Λίγες ημέρες ακόμα θα παραμείνει ανοικτή η πλατφόρμα της Ειδικής Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους για την υποβολή αιτήσεων υπαγωγής στο πρόγραμμα επιδότησης δόσεων επιχειρηματικών δανείων, «Γέφυρα 2», έως και 50.000 ευρώ το μήνα. Η προθεσμία λήγει στις 9 Μαΐου, χωρίς να αποκλείεται να δοθεί παράταση, και οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί ξεπερνούν τις 21.000. Στόχος είναι στα τέλη του μήνα να καταβληθεί η πρώτη κρατική επιδότηση, η οποία θα καλύψει αναδρομικά και το μήνα Απρίλιο.
Το πρόγραμμα αφορά τόσο τις επιχειρήσεις που εξυπηρετούν τις οφειλές τους κανονικά, όσο και τις επιχειρήσεις οι οποίες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Ας δούμε κάποιες από τις προϋποθέσεις όπως πότε χάνεται η κρατική επιδότηση, πότε διακόπτεται η ενίσχυση στις δόσεις των δανείων και πότε το δημόσιο θα ζητά πίσω τα χρήματα του.
Τι γίνεται στην περίπτωση που υπάρχει συνοφειλέτης ή/και εγγυητής; Εντάσσονται στην ρύθμιση του νόμου και οι συνοφειλέτες ή οι εγγυητές;
Για τις ανάγκες του ν. 4790/2021 ως «οφειλέτης» νοείται το νομικό και το φυσικό πρόσωπο, ελεύθερος επαγγελματίας ή επιτηδευματίας, που έχει χρηματικές οφειλές προς Τράπεζα ή άλλο χρηματοδοτικό φορέα, είτε έχει συμβληθεί στη σύμβαση ως πρωτοφειλέτης (δηλ. άμεσα συμβαλλόμενος), είτε ως συνοφειλέτης, είτε ως εγγυητής.
(άρθρο 65 στοιχ.α΄ν. 4790/2021).
Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι τόσο ο πρωτοφειλέτης, όσο και ο συνοφειλέτης ή ο εγγυητής μπορούν να υποβάλλουν αίτηση στο πλαίσιο του ν. 4790/2021. Όμως, μία μόνο συνεισφορά μπορεί να καταβληθεί για κάθε επιλέξιμη οφειλή, ακόμη και αν για την ίδια οφειλή κατατεθούν περισσότερες από μία αιτήσεις από διαφορετικούς επιλέξιμους οφειλέτες, κατά την παραπάνω έννοια.
(άρθρο 69 παρ. 8 του ν. 4790/2021).
Τα κριτήρια επιλεξιμότητας των αιτούντων προσώπων, είτε πρόκειται για πρωτοφειλέτη, είτε για συνοφειλέτη ή εγγυητή, είναι αυτά που αναφέρονται στο άρθρο 57§3,4 του Ν. 4790/2021 και είναι τα ίδια για όλες τις παραπάνω κατηγορίες αιτούντων. Δηλ. όταν η αίτηση υποβάλλεται από τον εγγυητή ή τον συνοφειλέτη, τότε αυτοί έχουν την ιδιότητα του «αιτούντος» και ισχύουν γι΄ αυτούς τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ισχύουν για τους πρωτοφειλέτες αιτούντες.
Τι ισχύει εάν έχω λάβει αναστολή πληρωμής των οφειλών μου; Λογίζεται ως καθυστέρηση η χορήγηση αναστολής πληρωμών στην καταβολή της μηνιαίας δόσης εκουσίως από το χρηματοδοτικό φορέα ή στο πλαίσιο σχετικής νομοθετικής πρόβλεψης;
Αν ο κορωνοπλήκτος έχει λάβει αναστολή πληρωμής οφειλών από το χρηματοδοτικό φορέα, τότε η καταβολή της συνεισφοράς του Δημοσίου μπορεί να αρχίσει μετά τη λήξη της αναστολής αυτής και δεν χρειάζεται να διακοπεί η αναστολή.
