Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Τα αρνητικά μέτρα που νομοθετεί η κυβέρνηση ξεπερνούν τα αντίστοιχα θετικά κατά 1,357 δισ. ευρώ, καθώς τα μεν διαμορφώνονται στα 5,396 δισ. ευρώ και αφορούν την περίοδο 2018-2021, ενώ τα αντίμετρα περιορίζονται στα 4,039 δισ. ευρώ για την τριετία 2019-2021.
Αυτό προκύπτει από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η οποία συνοδεύει το πολυνομοσχέδιο και η οποία ουσιαστικά καταρρίπτει τη ρητορική που ανέπτυξε μέχρι τώρα η κυβέρνηση «ένα ευρώ αρνητικών μέτρων αντισταθμίζεται από ένα ευρώ θετικών μέτρων».
Για το 2018, ο λογαριασμός διαμορφώνεται στα 570 εκατ. ευρώ, το ποσό ανεβαίνει στα 3,102 δισ. ευρώ για το 2019, στα 5,116 δισ. ευρώ για το 2020 και στα 5,396 δισ. ευρώ για το 2021. Αντίθετα, τα θετικά μέτρα που νομοθετούνται ανέρχονται σε 1,99 δισ. ευρώ για το 2019, 3,915 δισ. ευρώ για το 2020 και 4,039 δισ. ευρώ για το 2021.
Από τη μέτρηση των δημοσιονομικών επιπτώσεων που επιφέρουν τα άρθρα του πολυνομοσχέδιου στην οποία προχώρησε το Γενικό Λογιστήριο, προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
1. Για το 2018 δεν υπάρχει κανένα θετικό μέτρο πέραν της αύξησης που θα υπάρξει στις αποδοχές όσων αμείβονται με βάση τα ειδικά μισθολόγια (σ.σ.: η έκθεση του ΓΛΚ προβλέπει αύξηση της δαπάνης κατά 83,5 εκατ. ευρώ το 2018 έναντι 36,2 εκατ. ευρώ το 2017). Αντίθετα, ο προϋπολογισμός των αρνητικών μέτρων διαμορφώνεται στα 570,8 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αφορά μόνο τα μέτρα που νομοθετούνται με το νομοσχέδιο που κατατέθηκε τα μεσάνυχτα του Σαββάτου και όχι τα συνολικά μέτρα του 2018, τα οποία έχουν ήδη ψηφιστεί με προηγούμενους νόμους αλλά δεν έχουν ακόμη ενεργοποιηθεί. Αν συνυπολογιστούν και αυτά, ο συνολικός «λογαριασμός» του 2018 ανεβαίνει σε 1,8 δισ. ευρώ.
Τα καινούργια μέτρα που ενεργοποιούνται από το νέο έτος είναι η κατάργηση της έκπτωσης φόρου για τις ιατρικές δαπάνες με προϋπολογισμό 121 εκατ. ευρώ, η κατάργηση της έκπτωσης του 1,5% που γίνεται στην παρακράτηση των μισθωτών και συνταξιούχων με προϋπολογισμό 68 εκατ. ευρώ, η κατάργηση του αφορολόγητου των βουλευτών (που θα παρασύρει και τον φόρο των δικαστικών) με 44 εκατ. ευρώ, η νέα περικοπή του επιδόματος θέρμανσης με προϋπολογισμό 47 εκατ. ευρώ, η κατάργηση κοινωνικών επιδομάτων (π.χ. επίδομα ανεργίας στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας με προϋπολογισμό 11,8 εκατ. ευρώ), αλλά και η αναμόρφωση του ποσού της επιστροφής στα φάρμακα (rebate), ένα μέτρο που περιορίζει τη φαρμακευτική δαπάνη κατά 132 εκατ. ευρώ.
Περίπου 48 εκατ. ευρώ προγραμματίζεται να αποφέρει και η φορολόγηση των εισοδημάτων από βραχυπρόθεσμη ενοικίαση ακινήτων ως εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα. Από το 2018 θα αρχίσει να αποδίδει και ο νέος τρόπος υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους επιτηδευματίες. Το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους δεν επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς της υπουργού Εργασίας Έφης Αχτσιόγλου ότι η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού δεν θα έχει επιπτώσεις το 2018 λόγω της έκπτωσης του 15% που προβλέπεται μόνο για το συγκεκριμένο έτος. Το μέτρο προβλέπεται να αυξήσει τις ασφαλιστικές εισφορές κατά 59 εκατ. ευρώ το 2018, ενώ για το 2019 το κόστος για τους ασφαλισμένους υπερδιπλασιάζεται, για να φτάσει στα 138 εκατ. ευρώ.
