Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Ισχυρή παγκόσμια ανάκαμψη, με «απογείωση» της αμερικανικής οικονομίας, αλλά και αναπτυξιακό χάσμα μεταξύ ΗΠΑ, Ευρωζώνης και αναπτυσσόμενου κόσμου, βλέπει το ΔΝΤ στην εξαμηνιαία έκθεση του World Economic Outlook. Η έκθεση, που παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της εαρινής συνόδου του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, περιλαμβάνει ισχυρή προς τα πάνω αναθεώρηση (κατά 0,5%) της πρόβλεψης για τον παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης φέτος, τον οποίο το Ταμείο προσδιορίζει πλέον στο 6% και στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από το 1976. Για το 2022 η πρόβλεψη του ΔΝΤ δίνει παγκόσμιο ρυθμό ανάπτυξης 4,4% μετά την ύφεση-ρεκόρ 3,3% το 2020.
Η γενναία αναθεώρηση για το παγκόσμιο ΑΕΠ του 2021 είναι πρωτίστως αποτέλεσμα της εκρηκτικής ανάκαμψης που φαίνεται να φέρνουν στις ΗΠΑ τα ιστορικών διαστάσεων πακέτα στήριξης και το νέο δημοσιονομικό «μπαζούκας» του 1,9 τρισ. δολαρίων που ενεργοποίησε η κυβέρνηση Μπάιντεν.
Το ΔΝΤ βλέπει πλέον αύξηση του αμερικανικού ΑΕΠ κατά 6,4% το 2021, ποσοστό που σηματοδοτεί και τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης για την οικονομία των ΗΠΑ από τις αρχές της δεκαετίας του ‘80 και είναι διπλάσιο από την εκτίμηση του ίδιου του Ταμείου τον περασμένο Οκτώβριο.
Η εικόνα αυτή ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της έκθεσης, κρύβει και δραματικές αποκλίσεις ανάμεσα στην αναπτυξιακή δυναμική των Ηνωμένων Πολιτειών και των περισσότερων εκ των υπολοίπων οικονομιών του πλανήτη – μια πραγματικότητα που οφείλεται αφενός στην άνευ προηγουμένου δημοσιονομική στήριξη της αμερικανικής οικονομίας και αφετέρου στους ρυθμούς των εμβολιασμών που στις περισσότερες χώρες υστερούν εκείνου των ΗΠΑ.
Η Κίνα είναι η έτερη οικονομική δύναμη που επιδεικνύει θεαματικούς ρυθμούς επιστροφής και υπέρβαση των προ κρίσης επιπέδων, με προβλεπόμενο ρυθμό ανάπτυξης 8,4% φέτος, η Ευρωζώνη όμως βρίσκεται καθαρά στη δεύτερη ταχύτητα: Το ΔΝΤ προβλέπει αύξηση του ευρωπαϊκού ΑΕΠ κατά 4,4% φέτος και κατά 3,8% το 2022. Οι αποκλίσεις παίρνουν δραματικές διαστάσεις στη σύγκριση με τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, με το ΔΝΤ να προειδοποιεί ότι η πανδημία λειτουργεί διαβρωτικά και διευρύνει τα χάσματα στο βιοτικό επίπεδο όχι μόνο μεταξύ διαφορετικών χωρών αλλά και μέσα σε κάθε χώρα ξεχωριστά. Οι συνολικές απώλειες κατά κεφαλήν εισοδήματος την περίοδο 2020-22, σε σχέση με τις προ κορονοϊού προβλέψεις, εκτιμάται ότι θα αντιστοιχούν στο 20% του κατά κεφαλήν εισοδήματος του 2019 στις αναπτυσσόμενες οικονομίες και αναδυόμενες αγορές, ενώ στις αναπτυγμένες θα είναι σχεδόν οι μισές (11%).
Το ΔΝΤ προειδοποιεί ακόμη για τσουνάμι πτωχεύσεων -καθώς θα αποσύρονται τα έκτακτα μέτρα στήριξης-, οι οποίες μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο το 10% των θέσεων εργασίας σε πολλές χώρες. Για να αντιμετωπιστεί αυτός ο κίνδυνος προτείνει αντικατάσταση της παροχής ρευστότητας και πιστώσεων με στήριξη «μετοχικού τύπου για τις βιώσιμες εταιρείες».
«Ναι» στον ελάχιστο εταιρικό φόρο
Στο πλαίσιο της δυναμικής διαχείρισης της επόμενης μέρας της πανδημίας, το ΔΝΤ τάχθηκε υπέρ και της πρότασης Μπάιντεν-Γέλεν για την υιοθέτηση παγκόσμιου ελάχιστου φόρου στα εταιρικά κέρδη, όπως δήλωσε κατά την παρουσίαση της έκθεσης η επικεφαλής οικονομολόγος του Ταμείου Γκίτα Γκόπιναθ. Η κ. Γκόπιναθ τόνισε ότι το ΔΝΤ τάσσεται εδώ και καιρό υπέρ της υιοθέτησης ενός ελάχιστου ενιαίου φόρου για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και τη χρηματοδότηση κοινωνικών πολιτικών. Η θέση του Ταμείου ανοίγει περαιτέρω τη συζήτηση για την υιοθέτηση του ελάχιστου εταιρικού φόρου μετά και το «ναι» που ήδη είπε στην πρόταση της Αμερικανίδας υπουργού Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, η Γαλλία.