Από την έντυπη έκδοση
Για μία ακόμη φορά, οι κεντρικές τράπεζες απέδειξαν ότι έχουν τη δύναμη να κινούν τα νήματα και να φέρνουν τα πάνω κάτω στις αγορές, όχι πάντα με αίσιο τέλος.
Μετά το πρόσφατο σοκ από την κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας -με το νέο «τσουνάμι» ρευστότητας που είχε ανακοινώσει τον Οκτώβριο του 2014-, χθες ήταν η σειρά της ελβετικής κεντρικής τράπεζας να προκαλέσει σοκ και δέος, αποφασίζοντας να καταργήσει το πλαφόν που είχε καθιερώσει προ τριετίας στην άνοδο του φράγκου έναντι του ευρώ.
Η αιφνίδια απόφαση της ελβετικής κεντρικής τράπεζας επιβεβαιώνει την πρόσφατη προειδοποίηση της προέδρου της Φέντεραλ Ριζέρβ, Τζάνετ Γέλεν, ότι η «διαδικασία εξομάλυνσης της νομισματικής πολιτικής θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένη αστάθεια και διακυμάνσεις στις αγορές».
Πράγματι, το φράγκο εκτοξεύτηκε στα ύψη μέσα σε μόλις είκοσι λεπτά μετά τις ανακοινώσεις των νομισματικών αρχών της Ελβετίας.
Το ευρώ «βούλιαξε» μέσα σε λίγες ώρες σε ιστορικά χαμηλά, αντιδρώντας το ίδιο παράλογα με την παράλογη -σύμφωνα με τη λογική των επενδυτών- κίνηση μιας κεντρικής τράπεζας, φημισμένης για την αξιοπιστία και τη σταθερότητα των αποφάσεών της.
Και όμως, η λογική του παραλόγου συνοδεύεται από ένα σημαντικό δίδαγμα για τους επενδυτές: Οι κεντρικές τράπεζες δεν συμπορεύονται πλέον στη χάραξη της νομισματικής πολιτικής, όπως συνέβαινε κατά την εποχή της πιστωτικής κρίσης, αλλά ακολουθούν ανεξάρτητες πορείες, που αποτελούν πηγή «κλυδωνισμών» παρά ηρεμίας για τις αγορές.
Και έπεται συνέχεια. Την επόμενη εβδομάδα, η προσοχή όλων στρέφεται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Εχοντας ήδη μειώσει τα επιτόκια σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και έχοντας διοχετεύσει ρευστότητα άνω του ενός τρισ. ευρώ στο τραπεζικό σύστημα, ο Μάριο Ντράγκι καλείται να γράψει νέο κεφάλαιο στη νομισματική πολιτική της Ευρωζώνης, εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
Η απόφασή του αναμένεται να ασκήσει μεγαλύτερες καθοδικές πιέσεις στο ευρώ.
Η οικονομική στασιμότητα στην Ευρωζώνη και ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού είναι τα βασικά επιχειρήματα του κ. Ντράγκι.
Δεν ισχύει το ίδιο όμως για τη Fed, που αναμένεται εντός του έτους να εγκαινιάσει τον πρώτο κύκλο αύξησης επιτοκίων από το 2006.
Οι κεντρικές τράπεζες έχουν ακόμη τη δύναμη, με τις αποφάσεις τους, να αιφνιδιάζουν.
Αυτή τη φορά, όμως, δεν επικρατεί η ενότητα που επικράτησε στη διάρκεια της κρίσης, τότε που οι κεντρικοί τραπεζίτες εφάρμοζαν συντονισμένα μέτρα υπερχαλαρής νομισματικής πολιτικής και διοχέτευσαν στις αγορές φθηνή ρευστότητα σχεδόν δέκα τρισ. δολαρίων.
Και οι μεμονωμένες αποφάσεις συνεπάγονται νέες προκλήσεις, σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικής αστάθειας και οικονομικών αποκλίσεων, συστατικά για συνεδριάσεις με έντονο σασπένς, αλλά και ρίσκα.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΟΤΣΟΒΟΥ – [email protected]