Από την έντυπη έκδοση
Tου Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Την οριστική απαλλαγή των φορολογουμένων που προχωρούν σε αγορές ακινήτων από την ταλαιπωρία που συνεπάγεται η υποχρέωση προσέλευσης στις αρμόδιες ΔΟΥ, για την υποβολή δικαιολογητικών εγγράφων και χειρόγραφα συμπληρωμένων εντύπων δηλώσεων, θα σημάνει η καθιέρωση της νέας διαδικασίας ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων φόρου μεταβίβασης ακινήτων, στην οποία προχωρά η ΑΑΔΕ.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει καταρτίσει η ΑΑΔΕ, το αργότερο έως το τέλος του τρέχοντος έτους θα έχει τεθεί σε λειτουργία στο σύστημα TAXISnet η νέα εφαρμογή για την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φορολογίας μεταβιβάσεων ακινήτων. Η εφαρμογή θα λειτουργήσει πιλοτικά εντός των προσεχών μηνών, προκειμένου να καταγραφούν και να επιλυθούν όποια πρακτικά προβλήματα προκύψουν.
Στο συμβολαιογραφείο
Η ηλεκτρονική διαδικασία μεταβίβασης ακινήτου θα ξεκινά και θα ολοκληρώνεται στο γραφείο του συμβολαιογράφου. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορολογούμενος που προχωρά σε αγορά ακινήτου δεν θα χρειάζεται να επισκέπτεται την αρμόδια ΔΟΥ για να υποβάλει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, καθώς η δήλωση φόρου μεταβίβασης θα συντάσσεται και θα υποβάλλεται ηλεκτρονικά, στο σύστημα TAXISnet, από τον συμβολαιογράφο, ενώ η διασταύρωση, ο έλεγχος και η επαλήθευση των δηλούμενων στοιχείων θα γίνεται αυτόματα από το σύστημα.
Η νέα αυτή διαδικασία θα απαλλάξει από τη γραφειοκρατία, μεταξύ άλλων, και όσους φορολογούμενους δικαιούνται απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης λόγω αγοράς πρώτης κατοικίας. Η υποχρέωση προσέλευσης στην αρμόδια ΔΟΥ για την υποβολή του πλήθους των δικαιολογητικών που απαιτούνται να προσκομιστούν, προκειμένου να κατοχυρωθεί η απαλλαγή (για εκ νέου υποβολή χειρόγραφα συμπληρωμένης δήλωσης αναλυτικής κατάστασης ακινήτων, την υποβολή εγγράφων που αποδεικνύουν τη μόνιμη κατοικία του φορολογούμενου κ.λπ.), θα καταργηθεί.
Το εάν πληρούνται ή όχι οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον φόρο μεταβίβασης θα ελέγχεται ηλεκτρονικά, με αυτόματο τρόπο, από το σύστημα TAXISnet. Ο έλεγχος θα γίνεται μέσω διασταύρωσης των στοιχείων που θα έχουν αναγραφεί στην ηλεκτρονικά υποβαλλόμενη δήλωση φόρου μεταβίβασης με τα στοιχεία για την περιουσιακή κατάσταση του φορολογούμενου, όπως αυτά έχουν ήδη δηλωθεί στα έντυπα Ε9 και έχουν ήδη καταχωρηθεί στην εφαρμογή e-περιουσιολόγιο που ήδη λειτουργεί στο ΤΑΧΙSnet. Το μόνο που θα απαιτείται από τον φορολογούμενο θα είναι να προσκομίσει στον συμβολαιογράφο ένα πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, το οποίο ο συμβολαιογράφος θα το σκανάρει και θα αποστέλλει ηλεκτρονικά στο ΤΑΧΙSnet μαζί με τη δήλωση φόρου μεταβίβασης. Η προσκόμιση του πιστοποιητικού αυτού στον συμβολαιογράφο θα είναι δηλαδή και πάλι απαραίτητη, προκειμένου να χορηγηθεί στον φορολογούμενο το προβλεπόμενο γι’ αυτόν όριο απαλλαγής (200.000 ευρώ αν είναι άγαμος, 250.000 ευρώ εάν είναι έγγαμος ή έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης +25.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο).
Πράξεις μεταβίβασης
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στόχος της ΑΑΔΕ είναι οι ηλεκτρονικές διαδικασίες, εκτός από την υποβολή των δηλώσεων μεταβιβάσεων ακινήτων, να αφορούν και κάθε άλλη πράξη μεταβίβασης ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων κληρονομιών, γονικών παροχών και δωρεών ακινήτων.