2. Για το 2019 κυριαρχεί η μείωση των συντάξεων. Είναι και το μεγαλύτερο «πακέτο» μέτρων, όπως προκύπτει από την αναλυτική κοστολόγηση στην οποία προχωρά το Γενικό Λογιστήριο. Ο προϋπολογισμός από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, τη μετάθεση των όποιων αυξήσεων θα δίδονταν στους συνταξιούχους λόγω πληθωρισμού και ανάπτυξης όχι για το 2019, όπως προβλεπόταν αρχικά, αλλά για το 2022, όπως επίσης και η κατάργηση των οικογενειακών επιδομάτων διαμορφώνεται στα 2,493 δισ. ευρώ για το 2019, στα 2,584 δισ. ευρώ για το 2020 και στα 2,724 δισ. ευρώ για το 2021. Προκύπτει επομένως ότι ο λογαριασμός για τους συνταξιούχους είναι πολύ πιο βαρύς από 1,8 δισ. ευρώ που έλεγε η κυβέρνηση μέχρι τώρα. Τα «καλά» μέτρα που νομοθετούνται για το 2019 έχουν προϋπολογισμό 1,99 δισ. ευρώ.
Ο κατάλογος περιλαμβάνει την επέκταση του προγράμματος σχολικών γευμάτων (190 εκατ. ευρώ), τη δημιουργία νέων μονάδων προσχολικής εκπαίδευσης (140 εκατ. ευρώ), τον ανασχεδιασμό των οικογενειακών επιδομάτων (260 εκατ. ευρώ) και την επιδότηση ενοικίου (600 εκατ. ευρώ). Επίσης προβλέπονται 300 εκατ. ευρώ για την αύξηση της επενδυτικής δαπάνης, 260 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση των πολιτικών απασχόλησης του ΟΑΕΔ και 240 εκατ. ευρώ για τη μείωση της συμμετοχής στα φάρμακα. Όλο το πακέτο των θετικών μέτρων τελεί υπό την αίρεση της επίτευξης των δημοσιονομικών στόχων.
3. Το 2020 θα ενεργοποιηθεί η μείωση της έκπτωσης φόρου από τα 1.900 ευρώ που είναι σήμερα στα 1.250 ευρώ. Αυτό θα συμβεί το 2020 μόνο αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, καθώς το νομοσχέδιο προβλέπει ότι σε περίπτωση αποκλίσεων, η μείωση της έκπτωσης φόρου μπορεί να γίνει και νωρίτερα από το 2019. Η μείωση αυξάνει τη φορολογική επιβάρυνση κατά 1,92 δισ. ευρώ το 2020 και κατά 2,058 δισ. ευρώ το 2021. Με τη μείωση του αφορολόγητου, ο λογαριασμός των μέτρων θα φτάσει το 2020 στα 5,115 δισ. ευρώ.
Από την άλλη, τα αντίμετρα του 2020 θα ανεβάσουν τον προϋπολογισμό των καλών μέτρων μόλις στα 3,915 δισ. ευρώ. Στα αντίμετρα του 2020 περιλαμβάνεται η μείωση του συντελεστή της φορολογικής κλίμακας από το 22% στο 20%, η οποία θα κοστίσει 877 εκατ. ευρώ το 2020 και 977 εκατ. ευρώ το 2021, η χορήγηση έκπτωσης έως και 70 ευρώ στους υπόχρεους του ΕΝΦΙΑ (μέτρο που θα κοστίσει 209 εκατ. ευρώ), η μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων με κόστος 461 εκατ. ευρώ το 2020 και 270 εκατ. ευρώ το 2021, αλλά και η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης κατά 368 εκατ. ευρώ το 2020 και κατά 613 εκατ. ευρώ το 2021.
Στην «ίδια σελίδα» για το χρέος
Κορυφώνονται μέσα στην εβδομάδα, εν όψει του Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας, οι διαβουλεύσεις για το πλαίσιο απομείωσης του ελληνικού χρέους, αλλά με το Βερολίνο να παραμένει αρνητικό σε μια ουσιαστική ρύθμιση και το ΔΝΤ να απειλεί με αποχώρηση από το ελληνικό πρόγραμμα εάν η γερμανική πλευρά παραμείνει ανένδοτη.
Το θέμα απασχόλησε τη συνάντηση που είχαν στο Πεκίνο, στο περιθώριο του φόρουμ «Belt and Road», ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, στην οποία καταγράφηκε απόλυτη ταύτιση απόψεων στο να υπάρξει τώρα λύση για την ελάφρυνση χρέους, με τον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων άμεσα. «Είναι απαραίτητη μια τέτοια εξέλιξη, υπογραμμίστηκε στη συνάντηση, ώστε να ξεδιπλωθούν οι αναπτυξιακές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας» ανέφεραν πηγές του Μαξίμου.
Ωστόσο, η Κριστίν Λαγκάρντ επισήμανε ότι αν ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επιμείνει στην αρνητική του στάση, τότε το ΔΝΤ θα αποχωρήσει από το πρόγραμμα. Στο σημείο αυτό, ο κ. Τσίπρας αντέτεινε ότι σε μια τέτοια περίπτωση, τα μέτρα που θα ψηφιστούν μέσα στην εβδομάδα δεν θα τύχουν εφαρμογής το 2019 και το 2020.
Επίσης, σε ανάρτηση στο Twitter, o κ. Τσίπρας σημείωσε πως «παρά τις γνωστές διαφωνίες σε μέτρα πολιτικής, στο θέμα του χρέους βρισκόμαστε στην ίδια σελίδα με τη διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ». Και πως «η ουσιαστική απομείωση χρέους είναι προϋπόθεση για την οριστική έξοδο από την κρίση και την ταχεία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας».
