Από την έντυπη έκδοση
Στις 16 Μαΐου το υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος υποχρεούνται να δημοσιοποιήσουν τον οδικό χάρτη για τη χαλάρωση των capital controls, όπως προκύπτει από τον πλήρη κατάλογο με τα 140 προαπαιτούμενα που παρουσιάζει η «Ναυτεμπορική» και πρέπει να εκπληρώσει η κυβέρνηση μέχρι το Eurogroup της 22ας Μαΐου, προκειμένου να υπάρξει η πλήρης συμφωνία αλλά και έγκριση για την εκταμίευση της επόμενης δόσης.
Το έγγραφο που ενσωματώνεται στο τελικό «κείμενο συμμόρφωσης» επιβεβαιώνει τα όσα έλεγε την Παρασκευή κοινοτικός αξιωματούχος. Από τον μακροσκελέστατο κατάλογο με τις 140 υποχρεώσεις που θα πρέπει να εκπληρώσει η Ελλάδα, οι 88 απαιτούν νόμο και ουσιαστικά θα κλείσουν με την ψηφοφορία που προγραμματίζεται για τις 18 Μαΐου.
Ο κατάλογος που παρουσιάζει η «Ν» έχει ημερομηνία 2 Μαΐου και είναι ο τελικός, καθώς τα ξημερώματα της 2ας Μαΐου ανακοινώθηκε η επίτευξη της προκαταρκτικής συμφωνίας. Περιγράφεται αναλυτικά το πακέτο μέτρων που θα πρέπει να ισχύσει από το 2018, επιβεβαιώνεται η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών -αναλυτικό δημοσίευμα υπήρχε στη χθεσινή έκδοση της «Ν»-, ποσοτικοποιείται η σύνθεση του πακέτου των αρνητικών αλλά και των θετικών μέτρων για τη διετία 2019-2020, ενώ αναφέρεται ρητά η υποχρέωση της Ελλάδας να περάσει από τη Βουλή και το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα για την περίοδο 2018-2021.
Στο κείμενο της συμφωνίας προβλέπεται η διατήρηση του πρωτογενούς πλεονάσματος ύψους 3,5% του ΑΕΠ για μια πενταετία, δηλαδή από το 2018 έως και το 2022.
Εκτός από την «κρυφή» αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών μέσα στο 2018, την επόμενη χρονιά προβλέπεται η μείωση του επιδόματος θέρμανσης ώστε να εξοικονομηθούν 58 εκατ. ευρώ, η κατάργηση του επιδόματος ανεργίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, αλλά και η κατάργηση εκπτώσεων φόρου ώστε να εξοικονομηθούν 189 εκατ.
Ακόμη προβλέπει «εξορθολογισμό» των ειδικών μισθολογίων, περικοπές επιδομάτων των στρατιωτικών με απόδοση επτά εκατ. ευρώ το 2018, «εξορθολογισμό» των κινήτρων απόδοσης στο μισθολόγιο του Δημοσίου κατά 33 εκατ. ευρώ.
Τέλος, υπάρχει και εγγράφως η απαίτηση του ΔΝΤ από τη Ν.Δ. να δεσμευτεί ότι δεν θα αντιστρέψει τα μέτρα που θα τεθούν σε εφαρμογή το 2020.
Οι ρυθμίσεις για τις τράπεζες
Τον οδικό χάρτη για τη χαλάρωση των κεφαλαιακών ελέγχων θα δημοσιοποιήσουν στις 16 Μαΐου η Τράπεζα της Ελλάδος και το υπουργείο Οικονομικών, σύμφωνα με τη δέσμευση που έχει αναλάβει η χώρα στο πλαίσιο των προαπαιτούμενων. Τα prior actions περιλαμβάνουν δύο σημεία-κλειδιά για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, σημεία που έχουν αναδειχθεί σε «αγκάθια» για την κυβέρνηση: τη διευκόλυνση της δραστηριότητας των εταιρειών διαχείρισης και τη νομική ασυλία των τραπεζικών στελεχών.
Ειδικά για το δεύτερο θέμα, παραμένει ασαφής ο τρόπος που θέλει να το χειριστεί η κυβέρνηση, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι υπάρχουν διιστάμενες απόψεις. Οι θεσμοί πάντως είναι εξαιρετικά σαφείς και ζητούν να δίνεται προστασία στα στελέχη, τραπεζικά και του Δημοσίου, κατά την πραγματοποίηση αναδιαρθρώσεων και εφόσον δρουν σύμφωνα με τις υφιστάμενες τραπεζικές διαδικασίες. Μάλιστα, ειδική αναφορά γίνεται στην ανάγκη να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλίδες για μεγάλες υποθέσεις και να αποφευχθούν αδικαιολόγητες νομικές διώξεις.
Ο οδικός χάρτης για τους κεφαλαιακούς ελέγχους στην ουσία θα περιγράφει τα βήματα που θα γίνουν για τη σταδιακή ελάφρυνση των capital controls: κάθε βελτίωση των συνθηκών σε επίπεδο καταθέσεων και ρευστότητας θα οδηγεί συγκεκριμένο βήμα χαλάρωσης των περιορισμών, αλλά όλα αυτά το ΥΠΟΙΚ και η ΤτΕ καλούνται να τα αποτυπώσουν σε συγκεκριμένο σχέδιο, το οποίο θα δημοσιοποιηθεί σε λιγότερο από μία εβδομάδα, ώστε να το γνωρίζει η αγορά.
