To νέο πακέτο δημοσιονομικών μέτρων της Ελλάδας εντείνει την αβεβαιότητα για τη στάση της χώρας μεσοπρόθεσμα, ενώ αναμένεται να καλλιεργήσει ένταση μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών της, προειδοποιεί σε έκθεσή της η Fitch Ratings. Σύμφωνα με τον οίκο, οι προεκλογικές παροχές αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερη και ταχύτερη αναίρεση των μεταρρυθμίσεων, καθιστώντας πιο δύσκολο γαι τις μελλοντικές κυβερνήσεις να επαναφέρουν την ισορροπία στο μίγμα δημοσιονομικής πολιτικής χωρίς να επηρεασθεί η δέσμευση στους δημοσιονομικούς στόχους.
Όπως αναφέρει ο οίκος στην ανάλυσή του, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε στις 7 Μαϊου μια σειρά από μέτρα δημοσιονομικής επέκτασης, όπως η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, η καταβολή της λεγόμενης 13ης σύνταξης και η ρύθμιση των 120 δόσεων. Το κόστος των μέτρων υπολογίζεται στο 1,1 δισ. ευρώ (ή 0,6% του ΑΕΠ) για το 2019 και στα 3,4 δισ. ευρώ(1,9% του ΑΕΠ) για το 2020.
Η Fitch δεν αποκλείει την κατέθεση δεύτερης μέτρων αργότερα εντός του έτους, πιθανότατα μετά τις εκλογές που αναμένεται να διεξαχθούν στις 20 Οκτωβρίου. Τα μέτρα περιλαμβάνουν την κατάργηση της μείωσης του αφορολογήτου, που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2020.
«Η ανακοίνωση του νέου πακέτου έρχεται εν όψει των ευρωεκλογών και αυτοδιοικητικών εκλογών. Τη θεωρούμε, εν μέρει τουλάχιστον, ως μια προσπάθεια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να ενισχύσει τη δημότικότητά της, έπειτα από τρία χρόνια μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής. Το εάν το πακέτο θα οδηγήσει σε σταθερή μεταστροφή της δημοσιονομικής στάσης θα εξαρτηθεί εν μέρει από το πώς θα επηρέασει τις σχέσεις με τους επίσημους πιστωτές, καθώς και από τη σύνθεση του Κοινοβουλίου μετά τις εθνικές εκλογές του Οκτωβρίου», υπογραμμίζει η Fitch στην έκθεση.
Παρότι οι αναλυτές του οίκου είχαν προβλέψει την πιθανότητα αναίρεσης ορισμένων μεταρρυθμίσεων, στο πλαίσιο του διαλόγου της Ελλάδας με τους επίσημους πιστωτές μετά την έξοδο από το τρίτο πρόγραμμα προσαρμογής, τον Αύγουστο του 2018. Πράγματι, ο προϋπολογισμός του 2019 είχε ήδη αναστείλει μερικώς ορισμένα μνημονιακά μέτρα, μεταξύ των οποίων οι περικοπές τις συντάξεις, με την έγκριση των πιστωτών. «Παρ’ όλα αυτά, οι νέες ανακοινώσεις συνιστούν μεγαλύτερη και πολύ ταχύτερη ακύρωση των μεταρρυθμίσεων από ό,τι είχαμε προβλέψει», υπογραμμίζει η Fitch.
Eιδικότερα, όπως προειδοποιεί ο οίκος, η κατάργηση της μείωσης του αφορολογήτου θα καταστήσει πιο δύσκολο για τις μελλοντικές ελληνικές κυβερνήσεις να επαναφέρουν την ισορροπία στο μίγμα δημοσιονομική πολιτικής, χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο την προσήλωση στους δημοσιονομικούς στόχους.
Ο οίκος προβλέπει μεγαλύτερη ένταση μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της, με αβέβαιες συνέπειες αλλά και ορατό το ενδεχόμενο να επηρεάσουν τις δημοσιονομικές επιδόσεις της χώρας. Για παράδειγμα, οι χώρες μέλη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας θα μπορούσαν να ασκήσουν βέτο στα σχέδια της Ελλάδας για πρόωρη αποπληρωμή των ακριβών δανείων του ΔΝΤ, ή θα μπορούσαν να μπλοκάρουν την επιστροφή των κερδών από ελληνικά ομόλογα.
«Τέτοια βήματα ενδεχομένως να αποδυναμώσουν την εμπιστοσύνη των αγορών και να αυξήσουν το κόστος χρηματοδότησης, αν και αυτό μετριάζεται από το μεγάλο “μαξιλάρι ρευστότητας” και τις χαμηλές χρηματοδοτικές ανάγκες», καταλήγει ο οίκος.