Skip to main content

Κίνδυνος δίωξης για μη εξόφληση ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ

Από την έντυπη έκδοση

Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]

Αντιμέτωποι με τον κίνδυνο να διωχθούν ποινικά και να τιμωρηθούν με ποινές φυλάκισης ακόμη και μεγαλύτερες των τριών ετών βρέθηκαν 2.666 φορολογούμενοι επειδή καθυστέρησαν για πάνω από 4 μήνες να εξοφλήσουν Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) και Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) κατά την περίοδο 2013-2017.

Από τους φορολογούμενους αυτούς, μάλιστα, οι 1.209 ήταν υπερήλικες, άνω των 65 ετών, ενώ οι 369 είχαν ετήσια εισοδήματα χαμηλότερα από τα ποσά του ΕΝΦΙΑ τα οποία όφειλαν. Τα αποκαλυπτικά αυτά στοιχεία περιλαμβάνονται σε εμπιστευτικό έγγραφο που κατατέθηκε στη Βουλή στις 14 Μαρτίου από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (ΔΗΛΕΔ) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), προκειμένου να απαντηθεί ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου που είχε καταθέσει ο βουλευτής της Ν.Δ. Κώστας Κατσαφάδος.

Η αιτία για την οποία οι 2.666 φορολογούμενοι κινδύνευσαν να υποστούν ποινικές κυρώσεις ήταν το γεγονός ότι τα ποσά των φόρων που βεβαιώθηκαν στα ονόματά τους ήταν υπέρογκα, υψηλότερα από τα όρια που προέβλεπε η εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία για την εφαρμογή του μέτρου της ποινικής δίωξης, ενώ οι ίδιοι δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αποπληρώσουν τις συγκεκριμένες οφειλές εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών. 

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο εμπιστευτικό έγγραφο της ΔΗΛΕΔ, σε βάρος των 2.666 φορολογουμένων ασκήθηκαν ποινικές διώξεις επειδή καθυστέρησαν, για περισσότερους από 4 μήνες μετά τη λήξη των κανονικών προθεσμιών πληρωμής, να καταβάλουν ποσά ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ, τα οποία μαζί με τους τόκους και τις προσαυξήσεις ήταν μεγαλύτερα από:

* 5.000 ευρώ την περίοδο από 1-1-2013 έως 20-3-2015
* 50.000 ευρώ την περίοδο από 21-3-2015 έως 16-10-2015 
* 100.000 ευρώ την περίοδο από 17-10-2015 έως 31-12-2017.

Τα διαφορετικά ποσά ορίων οφείλονται στο γεγονός ότι την 21η-3-2015 το όριο οφειλής προς το Δημόσιο πάνω από το οποίο θεωρείτο ποινικό αδίκημα η μη έγκαιρη καταβολή αυξήθηκε από 5.000 σε 50.000 ευρώ και τη 17η-10-2015 το όριο αυτό αυξήθηκε, περαιτέρω, σε 100.000 ευρώ.

Σύμφωνα, εξάλλου, με τα όσα διευκρινίζονται στο ίδιο έγγραφο, από τις 2.666 περιπτώσεις υποβολής αιτήσεων για άσκηση ποινικών διώξεων λόγω μη έγκαιρης καταβολής ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ:

α) οι 1.209 περιπτώσεις αφορούσαν φορολογούμενους που συμπλήρωσαν ή είχαν ήδη συμπληρώσει τα 65 έτη ηλικίας εντός του έτους 2017.

β) οι 369 ήταν περιπτώσεις φορολογουμένων με ετήσια εισοδήματα χαμηλότερα από τα ετήσια ποσά οφειλόμενου ΕΝΦΙΑ.

γ) οι φορολογούμενοι που εξόφλησαν τον ΕΝΦΙΑ μετά την υποβολή της αίτησης για άσκηση ποινικής δίωξης ήταν μόλις 126, ενώ αυτοί που εξόφλησαν τον ΦΑΠ ήταν 716.