Τα «κόκκινα» δάνεια καλύπτουν και πάλι το μεγαλύτερο μέρος των προαπαιτούμενων για το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Καθώς η δευτερογενής αγορά δεν λειτουργεί, εξαιτίας κυρίως των αυστηρών προϋποθέσεων που έχουν τεθεί με τον ισχύοντα νόμο και ζητούν τη λειτουργία μιας «μικρής τράπεζας», ΤτΕ και θεσμοί επιδιώκουν την απλοποίηση της αδειοδότησης και λειτουργίας των εταιρειών διαχείρισης ώστε να μην είναι μόνο ειδικού σκοπού, αλλά να έχουν ευελιξία.
Με βάση την αποτίμηση των συνθηκών της αγοράς των NPLs από την ΤτΕ, ζητείται η τροποποίηση του πλαισίου σε 10 σημεία. Για ορισμένες από τις τροποποιήσεις χρειάζεται νομοθέτηση έως τις 16 Μαΐου και θα ακολουθήσει συνολικά πράξη της ΤτΕ έως το τέλος Μαΐου.
Με τον νόμο 4469/2017 θεσμοθετήθηκε ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, ενώ εκκρεμεί με καταληκτική ημερομηνία τη 16η Μαΐου η νομοθετική ρύθμιση για τη νομική προστασία των στελεχών.
Ως υποχρέωση περιγράφεται η διασφάλιση ότι κατά την αναδιάρθρωση χρεών, στο πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού ή εκτός αυτού, τραπεζικά στελέχη ή υπάλληλοι του Δημοσίου «εάν δρουν με καλή πίστη και προς το συμφέρον του πιστωτή που εκπροσωπούν, και σε συμμόρφωση με τις πρακτικές που εφαρμόζονται και αντικειμενικά κριτήρια, θεωρούνται ότι έχουν ενεργήσει νόμιμα όσον αφορά την ποινική και αστική ευθύνη, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τις ασφαλιστικές δικλίδες του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου».
Πρόκειται για μια θέση που έχουν τόσο οι τράπεζες όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος, που είναι αντίθετη σε οποιαδήποτε συμμετοχή της σε μια διαδικασία αποτίμησης τυχόν ευθυνών των τραπεζικών στελεχών.
Επιπρόσθετα αναφέρεται η υποχρέωση της κυβέρνησης να δημιουργήσει διαδικασίες – ασφαλιστικές δικλίδες ώστε να αποφευχθούν αδικαιολόγητες νομικές διώξεις και μάλιστα, αναφέρεται ενδεικτικά ότι θα μπορούσαν να ισχύσουν πρόσθετες δικλίδες ειδικά σε περιπτώσεις πολύ μεγάλων οφειλετών.
Στο κομμάτι του πτωχευτικού, ζητείται και πάλι έως τις 16 Μαΐου να ολοκληρωθεί η δευτερογενής νομοθεσία όπου υπάρχει εκκρεμότητα, ενώ κρίσιμη είναι η τροποποίηση της νομοθεσίας όσον αφορά την απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών για πτώχευση μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Τέλος, όσον αφορά την εταιρική διακυβέρνηση, η μόνη εκκρεμότητα είναι ο διορισμός CEO στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, για τον οποίο αναμένεται το ΦΕΚ, ενώ σε εξέλιξη, και σε τελικό στάδιο, βρίσκεται η αναμόρφωση των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών.
10 σημεία-κλειδιά
Με βάση την αποτίμηση των συνθηκών της αγοράς των NPLs από την ΤτΕ ζητείται η τροποποίηση του πλαισίου στα ακόλουθα σημεία:
1. Εάν η διαχείριση δεν περιλαμβάνει αναχρηματοδότηση, τότε η αδειοδότηση των εταιρειών να απεμπλακεί από την Πράξη Διοικητή 2577, η οποία αφορά τα πιστωτικά ιδρύματα.
2. Οι απαιτήσεις όσον αφορά το business plan των εταιρειών, ειδικά όσων δεν παρέχουν αναχρηματοδότηση, να απλοποιηθούν σημαντικά.
3. Να καταργηθεί η απαίτηση εφαρμογής της νομοθεσίας για το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος για όσες εταιρείες δεν παρέχουν αναχρηματοδότηση και δεν διαχειρίζονται κεφάλαια τρίτων.
4. Να απλοποιηθούν οι απαιτήσεις που αφορούν το fit and proper.
5. Να μη χρειάζεται αποτίμηση της ασφάλειας των IT εάν υπάρχει σχετική πιστοποίηση ISO.
6. Να απλοποιηθεί περαιτέρω η στρατηγική αναδιαρθρώσεων.
7. Να μην επηρεάζεται η εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας όταν μεταφέρεται το δάνειο.
8. Να γίνουν τροποποιήσεις όσον αφορά την απαίτηση για το σημείο «επαφής» με την εταιρεία.
9. Να καταργηθεί η απαίτηση για γνωμοδότηση επιτροπής που ορίζουν οι συναρμόδιοι υπουργοί.
10. Να επεκταθεί ο σκοπός των εταιρειών ώστε να μπορούν να διαχειρίζονται τα ακίνητα που συνδέονται με το χαρτοφυλάκιο δανείων.Το σημείο αυτό έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις της κυβέρνησης, η οποία θεωρεί ότι τίθεται σε κίνδυνο η ακίνητη περιουσία των δανειοληπτών, αυτό όμως που έχουν τονίσει τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης είναι ότι η επέκταση του σκοπού δίνει την αναγκαία ευελιξία για μια αποτελεσματική δευτερογενή αγορά.
Για τα σημεία 7, 9 και 10 χρειάζεται νομοθέτηση ως τις 16 Μαΐου και θα ακολουθήσει συνολικά πράξη της ΤτΕ ως το τέλος Μαΐου.