Συγκεκριμένα, ο οφειλέτης μπορεί να επιλέξει:
• είτε να διακόψει την αναστολή σε συνεργασία με την τράπεζα και τότε θα λάβει Κρατική επιδότηση για 8 μήνες
• είτε να μην διακόψει την αναστολή σε συνεργασία με την τράπεζα και τότε θα λάβει Κρατική επιδότηση για χρονικό διάστημα μικρότερο των 8 μηνών, έτσι ώστε η συνεισφορά του δημοσίου να μην ξεπερνά τους 8 μήνες μετά την ημερομηνία έγκρισης της συνεισφοράς.
Επίσης, μπορεί να χορηγηθεί επιπλέον επιμήκυνση της ήδη χορηγηθείσας αναστολής σε επιλέξιμη οφειλή, μετά τη διαπίστωση της επιλεξιμότητας της οφειλής στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος. Ωστόσο το δημόσιο δεν δύναται να επιδοτήσει το κορωνόπληκτο δάνειο για χρονικό διάστημα άνω των 8 μηνών μετά την ημερομηνία έγκρισης της συνεισφοράς.
Όχι, δεν λογίζεται ως καθυστέρηση η χορήγηση αναστολής πληρωμών για την καταβολή της μηνιαίας δόσης χρηματικής οφειλής (π.χ. δανείου), είτε εκουσίως από το χρηματοδοτικό φορέα ή στο πλαίσιο σχετικής νομοθετικής πρόβλεψης.
{άρθρο πέμπτο και έβδομο της 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α’ 75), όπως κυρώθηκε με τον ν. 4684/2020 (Α’86), άρθρο 69 παρ.9 του ν. 4790/2021}
Ποιος υποβάλει την αίτηση σε περίπτωση που για την ίδια οφειλή ευθύνονται περισσότεροι;
Σε περίπτωση περισσότερων συνοφειλετών για την ίδια οφειλή, αρκεί να υποβληθεί η αίτηση από έναν από αυτούς
(άρθρο 68 § 1 του ν. 4790/2021)
Αν υποβληθεί αίτηση και ο οφειλέτης εκπέσει από την συνεισφορά του δημοσίου (π.χ. σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεών του) μπορεί να υπάρξει δεύτερη ευκαιρία;
Όχι. Δεν επιτρέπεται η υποβολή δεύτερης αίτησης για τη χορήγηση συνεισφοράς δημοσίου από το ίδιο νομικό ή φυσικό πρόσωπο.
(άρθρο 68 § 2 του ν. 4790/2021)
Η υποβολή και συνυπογραφή της αίτησης συνεπάγεται άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου;
Με την υποβολή και συνυπογραφή της αίτησης παρέχεται ρητή συγκατάθεση των προσώπων αυτών για την άντληση των δεδομένων από τη φορολογική διοίκηση και τους χρηματοδοτικούς φορείς αντίστοιχα που τους αφορούν, προκειμένου να διαπιστωθεί η πλήρωση των κριτηρίων επιλεξιμότητας.
(άρθρου 68§ 6 &7 του ν. 4790/2021)
Ο αιτών έχει ευθύνη σε περίπτωση ανακριβών καταχωρήσεων;
Η αίτηση υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 (Α’ 75) του αιτούντα και των συνυπογραφόντωνκατά περίπτωση για την ακρίβεια και την πληρότητα του περιεχομένου αυτής και των υποβληθέντων εγγράφων.
(άρθρο 68§ 10 του ν. 4790 /2021)
Ποιες είναι οι συνέπειες υποβολής ψευδούς υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986; Τι προβλέπεται σε περίπτωση δήλωσης από τον αιτούντα ψευδών στοιχείων ή απόκρυψης αληθινών;
Αν αποδειχθεί με δημόσια έγγραφα ότι η υπεύθυνη δήλωση, είναι ψευδής, τότε εφόσον η ανακρίβεια επιδρά στην επιλεξιμότητα του αιτούντος, η συνεισφορά θεωρείται αυτοδικαίως άκυρη. Στην περίπτωση αυτή ο οφειλέτης εκπίπτει της συνεισφοράς για το μέλλον και τα καταβληθέντα ποσά επιστρέφονται στο δημόσιο.
