Από την έντυπη έκδοση
Πρόοδο σε αρκετές ενεργειακές μεταρρυθμίσεις, παρά την κρίση του κορονοϊού, διαπιστώνει η 6η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας της Κομισιόν για την Ελλάδα. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρει την έναρξη της προθεσμιακής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα τέλη Μαρτίου, «ένα κρίσιμο βήμα, το οποίο ολοκληρώθηκε υπό δύσκολες συνθήκες», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Επίσης, έχουν μείνει ανεπηρέαστα τα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα σχέδια της χώρας για τον ενεργειακό κλάδο, ιδίως όσον αφορά το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την έκθεση, σε εξέλιξη βρίσκονται οι συζητήσεις της Κομισιόν με την ελληνική πλευρά για τον μηχανισμό με τον οποίο θα αρθεί η μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στους λιγνίτες, με σκοπό η εν λόγω εκκρεμότητα να έχει διευθετηθεί έως το τέλος του 2020. Η προτεινόμενη λύση αφορά τη δυνατότητα ανταγωνιστών της ΔΕΗ να αποκτήσουν πρόσβαση σε μερίδιο της ηλεκτροπαραγωγής της εταιρείας, με το μερίδιο αυτό να αναπροσαρμόζεται βάσει της εξέλιξης του προγράμματος απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων.
Στην παρούσα φάση, όπως προστίθεται, συζητούνται βελτιώσεις έτσι ώστε να επιτραπεί στην Κομισιόν να πραγματοποιήσει market test με τους εμπλεκόμενους παράγοντες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως επισημαίνεται, οι βελτιώσεις αυτές έχουν στόχο να διασφαλίσουν τη διαφάνεια της διαδικασίας, καθώς και τη δυνατότητα πρόσβασης στην εκχωρούμενη ηλεκτρική ενέργεια των μικρότερων «παικτών» της ελληνικής λιανικής αγοράς ρεύματος. Επίσης, ζητούμενο είναι να εκπονηθεί ένας λεπτομερής οδικός χάρτης εφαρμογής του σχετικού μηχανισμού, με την άμεση εμπλοκή της ελληνικής κυβέρνησης. Όσον αφορά τις επιπτώσεις της πανδημίας στον ενεργειακό κλάδο, στην έκθεση τονίζεται η μείωση των τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου, η κάμψη της ζήτησης, καθώς και η δυσχέρεια στην ολοκλήρωση ορισμένων τεχνικών έργων. Παράλληλα, προκλήθηκαν προβλήματα ρευστότητας στους προμηθευτές, με δεδομένη την επιβράδυνση στην εξόφληση των λογαριασμών.
Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, οι αρμόδιες αρχές έχουν λάβει μέτρα για να περιορίσουν τον αντίκτυπο της έλλειψης ρευστότητας, με συνέπεια να μην έχουν ανακύψει σημαντικοί κραδασμοί στην ενεργειακή αγορά. Λόγω της πανδημίας, έχει επίσης τεθεί υπό ιδιαίτερη πίεση ο Ειδικός Λογαριασμός Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΛΑΠΕ), ως αποτέλεσμα των χαμηλότερων χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, όσο και των τιμών των δικαιωμάτων ρύπων. Μία ακόμη απόρροια είναι να καθυστερήσει η έναρξη του Target-Model, η οποία προγραμματιζόταν για τα μέσα του 2020, λόγω τεχνικών προβλημάτων ολοκλήρωσης των συστημάτων της αγοράς εξισορρόπησης. Παρ’ όλα αυτά, η έκθεση χαρακτηρίζει θετική την πρόοδο που έχει γίνει στην προετοιμασία των νέων χονδρεμπορικών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας, με συνέπεια να είναι εφικτή έως το τρίτο τρίμηνο του έτους η εφαρμογή του νέου μοντέλου. Σύμφωνα με την έκθεση, υπό εξέταση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο έχει υποβάλει η Ελλάδα. Η έκθεση χαρακτηρίζει «φιλόδοξο σχέδιο» το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης, προσθέτοντας ότι θα απαιτήσει ενίσχυση των ΑΠΕ, καθώς και της χρήσης φυσικού αερίου.
Όσον αφορά τις ΑΠΕ, επισημαίνει ότι προς αυτή την κατεύθυνση θα συμβάλει η απλοποίηση της αδειοδότησης νέων έργων, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει να υλοποιείται. Σε αυτό το πλαίσιο, η έκθεση χαρακτηρίζει «καλοδεχούμενο βήμα» την πιο εύκολη εγκατάσταση έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η οποία θεσπίσθηκε μέσω του νέου περιβαλλοντικού νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ.
K.Δ.
