Από την έντυπη έκδοση
Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]
Το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και η εκταμίευση της δόσης των 8,5 δισ. ευρώ, που αποφάσισε προχθές το βράδυ το Εurogroup, είναι μια πολύ θετική εξέλιξη, γιατί απομακρύνει την αβεβαιότητα και βελτιώνει το επενδυτικό κλίμα, σε μια κομβικής σημασίας περίοδο για την ελληνική οικονομία, ωστόσο, δεν αποσαφηνίζει τον δρόμο προς το QE όπως επίσης και τον χρόνο εξόδου στις αγορές.
Το Εurogroup ανέλαβε και δεσμεύσεις προς τη σωστή κατεύθυνση, οι οποίες όμως δεν είναι ολοκληρωμένες, θα απαιτήσουν σκληρές προσπάθειες και δύσκολες συζητήσεις – διαπραγματεύσεις τους επόμενους μήνες, προκειμένου να συγκεκριμενοποιηθούν, ωστόσο με τα σημερινά δεδομένα κανένας δεν μπορεί να προβλέψει την τελική κατάληξη.
Πρόκειται για τα συμπεράσματα – δεσμεύσεις των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης σε σχέση με την ελάφρυνση του χρέους, τις επενδύσεις και την ανάπτυξη, αλλά και την υποστήριξη της Ελλάδας με στόχο την έξοδο στις αγορές με μόνιμο τρόπο ή ακόμη τη σύνδεση της αποπληρωμής του χρέους με την ανάπτυξη μετά τη λήξη του παρόντος προγράμματος.
Είναι προφανές ότι η απόφαση θα μπορούσε να ήταν καλύτερη για τη χώρα, ωστόσο πρέπει να ληφθεί υπόψη και η εσωτερική ατζέντα των άλλων χωρών και στην περίπτωση του χρέους δεν υπήρχε περίπτωση να κάνει η γερμανική κυβέρνηση «εκπτώσεις» στην Ελλάδα τρεις μήνες πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Μεγάλο ζητούμενο που θα ξεκαθαρίσει μέσα στις επόμενες βδομάδες είναι η ένταξη της χώρας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Λογικά οι προχθεσινές αποφάσεις δεν φτάνουν για την ένταξη στο πρόγραμμα, ωστόσο ο Μάριο Ντράγκι και η ΕΚΤ, που έχουν εκπλήξει ευχάριστα τις αγορές τα τελευταία χρόνια σε πολλές περιπτώσεις, θα μπορούσαν να το κάνουν και στην περίπτωση της Ελλάδας.
Μια πρώτη αντίδραση μετά την απόφαση του Eurogroup υπήρξε από υψηλόβαθμο στέλεχος της ΕΚΤ, το οποίο -μιλώντας στο πρακτορείο Reuters- ζήτησε περισσότερη σαφήνεια: «Χρειάζεται περισσότερη σαφήνεια ως προς το τι είδους ελάφρυνση χρέους θα λάβει η Ελλάδα από τους διεθνείς πιστωτές της, εάν πρόκειται να αγοράσει ελληνικά ομόλογα, στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης» επισήμανε η συγκεκριμένη πηγή.
«Είναι ένα πολύ θετικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά το χρέος στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων» σημείωσε η πηγή, αναφερόμενη στην απόφαση του Eurogroup.
Το εγχείρημα της εξόδου στις αγορές
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα φανεί και το αν το υπουργείο Οικονομικών θα επιχειρήσει μια «δοκιμαστική» έξοδο στις αγορές, ενδεχομένως και μέσα στον Ιούλιο, προκειμένου να εκμεταλλευτεί το θετικό κλίμα που διαμορφώνεται μετά την επίτευξη συμφωνίας στο Eurogroup.
Απαντώντας μετά το Eurogroup σε σχετικό ερώτημα, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά και παρέπεμψε στις εισηγήσεις του επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ. Ένα από τα σενάρια που βρίσκονται πάνω στο τραπέζι είναι να επιχειρηθεί μέσω των αγορών η αναχρηματοδότηση ομολόγου 3ετούς διάρκειας που εκδόθηκε στις 10 Ιουλίου του 2014 συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ.