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δηλώσει ψευδή στοιχεία ή αποκρύψει αληθινά κατά την αίτηση υπαγωγής του στο πρόγραμμα, με σκοπό την ένταξή του στις ευεργετικές διατάξεις για τη συνεισφορά του Δημοσίου για προσωπικό περιουσιακό του όφελος, αυτός μπορεί να τιμωρηθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 22 του ν. 1599/1986 με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών.
Σε περίπτωση που με βάση τα πραγματικά περιστατικά προκύπτουν λοιπές ποινικές ευθύνες εφαρμόζονται οι προβλεπόμενες από την ποινική νομοθεσία ποινές, εφόσον αυτές είναι αυστηρότερες. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον υπάρχει υπόνοια διάπραξης οποιουδήποτε αδικήματος, τα σχετικά στοιχεία παραπέμπονται στον αρμόδιο εισαγγελέα για την εξέταση των ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών.
(άρθρο 68 παρ. 11 και άρθρο 73 παρ. ζ του ν. 4790/2021)
Αν σε μία τράπεζα έχω περισσότερες οφειλές, μπορώ να αιτηθώ την καταβολή της συνεισφοράς του Δημοσίου για κάποια/ες από αυτές;
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων επιδεκτικών συνεισφοράς οφειλών, αποστέλλεται από το χρηματοδοτικό φορέα η πληροφόρηση για καθεμία από αυτές. Δεδομένου ότι η συνεισφορά εγκρίνεται για το σύνολο των οφειλών ανά χρηματοδοτικό φορέα, για να ξεκινήσει η καταβολή της συνεισφοράς, πρέπει να ρυθμιστούν ή να εξυπηρετηθούν οι μη εξυπηρετούμενες οφειλές σε κάθε έναν από τους χρηματοδοτικούς φορείς χωριστά.
Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητη προκειμένου να ξεκινήσει η καταβολή της συνεισφοράς του Δημοσίου, η αποστολή από το χρηματοδοτικό φορέα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ποσού της μηνιαίας δόσης.
(άρθρο 69 παρ.5 του ν. 4790/2021)
Υπάρχει κάποιος περιορισμός ως προς το ποσό της δημόσιας συνεισφοράς που μπορεί να λάβει η επιχείρησή μου;
Η πλατφόρμα του προγράμματος ελέγχει την υπέρβαση των ορίων σώρευσης που προβλέπονται στο άρθρο 71, επί τη βάσει της υπεύθυνη δήλωσης που υποβάλλεται βάσει του άρθρου 68 παρ. 5. Το συνολικό ύψος της δημόσιας συνεισφοράς που λαμβάνει κάθε αιτούσα επιχείρηση προσαρμόζεται αναλογικά με βάση το ύψος των επιλέξιμων οφειλών, ώστε να μην οδηγεί σε υπέρβαση των κατά περίπτωση ορίων σώρευσης.
Επιπλέον, διενεργείται απολογιστικός έλεγχος με βάση τα συνολικά στοιχεία για τις ενισχύσεις που έχουν χορηγηθεί βάσει του τμήματος 3.1 του Προσωρινού Πλαισίου, στο πληροφοριακό σύστημα σώρευσης ενισχύσεων ήσσονος σημασίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
(άρθρο 69 παρ. 6 – 7 του ν. 4790 /2021)
Κάθε οφειλέτης, συνοφειλέτης, εγγυητής δικαιούται συνεισφορά δημοσίου;
Ναι, δικαιούται κάθε οφειλέτης, συνοφειλέτης, εγγυητής, αλλά για κάθε επιλέξιμη οφειλή, μία μόνο συνεισφορά μπορεί να καταβληθεί, ακόμη και αν για την ίδια οφειλή κατατεθούν περισσότερες από μία αιτήσεις από διαφορετικούς επιλέξιμους οφειλέτες.
(άρθρο 69 παρ. 8 του ν. 4790 /2021)
Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του οφειλέτη κατά τη διάρκεια της καταβολής συνεισφοράς του Δημοσίου;
Κατά τη διάρκεια της καταβολής συνεισφοράς του Δημοσίου, ο οφειλέτης έχει τις
ακόλουθες υποχρεώσεις:
α) Να καταβάλει εμπρόθεσμα το ποσό της οφειλής που βαρύνει τον ίδιο και το οποίο δεν καλύπτεται από την συνεισφορά Δημοσίου.
