Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Σακκά
[email protected]
Τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης και τις ευκαιρίες επένδυσης που προσφέρει ο τομέας της Υγείας υπογράμμισε ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Δ. Παπαδημητρίου, μιλώντας χθες στο 1ο Συνέδριο της «Ναυτεμπορικής» για τον κλάδο της Υγείας με τίτλο «Ο ρόλος της Υγείας στην ανάπτυξη». Ο κ. Παπαδημητρίου εκτίμησε το ετήσιο όφελος σε 750 εκατ. ευρώ, τα 500 εκατ. από τον ιατρικό και ιαματικό τουρισμό και περί τα 250 εκατ. από τις κλινικές μελέτες.
Ο υπουργός επεσήμανε τη σημαντική ώθησ0η που μπορούν να λάβουν οι εξαγωγές ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας μέσω του ιατρικού και ιαματικού τουρισμού, με το εκτιμώμενο οικονομικό όφελος να μπορεί να υπερβεί το 0,5 δισ. ευρώ ετησίως διαχρονικά, εφόσον επιτευχθεί μία ετήσια προσέλευση 100.000 ασθενών. Επίσης στάθηκε στην ανάγκη να υπάρξει ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας με καθαρούς όρους και ορίζοντα τετραετίας για τον κλάδο, προκειμένου να αποτελέσει η ελληνική φαρμακοβιομηχανία την αιχμή του δόρατος της ανάπτυξης.
Όπως ανέφερε, στα πλαίσια μιας γενικότερης συμφωνίας η κυβέρνηση επιδιώκει τη δέσμευση εκ μέρους των πολυεθνικών ότι τα επόμενα τέσσερα χρόνια θα διενεργηθούν στη χώρα μας κλινικές μελέτες που θα αποφέρουν τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ, ενώ παράλληλα θα υλοποιηθούν και επενδύσεις στην παραγωγή και συσκευασία φαρμάκων. Ειδική μνεία έκανε ο κ. Παπαδημητρίου και στην τεχνολογική επανάσταση στον χώρο της Υγείας, η οποία, όπως παρατήρησε, ανοίγει τεράστιο χώρο για επενδύσεις.
Τουρισμός υγείας και ευεξίας
«Ο θεματικός τουρισμός αποτελεί προτεραιότητα στην εθνική τουριστική πολιτική μας και η ανάπτυξη του τουρισμού υγείας και ευεξίας είναι μία μορφή τουρισμού με σημαντικές οικονομικές και αναπτυξιακές προεκτάσεις» τόνισε η υπουργός Τουρισμού Έλενα Κουντουρά κατά την ομιλία της.
Επικαλούμενη πρόσφατες μελέτες που έχουν διεξαχθεί για τον ιατρικό τουρισμό, ανέφερε ότι στο διεθνές περιβάλλον αυτός ο τομέας αναδεικνύεται σε μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μορφές τουρισμού, με ανάπτυξη έως και 25% ετησίως για την επόμενη δεκαετία.
Συμπλήρωσε ακόμη ότι λίγες χώρες όπως η Ελλάδα μπορούν να προσφέρουν ολοκληρωμένη εμπειρία ιατρικού τουρισμού επιλογής. Η κα Κουντουρά ανακοίνωσε ότι το υπουργείο δρομολογεί νομοθετικό πλαίσιο που συνδέει τον τομέα υγείας με τον τουρισμό, έτσι ώστε να καλυφθούν κενά και ελλείψεις από το παρελθόν.
Κρίσιμος ο ρόλος των ιδιωτών
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή γενικό γραμματέα του υπουργείου Υγείας Σταμάτη Βαρδαρό, «την περίοδο αυτή στο υπουργείο Υγείας έχουμε επικεντρωθεί στην ανάπτυξη ενός ισχυρού δημόσιου πόλου παροχής υπηρεσιών. Σε περιόδους ύφεσης, η υστέρηση εσόδων καθιστά αναγκαία την απαίτηση για εθνικό σύστημα υγείας από το κράτος αλλά και τους ιδιώτες, ειδικά για τα πιο ευάλωτα κομμάτια του πληθυσμού».