Το συγκεκριμένο ομόλογο είχε εκδοθεί σε μια κακή συγκυρία για τις αγορές, γεγονός που απέτρεψε τότε τον ΟΔΔΗΧ να αντλήσει ολόκληρο το ποσό που διεκδικούσε, συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ. Το ΥΠΟΙΚ θα ήθελε να συνδυάσει τη δοκιμαστική έξοδο με την αναχρηματοδότηση του συγκεκριμένου ομολόγου, αλλά όλα πλέον θα εξαρτηθούν από το κλίμα που θα διαμορφωθεί στις αγορές, για τα ελληνικά ομόλογα, τις επόμενες εβδομάδες.
Αποσαφήνιση των παραμέτρων για το χρέος
«Θέλουμε άμεση αποσαφήνιση των παραμέτρων για την αναδιάρθρωση του χρέους τώρα» δήλωσε η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ σε τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ μετά τη συμφωνία στο Eurogroup.
H γενική διευθύντρια του Ταμείου υποστήριξε ότι είναι αποφασισμένη να πάει στο διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου πολύ σύντομα και να προτείνει για έγκριση τη νέα συμφωνία επί της αρχής.
Αυτό, όπως εξήγησε η κυρία Λαγκάρντ, σημαίνει ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα συμφωνήσει με το πρόγραμμα του ESM και θα εκταμιεύσει χρήματα όταν υπάρξει σαφήνεια, ταυτοποίηση και οριστικοποίηση των παραμέτρων για την αναδιάρθρωση του χρέους από τους πιστωτές.
«Έχουμε δεσμευτεί»
«Άρα, έχουμε δεσμευτεί, θέλουμε άμεση αποσαφήνιση των παραμέτρων για την αναδιάρθρωση του χρέους τώρα και θα περιμένουμε έως ότου καταλήξουμε σε αυτό» επισήμανε η κυρία Λαγκάρντ, ενώ απαντώντας σε σχετική ερώτηση διευκρίνισε ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θέλει «το πρόγραμμά μας να ευθυγραμμιστεί με τη διάρκεια και τους στόχους του προγράμματος του ESM, κάτι που σημαίνει ότι θα συμμετέχουμε για τους επόμενους 13 μήνες. Όσο πιο γρήγορα προχωρήσουμε τόσο το καλύτερο για όλους».
Η Κριστίν Λαγκάρντ τόνισε ότι τα όσα συμφώνησε η ελληνική κυβέρνηση αποτελούν σοβαρότατο λόγο υποστήριξης της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής.
Και συμπλήρωσε: «Οι πιστωτές αναγνωρίζουν επίσης ότι το χρέος πρέπει να αναδιαρθρωθεί και να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του. Από την άποψη αυτή πρέπει να γίνουν περισσότερα πράγματα, πιστεύω όμως ότι η απόφαση αποτελεί ισχυρή έκφραση στήριξης της Ελλάδας».
Αποτράπηκε η κρίση
Αναφερόμενη στη δόση των 8,5 δισ. ευρώ δήλωσε ότι «οι Ευρωπαίοι εταίροι εκταμιεύουν για την Ελλάδα μια σημαντική δόση, ένα σημαντικό ποσό που θα αποτρέψει την εκδήλωση χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η δόση αυτή τοποθετεί την Ελλάδα σε μια πορεία που οι ανάγκες για χρηματοδότησή της θα είναι περιορισμένες και το πρωτογενές πλεόνασμα θα προστατέψει την ελληνική οικονομία από τη ρευστότητα και ένα πιθανό οικονομικό σοκ. Γι’ αυτό και είναι ώρα να δώσουμε έμφαση στην ανάπτυξη και τις επενδύσεις και γενικότερα σε θετικές εξελίξεις».