Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Την επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των δανείων του EFSF κατά μια 10ετία, μέτρο που συμφωνήθηκε με τους δανειστές στο Eurogroup της 22ας Ιουνίου του 2018, αποτύπωσε στην καμπύλη του ελληνικού χρέους ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους. Στην τριμηνιαία έκθεση για το χρέος που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, αποτυπώνεται το νέο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής το οποίο εκτείνεται πλέον χρονικά μέχρι και το 2070 αντί για το 2060 που έδειχνε η καμπύλη του χρέους μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2018.
Μετά τη «διόρθωση» της καμπύλης τα ετήσια ποσά που θα πρέπει να καταβάλλει η Ελλάδα για χρεολύσια (πλην των εντόκων γραμματίων και των repos που ανακυκλώνονται κάθε χρόνο) εμφανίζονται λιγότερα σε μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βάση. Η διαφορά από την επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής γίνεται εμφανής κυρίως στην περίοδο από το 2040 και μετά. Για όλη τη 10ετία, από το 2040 μέχρι το 2050, οι ετήσιες καταβολές για την αποπληρωμή των δανείων προς τον επίσημο τομέα περιορίζονται στα 4 δισ. ευρώ.
Συνολικά, από το 2040 και μετά δεν υπάρχει καμία χρονιά στην οποία απαιτούνται χρεολύσια άνω των 8 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση. Κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε με την προηγούμενη καμπύλη του χρέους, καθώς για όλη την περίοδο από το 2049 μέχρι και το 2056 απαιτούνταν ετήσιες καταβολές ακόμη και άνω των 9-11 δισ. ευρώ.
Από τα αναλυτικά στοιχεία του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προκύπτει ότι η δυσκολότερη περίοδος όσον αφορά τις ετήσιες καταβολές είναι αυτή από το 2022 μέχρι και το 2028. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου απαιτείται να πληρωθούν:
- 9,7 δισ. ευρώ το 2022 (από μόλις 5,9 δισ. ευρώ το 2020 και 4,9 δισ. ευρώ το 2021)
- 11,7 δισ. ευρώ το 2023
- 9,4 δισ. ευρώ το 2024 και 9,24 δισ. ευρώ το 2025
- 8 δισ. ευρώ το 2026 και 5,9 δισ. ευρώ το 2027, καθώς και
- 11,5 δισ. ευρώ το 2028.
Αν ξεπεραστεί η δύσκολη αυτή περίοδος -κάτι για το οποίο θα συμβάλει και το αποθεματικό ασφαλείας που έχει μαζέψει η ελληνική πλευρά- μπαίνουμε σε πιο ομαλή περίοδο, κατά την οποία θα απαιτούνται ποσά της τάξεως των 4-7 δισ. ευρώ ετησίως. Ποσά άνω των 10 δισ. ευρώ εμφανίζονται στον σχετικό πίνακα μόνο για το 2032 και για το 2038.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ και του υπουργείου Οικονομικών, το χρέος σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης ανήλθε στο τέλος Μαρτίου στα 357,693 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1,255 δισ. ευρώ συγκριτικά με το τέλος του 2018. Οι βασικότερες μεταβολές που επήλθαν κατά το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς (με τελικό αποτέλεσμα τη μείωση που προαναφέρθηκε) ήταν οι εξής:
1 Αυξήθηκε η έκθεση σε εκδοθέντα ομόλογα καθώς το συνολικό ποσό ανήλθε στα 58,1 δισ. ευρώ από 49,779 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018. Η αύξηση οφείλεται και στις νέες εκδόσεις ομολόγων: αυτή των 2,5 δισ. ευρώ που έγινε στις 05/02 (ομόλογο πενταετούς διάρκειας με επιτόκιο 3,45%) και αυτή της 12ης Μαρτίου 10ετούς διάρκειας με επιτόκιο 3,875%.
2 Μειώθηκε η έκθεση στα δάνεια του μηχανισμού στήριξης από τα 253,104 δισ. ευρώ στα 252,667 δισ. ευρώ. Οι αποπληρωμές αφορούσαν κατά κύριο λόγο τις δόσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
3 Μεγάλη μείωση καταγράφεται στα λοιπά δάνεια εξωτερικού τα οποία ουσιαστικά αποπληρώθηκαν. Η οφειλή των 4,165 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018 μετατράπηκε σε ένα οριακό χρέος της τάξεως των 125 εκατ. ευρώ.
4 Μειωμένη εμφανίζεται και η έκθεση στα repos. Από τα 24,521 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018, η έκθεση μειώθηκε στα 19,475 δισ. ευρώ στο τέλος Μαρτίου του 2019.
Τα επιτόκια και τα διαθέσιμα
Από το σύνολο του χρέους, το 90,9% τοκίζεται με σταθερό επιτόκιο (από 89,2% που ήταν στο τέλος του 2018), ενώ η έκθεση στο κυμαινόμενο επιτόκιο έχει περιοριστεί στο 9,1% από 10,8% που ήταν στο τέλος Δεκεμβρίου. Το διαπραγματεύσιμο τμήμα του ελληνικού χρέους ανήλθε στο 21% και παρουσίασε αύξηση από το 18,6% που ήταν το αντίστοιχο ποσοστό στο τέλος Δεκεμβρίου λόγω της έκδοσης των νέων ομολόγων. Ο συναλλαγματικός κίνδυνος πρακτικά έχει εκμηδενιστεί, καθώς από το σύνολο του χρέους ποσοστό μόνο 2% είναι σε νόμισμα διαφορετικό του ευρώ.
Τα ταμειακά διαθέσιμα του Ελληνικού Δημοσίου ανήλθαν στα 22,461 δισ. ευρώ από 23,045 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018. Ο διακριτός λογαριασμός για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους περιέχει 1,796 δισ. ευρώ από 3,767 δισ. ευρώ στο τέλος το 2018. Οι εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου παρέμειναν ουσιαστικά αμετάβλητες στα 10,519 δισ. ευρώ (από 10,448 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018).
Το χρέος στο ΔΝΤ
Μετά τις αιχμές του επικεφαλής του ΕΜΣ Κλάους Ρέγκλινγκ με την ολοκλήρωση του Eurogroup της 16ης Μαΐου, μένει να φανεί αν θα προχωρήσει η μερική αποπληρωμή του δανείου του ΔΝΤ καθώς εκκρεμεί η τελική έγκριση από το διοικητικό συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας στο οποίο μετέχουν εκπρόσωποι όλων των χωρών-μελών της Ευρωζώνης.
Όπως φαίνεται και από τα αναλυτικά στοιχεία του ΟΔΔΗΧ, στο τέλος Απριλίου (30/04) η οφειλή προς το ΔΝΤ είχε περιοριστεί στα 8,981 δισ. ευρώ. Από αυτά πρέπει να πληρωθούν 1,464 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2019, 2,016 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2020 και 2,017 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2021.
Από εκεί και πέρα απομένουν το 1,882 δισ. ευρώ του 2022, το 1,317 δισ. ευρώ του 2023 και τα μόλις 285 εκατ. ευρώ του 2024. Αν δεν υπάρχει «μπλοκάρισμα» της διαδικασίας από μέλη του Δ.Σ του ESM, εξαιτίας της προώθησης των θετικών μέτρων από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης, τότε με την πρόωρη αποπληρωμή θα εξοφληθεί από τώρα το σύνολο των δόσεων και για το 2019 και για το 2020.