Τόνισε ακόμη ότι στα επόμενα χρόνια και ο ιδιωτικός κλάδος υγείας θα έχει ένα πολύ κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη του συστήματος. Θα δίνει επίσης τη δυνατότητα στους νέους ελευθεροεπαγγελματίες γιατρούς να αποκτήσουν μια σημαντική επαφή με την αγορά εργασίας. «Ο ιδιωτικός τομέας σε επίπεδο υποδομών αλλά και η αναπτυγμένη φαρμακοβιομηχανία έχουν αποδείξει ότι έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων». Επίσης συμπλήρωσε ότι «η επένδυση στην υγεία είναι συνέχεια και της απόσβεσης της επένδυσης στο ανθρώπινο δυναμικό. Πρέπει να σταματήσουμε τη διαρροή του ανθρώπινου δυναμικού. Δεν είμαστε σε θέση να αντέξουμε άλλο brain drain».
Ο ιδιωτικός τομέας συντρίβεται
Σχολιάζοντας την τοποθέτηση του κ. Βαρδαρού, ο βουλευτής και τομεάρχης Υγείας της Ν.Δ. Βασίλης Οικονόμου σημείωσε ότι ετοιμάζεται τώρα το σχέδιο για την πρωτοβάθμια υγεία, όπου δεν υπάρχει πουθενά ο ιδιωτικός τομέας. «Δεν μπορούμε να μιλάμε για σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα όταν ο ιδιωτικός τομέας συντρίβεται με αυτήν την κυβέρνηση».
Στο κομμάτι του ιατρικού τουρισμού τόνισε έξι σημεία:
* Αξιοποίηση των τριτοβάθμιων νοσοκομείων της χώρας του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.
* Αποκαταστατικός τουρισμός και ιατρικός τουρισμός σε συνεργασία με κέντρα αποκατάστασης με ξενώνες και ξενοδοχεία.
* Ιατρικός τουρισμός εξωσωματικής και υποβοηθούμενης γονιμοποίησης σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Κρήτη.
* Ξενοδοχεία και ξενώνες συνεργαζόμενα με κέντρα αιμοκάθαρσης σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη και Ρόδο.
* Οι λουτροπόλεις, τα κέντρα αποκατάστασης στα οποία θέλουμε να απευθυνθούμε ειδικά στον τουρισμό ομάδων ειδικών κατηγοριών και
* Οφθαλμολογική, δερματολογική, αισθητική και πλαστική χειρουργική.
Τα νέα μέτρα για τη φαρμακευτική πολιτική μέσω της ψήφισης του τελευταίου πολυνομοσχεδίου, ενώ σαν γενική λογική βρίσκονται προς τη σωστή κατεύθυνση, από την άλλη χρήζουν σημαντικής επανεξέτασης και εξορθολογισμού, ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Janssen Μάκης Παπαταξιάρχης. Όπως τόνισε, η Ελλάδα βρίσκεται σε παρατεταμένη κρίση και είναι λογικό να τιμολογεί τα φάρμακά της με βάση τις 3 χαμηλότερες τιμές της Ευρώπης. Επίσης σωστά επιδιώχθηκε να τεθεί ένα νέο σύστημα του τρόπου αποζημίωσης. Όχι όμως με τον τρόπο που αυτά νομοθετήθηκαν.