Ήδη για τις δηλώσεις φόρου γονικών παροχών και δωρεών χρηματικών ποσών έχει νομοθετηθεί -χωρίς ωστόσο ακόμη να λειτουργεί στην πράξη- ηλεκτρονική διαδικασία υποβολής, την οποία πρέπει να ακολουθούν και οι δύο συμβαλλόμενοι (δωρεοδότης και δωρεοδόχος). Οι τροποποιήσεις που έγιναν πρόσφατα στον Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, προβλέπουν, συγκεκριμένα, την καθιέρωση της διαδικασίας ηλεκτρονικής υποβολής των δηλώσεων φόρου για χρηματικές δωρεές/γονικές παροχές μέσω μηχανογραφικής εφαρμογής του συστήματος TAXISnet, καθώς και την καθιέρωση της υποχρέωσης υποβολής κάθε δήλωσης φόρου δωρεάς-γονικής παροχής και από τους δύο συμβαλλομένους, ανεξάρτητα αν για τη σύσταση αυτής συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο.
Πρακτικά, η ήδη νομοθετηθείσα διαδικασία ορίζει π.χ. ότι δεν αρκεί να δηλωθεί από τη σύζυγο ότι έλαβε δωρεά 7.000 ευρώ από τον σύζυγό της, αλλά θα πρέπει και αντίστροφα ο σύζυγος να επιβεβαιώσει ότι προχώρησε σε αυτήn τη δωρεά. Στην προκειμένη περίπτωση, ο φόρος δωρεάς, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 10%, θα βεβαιώνεται αυτόματα με την υποβολή της δήλωσης.
Σε κάθε περίπτωση, από τη στιγμή που οι δηλώσεις θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά θα γίνεται απευθείας η εκκαθάριση και σύμφωνα με τις προβλέψεις του Κώδικα Φορολογίας Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κληρονομιών οι φόροι θα καταβάλλονται, όπως και σήμερα, σε 12 διμηνιαίες δόσεις.
Έλεγχοι και διασταυρώσεις
Η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων για τις μεταβιβάσεις ακινήτων θα διευκολύνει, επίσης, τους ελέγχους και τις διασταυρώσεις των φορολογικών αρχών για τον εντοπισμό περιπτώσεων φορολογουμένων οι οποίοι:
* δεν έχουν δηλώσει ακίνητα ή έχουν δηλώσει ανακριβώς τα στοιχεία προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας των ακινήτων τους
* έχουν αποφύγει να εμφανίσουν στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος την αγορά ακινήτων προκειμένου να αποφύγουν τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματός τους με βάση τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και εν τέλει να αποκρύψουν εισοδήματα ή παρανόμως κτηθέντα χρηματικά ποσά, μέσω απαλλαγής από την υποχρέωση δικαιολόγησης των τεκμηρίων, αλλά και να αποφύγουν την υποχρέωση καταβολής σημαντικού ύψους φόρων εισοδήματος λόγω φορολόγησης με βάση τα τεκμήρια
* έχουν αναγράψει ανακριβώς τα στοιχεία κατοικιών που αγόρασαν στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος για να μειώσουν τα ποσά των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων και των τεκμηρίων διαβίωσης και να γλιτώσουν από την καταβολή μεγάλων ποσών φόρου βάσει τεκμηρίων.
Πώς θα καταβάλλεται ο φόρος
Σε κάθε περίπτωση, μετά τον ηλεκτρονικό έλεγχο που θα διενεργείται από το σύστημα στην υποβληθείσα δήλωση, θα βεβαιώνεται ο τυχόν προκύπτων φόρος και θα εκδίδεται η Ταυτότητα Οφειλής (Τ.Ο.) για την καταβολή του.
Ο αγοραστής θα πρέπει να καταβάλλει τον φόρο εφάπαξ με τη χρήση της Τ.Ο.:
* είτε μέσω χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας σε ηλεκτρονική εφαρμογή που υπάρχει στο σύστημα TAXISnet
* είτε σε οποιοδήποτε υποκατάστημα τράπεζας ή των ΕΛΤΑ
* είτε μέσω e-banking.
Η εξόφληση του τυχόν βεβαιωθέντος φόρου θα εξακολουθεί να αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης.