β) Να παρέχει πρόσβαση στα αποδεικτικά στοιχεία της επιλεξιμότητάς του, καθώς και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που τυχόν ζητηθούν από το Δημόσιο κατά τον, εκ των υστέρων έλεγχο, δηλαδή μετά την έναρξη καταβολής της συνεισφοράς, στον οποίο προβαίνει το Δημόσιο προκειμένου να διαπιστώσει τη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων καταβολής της συνεισφοράς.
(άρθρο 72 παρ. 1 του ν. 4790/2021)
Πότε θεωρείται εμπρόθεσμη η καταβολή του ποσού της οφειλής που βαρύνει τον οφειλέτη;
Ο οφειλέτης καταβάλει εμπρόθεσμα, όταν η καταβολή εκ μέρους του πραγματοποιηθεί το αργότερο κατά την καταληκτική ημερομηνία που έχει ορίσει ο χρηματοδοτικός φορέας. Η μη καταβολή συνολικού ποσού ύψους μίας μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να θεωρηθεί μη εμπρόθεσμη καταβολή.
(άρθρο 72 παρ. 1 περιπτ. α του ν. 4790/2021)
Ποια είναι η διάρκεια παρακολούθησης της τήρησης των υποχρεώσεων του οφειλέτη για τις επιμέρους κατηγορίες δανείων, μετά την ολοκλήρωση της καταβολής της συνεισφοράς του Δημοσίου;
Η διάρκεια της παρακολούθησης της τήρησης των υποχρεώσεων του οφειλέτη κυμαίνεται από 6 έως 18 μήνες, ανάλογα με τις διακρίσεις των οφειλών. Ειδικότερα:
Κατηγορία Α: για εξυπηρετούμενες οφειλές ή οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μέχρι ενενήντα (90) ημέρες στις 31.12.2020, ο χρόνος παρακολούθησης είναι έξι (6) μήνες.
Κατηγορία Β: για μη εξυπηρετούμενες οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μεγαλύτερη των ενενήντα (90) ημερών στις 31.12.2020 και δεν είναι καταγγελμένα ο χρόνος παρακολούθησης είναι δώδεκα (12) μήνες.
Κατηγορία Γ: για μη εξυπηρετούμενες οφειλές που παρουσίαζαν καθυστέρηση μεγαλύτερη των ενενήντα (90) ημερών στις 31.12.2020 και επιπλέον έχουν καταγγελθεί μέχρι την ημερομηνία αυτή από το χρηματοδοτικό φορέα, ακόμα και αν στη συνέχεια ρυθμίστηκαν με συμφωνία οφειλέτη και χρηματοδοτικού φορέα, ο χρόνος παρακολούθησης είναι δέκα οκτώ (18) μήνες.
Σημείωση: για οφειλές οποιασδήποτε κατηγορίας εκ των ανωτέρω, στα οποία η δόση δεν έχει ορισθεί σε μηνιαία βάση, ο χρόνος παρακολούθησης είναι δώδεκα (12) μήνες.
(άρθρο 72 παρ. 2 περίπτωση β του ν. 4790 /2021)
Πότε διακόπτεται η συνεισφορά του Δημοσίου;
Η συνεισφορά του Δημοσίου διακόπτεται:
α) σε περίπτωση έγκρισης της αίτησης χωρίς να πληρούνται οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας
β) σε περίπτωση λύσης του αιτούντος νομικού προσώπου ή θανάτου του αιτούντος φυσικού προσώπου
γ) σε περίπτωση, που κατόπιν τριών διαδοχικών εντολών πίστωσης, δεν έχει καταστεί δυνατόν να πιστωθεί η συνεισφορά του Δημοσίου σε τουλάχιστον έναν τραπεζικό λογαριασμό.
δ) σε περίπτωση που εκ των υστέρων κατά τον επανέλεγχο των στοιχείων της αίτησης διαπιστωθεί η μη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων χορήγησης της Συνεισφοράς του Δημοσίου.
ε) σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής από τον οφειλέτη του ποσού της οφειλής που βαρύνει τον ίδιο, κατά τη διάρκεια της συνεισφοράς του Δημοσίου.