Την ίδια στιγμή ο κ. Παπαταξιάρχης ήταν επικριτικός όσον αφορά τον «μαθηματικό» τρόπο που επιβάλλονται αναγκαστικές εκπτώσεις (rebate) από τη φαρμακοβιομηχανία αλλά και τη θεσμοθέτηση του ιδιαίτερα επιβαρυντικού clawback. Μάλιστα το νέο ενοποιημένο rebate εκτιμάται ότι θα επιβαρύνει με επιπλέον 100-140 εκατ. ευρώ τις εταιρείες, ενώ το rebate για την εισαγωγή ενός νέου φαρμάκου από 5% πενταπλασιάστηκε στο 25%. Υπό αυτό το πρίσμα η βιομηχανία φαρμάκου, εγχώρια και μη, η οποία αντανακλά το 3,5% του ΑΕΠ, διακυβεύεται καθώς καλείται να επιστρέψει το 60% της αξίας της, ανέφερε ο κ. Παπαταξιάρχης και επίσης ανέφερε ότι δεν υπάρχουν κίνητρα για κλινικές μελέτες, με ένα μεγάλο ποσοστό από τις σχετικές επενδύσεις να επιστρέφει στο ελληνικό Δημόσιο.
Το φάρμακο
«Η σημασία του φαρμάκου ως κοινωνικό αγαθό και οι παραγωγικές δυνατότητες στον χώρο των εξαγωγών, της απασχόλησης και της έρευνας» ήταν το αντικείμενο συζήτησης του πρώτου πάνελ με γενικό τίτλο «Το φάρμακο ως μοχλός ανάπτυξης», το οποίο συντόνισε ο γενικός διευθυντής της «Ναυτεμπορικής», κ. Γιάννης Περλεπές.
Ο κ. Βασίλης Αραχωβίτης, δικηγόρος με εξειδίκευση σε θέματα Υγείας/Νομοθετικά Θέματα/Business, συντονιστής στην Επιτροπή Σοφών του Galien Think Tank Greece, τόνισε ότι πρέπει να βάλουμε σε προτεραιότητα την ελληνική φαρμακοβιομηχανία και θα πρέπει η χώρα να αποκτήσει αντανακλαστικά. Για τις κλινικές μελέτες ανέφερε ότι υπάρχουν πολλές υπηρεσίες συναρμόδιες και ότι μια λύση θα ήταν η θεσμοθέτηση ενός γενικού γραμματέα Κλινικών Μελετών στο υπουργείο Ανάπτυξης.
O κ. Ηλίας Γιαννόγλου, β’ αντιπρόεδρος του ΕΟΦ, τόνισε ότι «τα τελευταία χρόνια όλοι οι νόμοι περνούν από την έγκριση των θεσμών. Αν δεν ξεφύγουμε από αυτή τη διαδικασία και δεν βγούμε από το καθεστώς επιτροπείας δεν μπορούμε να μιλάμε για ανάπτυξη», ενώ χαρακτήρισε ως αποτυχημένη τη μείωση των τιμών των γενοσήμων ως παράμετρο για την ενίσχυση της διείσδυσης.
Η χωρίς στόχευση δραματική συρρίκνωση της φαρμακευτικής δαπάνης μέσω της μείωσης τιμών, με την ταυτόχρονη επιβολή «ληστρικών» rebates και clawbacks, έχει προκαλέσει τα τελευταία χρόνια την απώλεια 50.000 θέσεων εργασίας στον ευρύτερο κλάδο του φαρμάκου (άμεση και έμμεση επίπτωση), ανέφερε ο κ. Κώστας Παναγούλιας, αναπληρωτής, πρόεδρος του ΣΦΕΕ. Αυτό που επιβάλλεται πλέον να γίνει είναι η άμεση σταθεροποίηση του πολιτικού και οικονομικού περιβάλλοντος για την εξασφάλιση της προβλεψιμότητας και του μεσο-βραχυπρόθεσμου σχεδιασμού.
Τον έντονο προβληματισμό του για τον κλάδο των ΜΗΣΥΦΑ, με βάση τα όσα αναφέρονται στην τελευταία υπουργική απόφαση, περιέγραψε ο κ. Βασίλης Σερέτης, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης (ΕΦΕΧ), υποστηρίζοντας ότι δεν κάνουμε στην Ελλάδα τα αυτονόητα. Όπως είπε, είναι γνωστό ότι για «κάθε δολάριο που επενδύεται στην αυτοφροντίδα και την αυτοθεραπεία επιστρέφουν στην κοινωνία 6 δολάρια».
