Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Όλο και πιο κοντά στην πρώτη δεκάδα των χωρών με τους περισσοτέρους τουρίστες στον κόσμο βρίσκεται η Ελλάδα μετά τα ρεκόρ που κατέγραψε αναφορικά με τις αφίξεις το 2018. Η χώρα μας είναι κερδισμένη στον διεθνή ανταγωνισμό, καθώς φαίνεται ότι κερδίζει μία ακόμη θέση με βάση τις αφίξεις ξένων τουριστών και βρίσκεται πλέον στη 13η της παγκόσμιας κατάταξης.
Αν και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού (World Tourism Organization – WTO) δεν έχει ανακοινώσει επισήμως τη σχετική κατάταξη, από έρευνα της «Ν» με βάση τις ανακοινώσεις των αρμόδιων οργανισμών και φορέων κάθε χώρας ξεχωριστά η Ελλάδα φαίνεται ότι σε σύγκριση με το 2017 υπερκέρασε το Χονγκ Κονγκ και βρέθηκε στη 13η θέση της παγκόσμιας κατάταξης των χωρών που φιλοξένησαν τους περισσότερους τουρίστες, πίσω από την Ιαπωνία (11η) και την Αυστρία (12η).
Η κατάταξη του WTO
Τα τελευταία έξι χρόνια η Ελλάδα έκανε μία φρενήρη πορεία προς την κορυφή του παγκόσμιου τουρισμού, με αποτέλεσμα να βρεθεί στη 13η θέση της κατάταξης του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού με βάση τις διεθνείς αφίξεις για το 2018, όταν το 2012 ήταν στη 17η. Το όραμα, πλέον, του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) για μία θέση στη δεκάδα γίνεται ακόμη πιο ορατό, αν και χρειάζονται να γίνουν ακόμη πολλά.
Αναλυτικότερα, η Γαλλία κρατά τα σκήπτρα του παγκόσμιου τουρισμού και το 2018, καθώς υποδέχθηκε περίπου 90 εκατομμύρια τουρίστες, έναντι 86,9 εκατ. το 2017 (+3,5%). Επίσης, σύμφωνα με παλαιότερη έκθεση του World Travel & Tourism Council (WTTC), η άνοδος των αφίξεων στη Γαλλία «έτρεχε» με ρυθμό της τάξης του 7,7% μέχρι τον Οκτώβριο του 2018, ωστόσο στη συνέχεια φαίνεται ότι ο ρυθμός αυτός μειώθηκε. Πάντως, όπως τονίσθηκε σε κυβερνητική συνάντηση για τον γαλλικό τουρισμό, τον προηγούμενο Ιανουάριο, το νέο ρεκόρ αφίξεων ήρθε παρά την παρουσία των «κίτρινων γιλέκων» που ξεκίνησαν τη δράση τους από τον προηγούμενο Νοέμβριο.
Στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας κατάταξης βρέθηκε και πάλι η Ισπανία, με 82,8 εκατομμύρια διεθνείς τουρίστες, 1,2% περισσότερους απ’ ό,τι το 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε το υπουργείο Βιομηχανίας, Εμπορίου και Τουρισμού της Ισπανίας. Οι προβλέψεις του WTTC, με στοιχεία Δεκεμβρίου 2018, έκαναν λόγο για ρυθμό ανόδου 0,9%, πολύ κοντά στο τελικό αποτέλεσμα.
Στην τρίτη θέση παραμένουν οι ΗΠΑ με περίπου 80 εκατ. τουρίστες, έναντι 76,9 εκατ. το 2017, σύμφωνα με στοιχεία του ustravel.org. Τα στοιχεία αυτά δίνουν μία αύξηση 4,8% σε σύγκριση με το 2017, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι προβλέψεις του WTTC έδιναν άνοδο 6,9%, με βάση όμως τα δεδομένα Μαρτίου του 2018.