δ) οι φορολογούμενοι που ρύθμισαν σε δόσεις τα οφειλόμενα ποσά ΕΝΦΙΑ ήταν 421, ενώ αυτοί που ρύθμισαν τις οφειλές ΦΑΠ 1.515.

ε) οι φορολογούμενοι που διατηρούν τις ρυθμίσεις μέχρι σήμερα είναι 115 για οφειλές ΕΝΦΙΑ και 515 για οφειλές ΦΑΠ.

Σημειώνεται ότι:

* Ο Φόρος Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) εφαρμόστηκε τα έτη 2010-2013. Οι υπόχρεοι πληρωμής του για το έτος 2010 ήταν όσοι κατείχαν την 1η Ιανουαρίου του έτους εκείνου κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ. Υπόχρεοι πληρωμής του φόρου αυτού για τα έτη 2011-2013 ήταν όσοι κατείχαν την 1η Ιανουαρίου καθενός από τα έτη αυτά κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ.

*Ο ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται από το 2014 μέχρι σήμερα σε όσους φορολογούμενους κατέχουν ακίνητα την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, ανεξαρτήτως ορίου αξίας. Ειδικά για όσους κατείχαν την 1η-1-2014 ή και την 1η-1-2015 κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ επιβλήθηκε και συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ. Ο φόρος αυτός επιβλήθηκε επίσης και σε όσους κατείχαν την 1η-1-2016 ή και την 1η-1-2017 κτίσματα και εντός σχεδίων πόλεων ή οικισμών οικόπεδα συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ.

* Οι ποινικές διώξεις σε βάρος των 2.666 φορολογουμένων ασκήθηκαν επειδή συσσωρεύθηκαν για πολλά έτη απλήρωτα ποσά ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ με αποτέλεσμα, σε κάθε περίπτωση, το άθροισμα των απλήρωτων αυτών ποσών να υπερβεί κάποια στιγμή της περιόδου 2013-2017 το ισχύον τότε όριο πάνω από το οποίο η μη έγκαιρη πληρωμή οφειλής προς το Δημόσιο θεωρείται ποινικό αδίκημα.

*Ποινική δίωξη ασκείται σήμερα σε όποιον δεν καταβάλει βεβαιωμένα χρέη άνω των 100.000 ευρώ προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τις επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τεσσάρων ετών. Εφόσον το συνολικό χρέος (κεφάλαιο +προσαυξήσεις+τόκοι) υπερβαίνει το ποσό των 100.000 ευρώ αλλά δεν ξεπερνά τις 200.000 ευρώ, προβλέπεται ποινή φυλάκισης ενός έτους τουλάχιστον. Εάν το χρέος είναι μεγαλύτερο των 200.000 ευρώ προβλέπεται ποινή φυλάκισης τριών (3) τουλάχιστον ετών.

Η πράξη μπορεί να κριθεί ατιμώρητη εάν το ποσό που οφείλεται εξοφληθεί μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε οποιονδήποτε βαθμό.

Για χρέη βεβαιωμένα σε βάρος κληρονομούμενου η ποινική δίωξη των κληρονόμων ασκείται μετά ένα (1) έτος από την πάροδο της προθεσμίας προς αποποίηση της επαχθείσας κληρονομιάς ή κληροδοσίας.

Με την παροχή διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής του χρέους κατά τις κείμενες διατάξεις, αναστέλλεται η ποινική δίωξη για όσο χρόνο διαρκεί η ρύθμιση και ο οφειλέτης είναι συνεπής με τους όρους της ρύθμισης και τελικά εξαλείφεται το αξιόποινο σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης. 

Την ίδια ευθύνη με τους οφειλέτες έχουν και οι από οποιαδήποτε αιτία συνυπόχρεοι καταβολής και οι εγγυητές χρεών κατά τα ανωτέρω. 

Η υποβολή αίτησης ποινικής δίωξης αναστέλλει την παραγραφή του χρέους για το οποίο υποβλήθηκε μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση. Ο χρόνος παραγραφής του χρέους δεν συμπληρώνεται πριν από την πάροδο ενός έτους από τη λήξη της αναστολής.