Αναπτύσσοντας τον τομέα των κλινικών μελετών, ο αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ, Σπύρος Φιλιώτης, ανέφερε ότι κάθε νέο φάρμακο που έρχεται αποτελεί καθαρή αναπτυξιακή προοπτική και υπεραξία. Μεταξύ των σημαντικότερων ωφελειών, των μελετών είναι και το γεγονός ότι η χώρα μας λαμβάνει δωρεάν υπηρεσίες και φάρμακα και απολαμβάνει άνω του 100% προστιθέμενη αξία. Απαιτείται να αποκτήσουμε ταχύτητα στη διαδικασία των εγκρίσεων για να γίνουμε ανταγωνιστικοί.
Στην καθήλωση των κλινικών μελετών τα τελευταία χρόνια στα περίπου 80-100 εκατ. ευρώ αναφέρθηκε ο δρ Χάρης Λαμπρόπουλος, μέλος δ.σ. ΕΒΕΑ, γενικός γραμματέας Φαρμακευτικού Φόρουμ ΕΒΕΑ – EPhForT. Σημείωσε δε ότι δεν χρειάζεται να βάζουμε μια οριοθέτηση των κλινικών μελετών ως άμεση επένδυση στα 400 εκατ. ευρώ. Ο στόχος θα πρέπει να είναι διαφορετικός, χωρίς να υπάρχει «καπέλο», τόνισε.
Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Κωνσταντίνος Λουράντος, επεσήμανε ότι πέρα από τις επιβολές της «τρόικας» στη χώρα λειτουργεί και μια… εσωτερική τρόικα. Έθεσε ως ερωτηματικό για το «αν οι αλυσίδες φαρμακείων δεν είναι ανάπτυξη και αν θα έχουμε περισσότερες θέσεις εργασίας», συμπληρώνοντας ότι «προφανώς όχι και το είδαμε στις ανατολικές χώρες που πουλήθηκαν σε καρτέλ τα ιδιωτικά φαρμακεία και αυξήθηκε η φαρμακευτική δαπάνη». Ανέφερε ακόμη ότι τα γενόσημα πολεμήθηκαν από όλους, πλην των φαρμακοποιών.
Στην ανάγκη αλλαγής της κουλτούρας των ιατρικών σχολών, ειδικά στο θέμα των κλινικών μελετών αλλά και γενικότερα των επαγγελματιών υγείας, αναφέρθηκε ο κ. Χρήστος Λιονής, καθηγητής Γενικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης. Παράλληλα, τόνισε ότι υπάρχει ανάγκη για αλλαγή της κουλτούρας συνολικά, όσον αφορά την αντίληψη για την έρευνα. «Η επένδυση στην αυτόχθονη γνώση μπορεί να προσδώσει αξία στον ελληνικό πολιτισμό και την έρευνα» ανέφερε.
Ιδιωτική υγεία
Οι προοπτικές της «Ανάπτυξης μέσω της ιδιωτικής υγείας», ήταν το θέμα της δεύτερης ενότητας του συνεδρίου και αναπτύχθηκε σε δύο πάνελ. Το πρώτο πάνελ είχε θέμα: «Συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα υγείας και οι προοπτικές από την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων» και στο πλαίσιο αυτού ο δρ Γεώργιος Βιδάκης, ιατρός βιοπαθολόγος – μικροβιολόγος, πρόεδρος της Iatrica, ανέφερε ότι αυτό που χρειάζεται η επιχειρηματικότητα για να πάει μπροστά είναι «κανόνες. Γιατί δεν υπάρχουν λοιπόν αυτοί οι κανόνες. Όποιος θέλει ανοίγει διαγνωστικό κέντρο ή ακόμα και κλινική. Πόσοι από εσάς γνωρίζετε ότι υπάρχει περιθώριο ενοικίασης άδειας γιατρού; Αν δεν ξεκαθαρίσουμε τι είναι επιχειρηματικότητα και τι ιδιωτικός τομέας, δεν μπορούμε να πάμε μπροστά».
