρακρατηθεί σε 60 μηνιαίες δόσεις (8.000,12 ευρώ / 60 = 133,34 ευρώ). Συνεπώς, κατά τη διάρκεια των 12 παραπάνω μηνών έχουν κρατηθεί (133,34 ευρώ Χ 12 = 1.600,08 ευρώ).
3) Εάν ο ίδιος συνταξιούχος μετά από νέα υγειονομική κρίση του ΚΕΠΑ, λαμβάνει μη συντάξιμο ποσοστό αναπηρίας, εκδίδεται απορριπτική απόφαση σύνταξης.
Το ποσό οφειλής που υπολείπεται ύψους 6.400,04 ευρώ (20.000 ευρώ -11.999,88 ευρώ -1.600,08 ευρώ) γνωστοποιείται στο συνταξιούχο με έγγραφο οφειλής, με δίμηνη προθεσμία καταβολής σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δεν καταβάλει το ποσό, τότε ενημερώνεται άμεσα το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ).