στ) σε περίπτωση μη τήρησης των οριζόμενων παραπάνω στο άρθρο 72 του νόμου, υποχρεώσεων του οφειλέτη.
ζ) σε περίπτωση που αποδειχθεί με δημόσια έγγραφα ότι η αίτηση υπαγωγής είναι ψευδής και η ανακρίβεια αυτή επιδρά στην επιλεξιμότητα του οφειλέτη.
η) σε περίπτωση που η ενίσχυση από το πρόγραμμα που χορηγείται σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, μετακυλίεται από αυτές, εν μέρει ή εξ ολοκλήρου σε πρωτογενείς παραγωγούς,
θ) σε περίπτωση που δεν προσκομίζονται τα πιστοποιητικά που ορίζονται στην περ. β της παρ.5 του άρθρου 68 το αργότερο μέχρι την 31.12.2021, δηλ. πιστοποιητικό μη κήρυξης σε πτώχευση, μη κατάθεσης αίτησης για πτώχευση, μη θέσεως σε αναγκαστική διαχείριση, μη υποβολής αίτησης για θέση σε αναγκαστική διαχείριση, μη υπαγωγής σε οποιαδήποτε διαδικασία αφερεγγυότητας, με εξαίρεση την περίπτωση όπου έχει επικυρωθεί συμφωνία εξυγίανσης της επιχείρησης με δικαστική απόφαση, η οποία δεν έχει προσβληθεί με ένδικα μέσα.
Ποιες είναι οι υποχρεώσεις του πιστωτή στην περίπτωση που ο οφειλέτης δεν καταβάλει εγκαίρως το ποσό που βαρύνει τον ίδιο?
Εάν ο δικαιούχος της συνεισφοράς δεν καταβάλει εγκαίρως το ποσό που βαρύνει τον ίδιο, τότε ο θιγόμενος πιστωτής υποχρεούται να ενημερώσει την ηλεκτρονική πλατφόρμα, το αργότερο μέσα σε τριάντα (30) εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία κατά την οποία ο οφειλέτης καθυστέρησε την καταβολή του μέρους της οφειλής που βαρύνει τον ίδιο.
Αν ο πιστωτής παραλείψει την παραπάνω υποχρέωση ενημέρωσης, τότε υποχρεούται να επιστρέψει στο Δημόσιο τα ποσά που αυτό κατέβαλε, από τον χρόνο κατά τον οποίο ο πιστωτής όφειλε να είχε ενημερώσει το Δημόσιο.
(άρθρο 73 περιπτ. ε του ν. 4790/2021)
Σε περίπτωση που διακοπεί η συνεισφορά του Δημοσίου πρέπει να επιστρέψω όλο το ποσό με τόκο?
Στις περιπτώσεις α, δ, ε, στ, ζ, η και θ (δείτε ανωτέρω ερώτηση) η έκπτωση επέρχεται αναδρομικά και το ποσό της συνεισφοράς αναζητείται στο σύνολό του εντόκως.
(άρθρο 73 παρ.2 του ν. 4790/2021)
Τι γίνεται εάν διαπιστωθεί εκ των υστέρων ότι η επιχείρηση έχει υπερβεί το μέγιστο συνολικό ύψος συνεισφοράς που ορίζεται στο νόμο ?
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί εκ των υστέρων ότι η επιχείρηση έχει υπερβεί τα όρια που αφορούν στο μέγιστο συνολικό ποσό ύψους της συνεισφοράς (των παρ. 2 και 3 του άρθρου 71), και η υπέρβαση δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα της επιχείρησης, το ποσό της δημόσιας συνεισφοράς περικόπτεται αναλόγως, κατά τρόπο ώστε να μην οδηγεί σε υπέρβαση των ορίων του νόμου και η διόρθωση του ποσού ανάγεται στην αρχική ημερομηνία χορήγησης της δημόσιας συνεισφοράς.
Σε περίπτωση που έχει καταβληθεί επιπλέον ποσό δημόσιας συνεισφοράς αυτό ανακτάται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 74 του νόμου.
Ραλλού Αλεξοπούλου