Στην αναγκαιότητα να υπάρξουν οι απαραίτητες νομοθετικές πρωτοβουλίες και να δημιουργηθούν τα απαραίτητα εργαλεία προκειμένου η υγεία να αποτελέσει ουσιαστικό μοχλό στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας αναφέρθηκε ο πρόεδρος του ΙΣΑ και της ΚΕΔΕ Γ. Πατούλης. Επισήμανε ότι οι σταθερές βάσεις συνεργασίας μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα μπορούν να δημιουργήσουν εκείνες τις προοπτικές που θα ωθήσουν σε νέες αναπτυξιακές δραστηριότητες. Ως ενδεικτικό παράδειγμα ανέφερε τον τουρισμό Υγείας, όπου σε παγκόσμιο επίπεδο γίνεται τζίρος κάθε χρόνο περίπου 50 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Στην κατάρρευση του συστήματος υγείας λόγω της μείωσης των προϋπολογισμών αναφέρθηκε ο κ. Γρηγόρης Σαραφιανός, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών (ΠΕΙΚ), μέλος Δ.Σ. της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ιδιωτικών Νοσοκομείων (UEHP). Ανέφερε ότι η χώρα μας, αν και ανήκει στην Ε.Ε., έχει χαρακτηριστικά αναδυόμενης αγοράς, και επίσης σχολίασε το δραματικό αντίκτυπο του clawback που επιβαρύνει τις κλινικές σε ποσοστό μεταξύ 48%-96%.
Ο κ. Γιώργος Ι. Στάθης, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Management Υπηρεσιών Υγείας (ΕΕΜΥΥ) Στάθης, τόνισε ότι σ’ ένα δυσμενές περιβάλλον με περιορισμό των δαπανών είναι αλήθεια ότι σε πολλές χώρες παρατηρείται μια μετακίνηση και σύμπραξη του ιδιωτικού με τον δημόσιο τομέα. Επεσήμανε ότι «το Δημόσιο δεν έχει κεφάλαια για να αναπτυχθεί. Οι Κινέζοι και οι Αμερικανοί που θέλουν να επενδύσουν στην Ελλάδα προσβλέπουν και στον δημόσιο τομέα».
Τα ΣΔΙΤ ήταν το επίκεντρο της τοποθέτησης του κ. Απόστολου Τερζόπουλου, συμβούλου διοίκησης του ομίλου ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, ο οποίος ανέφερε ότι τα ΣΔΙΤ στην υγεία δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη. «Δεν χρειάζεται να ξεκινάμε από τα δύσκολα. Μια πιο απλή διαδικασία είναι η εκχώρηση των μη εκτελούμενων εξετάσεων από τα νοσοκομεία που κοστίζουν ακριβά προς τον ιδιωτικό τομέα. Το σύστημα μπορεί να εφαρμοστεί πιλοτικά και με συμβάσεις λίγων ετών» τόνισε.
Το πάνελ συντόνισε ο κ. Αθανάσιος Π. Βοζίκης, επίκουρος καθηγητής, διευθυντής του Εργαστηρίου «Οικονομικών & Διοίκησης της Υγείας», Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης, ο οποίος σημείωσε ότι οι συνεργασίες στην ουσία μπορούν να αναδείξουν τα πλεονεκτήματα τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα.
Στο δεύτερο πάνελ της ίδιας ενότητας, με συντονιστή τον δημοσιογράφο της «Ν» Θάνο Τσίρο, αναπτύχθηκαν οι συνθήκες αλλά και διαδικασίες ρευστότητας και χρηματοδότησης της ιδιωτικής υγείας.
Ο κ. Αντώνιος Βουκλαρής, διευθύνων σύμβουλος της Ευρωκλινική Αθηνών, επεσήμανε ότι στην Ελλάδα ο ιδιωτικός τομέας υγείας παράγει καλές και χαμηλού κόστους υπηρεσίες, αλλά αντί να χρησιμοποιηθεί σαν μοχλός προσπαθεί αν επιβιώσει. «Οι εταιρείες του κλάδου, καθώς η υγεία είναι κοινωνικό αγαθό αλλά έχει δημιουργήσει και μία αγορά, αναγκάστηκαν σε περικοπές και μείωση κόστους. Ο ιδιωτικός τομέας παράγει καλές υπηρεσίες, για τις οποίες όμως δεν ξέρει αν θα πληρωθεί», σημείωσε.