Στην τέταρτη θέση ακολουθεί η Κίνα, όπως και το 2017, με 62,9 εκατ. ξένους επισκέπτες το 2018, αυξημένους κατά 3,6% σε σύγκριση με το 2017, ένα έτος που κατέγραψε 60,7 εκατ. διεθνείς αφίξεις. Η πρόβλεψη του WTCC, με βάση τα στοιχεία Σεπτεμβρίου του 2018, έδινε ρυθμό ανόδου των αφίξεων στη μεγάλη αυτή χώρα 2,3%.
Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνει η Ιταλία με 62,546 εκατ. ξένους τουρίστες, έναντι 60,523 εκατ. τον προηγούμενο χρόνο, σύμφωνα με την Ιταλική Στατιστική Αρχή I.Stat. Το WTTC έδινε για την Ιταλία ρυθμό ανόδου 4,9% τον προηγούμενο Οκτώβριο, λίγο υψηλότερο από το 3,3% που πέτυχε τελικά.
Στις υπόλοιπες θέσεις και μέχρι να συμπληρωθεί η πρώτη δεκάδα βρίσκονται το Μεξικό με 41,447 εκατ. τουρίστες το 2018, έναντι 39,3 εκατ. έναν χρόνο πριν, σύμφωνα με στοιχεία της Secretariat of Tourism (Sectur). Ακολουθεί η Τουρκία με 39,488 εκατ. ξένους τουρίστες, έναντι 32,41 εκατ. το 2017, σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της γειτονικής χώρας, η οποία κερδίζει μία θέση στην παγκόσμια κατάταξη. Η Τουρκία καταγράφει τη μεγαλύτερη άνοδο στις αφίξεις μεταξύ όλων των χωρών της Ευρώπης (+21,84%, όσο περίπου εκτιμούσε και το WTCC). Μετά την Τουρκία ακολουθεί η Γερμανία με 38,9 εκατ. ξένους επισκέπτες το 2018, αύξηση 3,8% σε σύγκριση με το 2017 (3,9% έδινε το WTTC).
Στη συνέχεια βρίσκουμε την Ταϊλάνδη με 38,27 εκατ. τουρίστες το 2018, κατά 7,5% περισσότερους απ’ ό,τι το 2017, ενώ το WTTC έδινε άνοδο 7,9% με βάση εκτιμήσεις του προηγούμενου Νοεμβρίου. Η Ταϊλάνδη ξεπέρασε τη Μεγάλη Βρετανία, που ακολουθεί και συμπληρώνει την πρώτη δεκάδα με 37,799 εκατ. τουρίστες, έναντι 39,214 εκατ. έναν χρόνο πριν. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν την τάση που έχει καταγράψει το WTCC για πτώση 5,3% του τουρισμού στη Μεγάλη Βρετανία τον προηγούμενο χρόνο σε σύγκριση με το 2017, με βάση τα στοιχεία Σεπτεμβρίου του 2018.
Στην ενδέκατη θέση για το 2018 βρίσκεται η Ιαπωνία με 31,191 εκατ. τουρίστες, έναντι 28,691 εκατ. το 2017, σύμφωνα με την τουριστική στατιστική αρχή, ενώ τη δωδεκάδα συμπληρώνει η Αυστρία με αφίξεις ξένων τουριστών στα 30,8 εκατ., αυξημένες κατά 4,6% σε σύγκριση με το 2017.
Ρεκόρ εσόδων στα 16,086 δισ.
Εκτός από το περσινό πολύ μεγάλο ρεκόρ στις αφίξεις, η χώρα μας κατέγραψε το 2018 και ρεκόρ στις εισπράξεις. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις το 2018 διαμορφώθηκαν στα 16.086 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 10% σε σύγκριση με το 2017. Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων το 2018 έναντι του 2017 ήταν αποτέλεσμα κυρίως της αύξησης της εισερχόμενης κίνησης μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 9,7%, καθώς η μέση δαπάνη ανά ταξίδι αυξήθηκε οριακά κατά ένα ευρώ ή 0,3% (2018: 486 ευρώ, 2017: 485 ευρώ).
