Πανδημία, φυλετικές διαμάχες και πολιτική αστάθεια. Παρά το χάος, τίποτε δεν φαίνεται να σταματάει την άνοδο των μετοχών, διαψεύδοντας μέχρι στιγμής εκείνους που στοιχημάτιζαν ότι η γεωπολιτική και οικονομική αστάθεια θα έβαζε φρένο στα κέρδη. Γιατί οι αγορές -και ειδικότερα η Wall Street- αγνοούν τη ζοφερή πραγματικότητα;
Η «συμπεριφορά» των χρηματιστηρίων το 2020 μοιάζει αρκετά με τις συνθήκες που επικρατούσαν το 1968. Και οι δύο χρονιές χαρακτηρίζονταν από ιστορικής σημασίας γεγονότα, αλλά και έντονες αναταράξεις. Αν και είναι ακόμη νωρίς να προβλέψει κανείς την τελική έκβαση του 2020, η ανοδική τάση του τελευταίου διμήνου διαψεύδει μέχρι στιγμής εκείνους που δεν μπορούν να διανοηθούν το γιατί οι μετοχές έχουν καταφέρει να «αποσυνδεθούν» από την πραγματικότητα.
Μία λογική εξήγηση θα μπορούσε να αποδοθεί σε ένα ράλι προσδοκιών. Τα μέτρα δημοσιονομικής τόνωσης από την πλευρά των κυβερνήσεων και οι «ενέσεις» ρευστότητας πολλών τρισ. δολαρίων από τις κεντρικές τράπεζες προσφέρουν ισχυρό στήριγμα στις αγορές, με τους επενδυτές να προσδοκούν επιστροφή στην ανάκαμψη, εν μέρει με την πεποίθηση ότι οι αρχές δεν πρόκειται να αφήσουν την παγκόσμια οικονομία να καταρρεύσει. Και το αποδεικνύουν με το «τείχος» προστασίας άνω των 15 τρισ. δολαρίων που έχουν μέχρι στιγμής υψώσει. Από την άλλη, οι αγορές ενεργητικού από τις κεντρικές τράπεζες συμβάλλουν στη δημιουργία ενός έστω και πλασματικού κλίματος ευφορίας.
«Η αγορά μοιάζει αρκετές φορές “άκαρδη” χωρίς συναισθήματα, χωρίς ενσυναίσθηση. Αλλά αυτή είναι η φύση της αγοράς», εξηγεί στο CNBC ο Κουίνσι Κρόσμπι, στρατηγικός αναλυτής στην Prudential Financial.
«Από την άλλη πλευρά, οι αγορές αρκετές φορές αντιδρούν σπασμωδικά σε μια σημαντική είδηση, είτε πρόκειται για μακροοικονομικά στοιχεία είτε για γεωπολιτικές εξελίξεις. Πρόσφατα, η είδηση για την ανάπτυξη εμβολίου κατά του Covid-19 είχε απογειώσει τα διεθνή χρηματιστήρια, αναπτερώνοντας τις ελπίδες ότι η πανδημία μπορεί να αντιμετωπισθεί. Στον αντίποδα, η αγορά δεν φάνηκε να επηρεάζεται στα πραγματικά απογοητευτικά στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ, με τον αριθμό των Αμερικανών σε επίδομα ανεργίας να ξεπερνάει το φράγμα των 40 εκατομμυρίων. Ούτε μπροστά στα αποθαρρυντικά εταιρικά κέρδη.
Και παρότι θα φαινόταν λογικο οι διαδηλώσεις και αιματηρά επεισόδια των τελευταίων ημερών στις ΗΠΑ ως οργή διαμαρτυρίας για τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεάπολη θα περίμενε κανείς ότι θα είχαν αντίκτυπο στην αγορά. Την ώρα όμως που το κύμα διαδηλώσεων εξαπλωνόταν σαν «πυρκαγιά» πέραν των συνόρων της Μινεάπολης, η Wall Street κατάφερε χθες να κλείσει με οριακά κέρδη. Και σήμερα οι ευρωπαϊκές μετοχές είναι σε υψηλά τριών μηνών. Ο πανευρωπαϊκός STOXX 600 έχει ανακάμψει από τα χαμηλά που είχε αγγίξει τον Μάρτιο, απέχει όμως από το ιστορικό ρεκόρ του Φεβρουαρίου. Στη Φραγκφούρτη, ο DAX έχει αναρριχηθεί στα υψηλότερα επίπεδα από τις 5 Μαρτίου, ξεπερνώντας το όριο των 12.000 μονάδων. Κέρδη πάνω από 2% σήμερα σε Παρίσι και Μιλάνο.
Παρόμοια ήταν η συμπεριφορά των μετοχών και το 1968, χρονιά κατά την οποία δολοφονήθηκαν ο Μάρτιν Λούθερ Κιγκ και Ρόμπερτ Φ. Κένεντι. Οι ΗΠΑ και ο υπόλοιπος κόσμος είχαν συγκλονισθεί τότε από κύμα διαδηλώσεων. Και, φυσικά, την ίδια χρονιά είχε ξεσπάσει η γρίπη Η3Ν2 του Χογκ-Κογκ, προκαλώντας τον θάνατο 100.000 Αμερικανών και εκατομμύρια ακόμη παγκοσμίως.
Εκείνη όμως τη χρονιά, την πτώση 9% του S&P 500 από τον Ιανουάριο έως τον Μάρτιο διαδέχθηκε το ράλι με κέρδη 24% και ετήσια κέρδη 7,6%. Από τις αρχές του 2020, ο S&P 500 υποχωρεί 5,7%, έχει όμως ανακάμψει 36% από τα χαμηλά του Μαρτίου, γεγονός που αναπτερώνει τις ελπίδες των επενδυτών ότι θα κλείσει τη χρονιά με κέρδη.
Βεβαίως, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει απομακρυνθεί ο κίνδυνος ανατροπών και απότομης αλλαγής πλεύσης. Οποιαδήποτε ένδειξη ότι η οικονομία δεν πρόκειται να «γιατρευτεί» τόσο γρήγορα όσο θα ήθελαν οι αγορές ή ότι τα γεωπολιτικά ζητήματα και οι κοινωνικές αναταραχές αποδειχθούν αποσταθεροποιητικοί παράγοντες, θα μπορούσε να κλονίσει τις ελπίδες για ταχεία επιστροφή στην ανάκαμψη χάρη στα άνευ προηγουμένου μέτρα στήριξης.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από CNBC