Στην έλλειψη ρευστότητας και στο μη ξεκαθάρισμα κάποιων παλιότερων ληξιπρόθεσμων οφειλών αναφέρθηκε ο κ. Βασίλης Μπαρδής, γενικός επιχειρησιακός και διοικητικός διευθυντής του ομίλου Ιατρικού Αθηνών και πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Κλινικών (ΣΕΚ). Αναφέρθηκε στις κλινικές που έχουν κλείσει και στο γεγονός ότι αν συνεχιστεί η δυστοκία στη ρευστότητα και αυξηθεί ο αριθμός αυτός, θα χρειαστεί αναδιάρθρωση δανεισμός της τάξης του 1 δισ. ευρώ. Ακόμη αναφέρθηκε στον κίνδυνο αφελληνισμού της ελληνικής υγείας ειδικά μετά τη μείωση της αξίας των μεγάλων κλινικών κατά 50%.
Ο κ. Σωτήρης Μπερσίμης, πρόεδρος στον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), αναφέρθηκε στις διαδικασίες αναμόρφωσης του οργανισμού και στον στόχο στο τέλος του 2017 τα ληξιπρόθεσμα προς τους ιδιώτες παρόχους να είναι κάτω από τα 400 εκατ. ευρώ. «Η κατάργηση του clawback είναι εκτός δυνατοτήτων του οργανισμού αλλά εμείς προσπαθούμε να εξορθολογίσουμε τις δαπάνες και να ομαλοποιήσουμε τις πληρωμές. Έχουν αυξηθεί τα όρια δαπανών σε όλες τις κατηγορίες που υπάρχουν κλειστοί προϋπολογισμοί» επισήμσνε. Κλείνοντας τόνισε πως το σημαντικό είναι διατηρηθεί ο οργανισμός βιώσιμος.
Εκπροσωπώντας τον τομέα των Venture Capital o κ. Γιάννης Παπαδόπουλος, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Attica Ventures A.E., πρόεδρος του Hellenic Venture Capital Association, ανέφερε ότι στον κλάδο της υγείας έχουν γίνει ήδη στην Ελλάδα μεγάλες επενδύσεις, όπως και στον χώρο της τεχνολογίας υγείας. Τα χρόνια που θα έρθουν, αναμένεται σημαντικό ενδιαφέρον για τον κλάδο, καθώς θα υπάρχουν περιθώρια για συγχωνεύσεις και εξαγορές.
Το επιχειρείν
Οι ευκαιρίες επιχειρηματικότητας στον χώρο της υγείας ήταν η θεματική της τελευταίας ενότητας του συνεδρίου, όπου στο τελευταίο πάνελ, το οποίο συντόνισε ο γενικός διευθυντής της «Ναυτεμπορικής», κ. Γιάννης Περλεπές, αναλύθηκε το «Πώς μπορεί να μετουσιωθεί η κάλυψη των αναγκών υγείας σε επιχειρηματική ιδέα με θετική επίδραση στην κοινωνία, στον άνθρωπο και την οικονομία».
Οι αποφάσεις που λαμβάνονται σε πολιτικό επίπεδο έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην επιχειρηματικότητα και στη δραστηριότητα των εταιρειών, ανέφερε ο κ. Θανάσης Ακάλεστος, Head of Business Development & Head of Marketing ad interim, Roche Diagnostics (Hellas), συμπληρώνοντας ότι ο τομέας των διαγνωστικών λαμβάνει ένα μικρό κομμάτι από τον κλάδο των δαπανών αν και έχει μεγάλη σημασία στον χώρο της πρόληψης, αλλά και φυσικά στη διάγνωση και καθοδήγηση της θεραπείας.