Οι επιδόσεις της Ελλάδας
Η Ελλάδα, όπως προαναφέρθηκε, αναρριχήθηκε στη 13η θέση με 30,12 εκατ. αφίξεις, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, χωρίς να υπολογίζονται οι αφίξεις κρουαζιέρας (2,949 εκατ.), έναντι 27,894 εκατ. το 2017 (+10,8%, η έκτη υψηλότερη ποσοστιαία άνοδος στην Ευρώπη). Να σημειωθεί ότι μαζί με την κρουαζιέρα οι διεθνείς αφίξεις φτάνουν στα 33,07 εκατ.
Η Ελλάδα πέρασε μπροστά από το Χονγκ Κονγκ, το οποίο κατέγραψε και αυτό ανοδική τάση στις αφίξεις, στα 29,82 εκατ. επισκέπτες, έναντι 27,88 εκατ. το 2017. Τέλος, τη 15άδα φαίνεται να συμπληρώνει η Μαλαισία με 25,8 εκατ. ξένες αφίξεις, όσες περίπου και τον προηγούμενο χρόνο.
Για να βρεθεί βέβαια στην πρώτη δεκάδα η Ελλάδα θα πρέπει να «παλέψει» με μεγαθήρια, όπως η Μεγάλη Βρετανία και η Ταϊλάνδη, η οποία για το 2019 έχει βάλει στόχο να ξεπεράσει τα 41 εκατ. αφίξεις.
Προκλήσεις και εκτιμήσεις
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το πρώτο δίμηνο της φετινής χρονιάς η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση στη χώρα μας αυξήθηκε κατά 7% και διαμορφώθηκε στις 1.164 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 1.088 χιλ. ταξιδιωτών την περίοδο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου το 2018. Επίσης, το ίδιο δίμηνο οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση κατά 41,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και διαμορφώθηκαν στα 441 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, οι προκλήσεις για τον ελληνικό τουρισμό εξακολουθούν να παραμένουν η σωστή διαχείριση των προορισμών, η «μονιμοποίηση» του ανοδικού ρεύματος, που μπορεί να επιτευχθεί με νέες επενδύσεις και διεύρυνση της τουριστικής σεζόν, καθώς και η αύξηση των εσόδων, η οποία θα αποβεί ευρύτερα επωφελής για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας.
Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) χαρακτηρίζει τις προοπτικές του ελληνικού τουρισμού εξαιρετικά ευνοϊκές υπό προϋποθέσεις, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει 35 εκατ. επισκέπτες έως το 2021 και να πλησιάσει τα 20 δισ. ευρώ έσοδα. Απαραίτητη προϋπόθεση, ωστόσο, είναι να πραγματοποιηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις ύψους 5-7 δισ. ευρώ στην ανωτέρω περίοδο για την κατασκευή νέων καταλυμάτων 4 και 5 αστέρων, καθώς και για να ανακαινιστούν/αναβαθμιστούν υπάρχουσες υποδομές, ώστε ο κλάδος να είναι σε θέση να προσελκύσει επισκέπτες υψηλής καταναλωτικής δυνατότητας και να αυξήσει τα έσοδα ανά επισκέπτη. Επίσης, ο ΣΕΤΕ θεωρεί ότι μία ακόμη απαραίτητη προϋπόθεση είναι η επανεξέταση όλου του φορολογικού πλαισίου (κατάργηση φόρου διαμονής, μείωση ΦΠΑ σε ξενοδοχεία, εστίαση και μεταφορές) προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού προϊόντος έναντι των ανταγωνιστριών χωρών και να στηριχθεί ο τουρισμός, ώστε να συνεχίσει να στηρίζει την οικονομία και την κοινωνία όπως έκανε τα δύσκολα χρόνια της κρίσης.