Ο κ. Παύλος A.B. Αρναούτης, πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων, επεσήμανε ότι στην Ελλάδα δεν μπορούμε να μιλάμε για υγιή επιχειρηματικότητα με το clawback και τις περικοπές, ενώ σχολίασε ότι ο τελευταίος νόμος για τις προμήθειες δημιουργεί δυσκολίες και είναι γεμάτος ασάφειες.
Ο δρ Βασίλειος Γ. Γρηγορίου, διευθυντής – πρόεδρος δ.σ., Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η Ελλάδα σε αριθμούς είναι στο μέσο της Ευρώπης σε επίπεδο παραγωγής δημοσιεύσεων οι οποίες είναι υψηλού επιπέδου. Αν δούμε όμως τους δείκτες καινοτομίας διαπιστώνουμε ότι είμαστε “35 φορές” λιγότερο παραγωγικοί. Επίσης και τα ερευνητικά κέντρα κάνουν καλή δουλειά, όμως είναι σε αρκετά χαμηλό επίπεδο ειδικά όσον αφορά την οργανωτική διαδικασία».
Ευκαιρίες και δυνατότητες υπάρχουν, φτάνει να τις αξιοποιήσουμε, τόνισε ο διευθυντής Πωλήσεων της εταιρείας Bradex του ομίλου DEMO, Νεκτάριος Μανάτος. Όπως ανέφερε, όσο η τεχνολογία θα συγκλίνει με την ιατρική και όσο το προσδόκιμο της ζωής θα αυξάνει, θα υπάρχουν ανάγκες που θα πρέπει να καλυφθούν. Η πρόκληση για μια νέα εταιρεία είναι να μπορέσει να παρακολουθήσει τις ιατρικές εξελίξεις και να προσεγγίσει τις κατάλληλες εταιρείες ούτως ώστε οι συμφωνίες να είναι προς το συμφέρον όλων.
Τα μέτρα που είχαν ληφθεί είχαν αντιαναπτυξιακή επίδραση και η Ελλάδα σε αυτή τη φάση είναι μία χώρα η οποία δεν θεωρείται ελκυστική για επενδύσεις, ανέφερε με τη σειρά του ο κ. Νίκος Μανιαδάκης, καθηγητής και διευθυντής, ΜΠΣ στη Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας, αναπληρωτής κοσμήτορας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ). Ανέφερε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι «σε λίγο με τα νέα μέτρα θα είμαστε ένα κράτος που θα δεν προάγει καθόλου την καινοτομία».
Από την πλευρά του ο κ. Δημήτρης Πανταζής, φαρμακοποιός, διευθύνων σύμβουλος, Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας, τόνισε ότι το πρόβλημα της επιχειρηματικότητας στη χώρα δεν είναι κάτι νέο, όπως και η δυσκολία προσέλκυσης ξένων επενδύσεων. Ανέφερε το παράδειγμα της Ινδίας όσον αφορά την επιτυχημένη ανάπτυξη και εξαγωγή γενοσήμων, ενώ τόνισε πως ήδη από τη δεκαετία του ‘90 έχει επισημανθεί η ανάγκη για αναδιάρθρωση αλλά και η καλύτερη στελέχωση του ΕΟΦ.
Ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), αντιπρόεδρος δ.σ. ELPEN, υποστήριξε ότι τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται μια πολύ περιοριστική πολιτική στον χώρο του φαρμάκου, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό περιβάλλον, που είναι χειρότερο για τις παραγωγικές επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν αποσβέσεις, επενδύσεις, δαπάνες έρευνας και μια σειρά οικονομικά δεδομένα που πρέπει να αντιμετωπίσουν.
Σημείωσε ακόμη ότι «τον τελευταίο χρόνο γίνεται προσπάθεια από την υπάρχουσα κυβέρνηση, η οποία ανέδειξε τη φαρμακοβιομηχανία ως κλάδο προτεραιότητας με επενδύσεις, θέσεις εργασίας κ.λπ.».
