Skip to main content

Κοκτέιλ… φοροδιαφυγής

Από την έντυπη έκδοση

Σε πάρτι φοροδιαφυγής θα οδηγήσει ενδεχόμενη περαιτέρω αύξηση της φορολογίας στα οινοπνευματώδη ποτά, όπως αποκαλύπτει νέα έρευνα κοινωνικής συμπεριφοράς της MRB Hellas, από την οποία αναδεικνύεται επίσης ότι ο Ελληνας καταναλώνει αλκοόλ με εγκράτεια.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας που παρουσιάζει σήμερα η «Ν», το 87% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η αύξηση της φορολογίας θα διογκώσει τα κρούσματα φοροδιαφυγής, ενώ το 33,7% υποστηρίζει ότι θα μειωθεί η κατανάλωση.

Μάλιστα, ιδιαιτέρως ανησυχητικά είναι τα ποσοστά όσων δηλώνουν ευθαρσώς ότι στην περίπτωση επιβολής υψηλότερης φορολογίας θα αναγκάζονταν να καταφύγουν σε παραβατικές συμπεριφορές, είτε αγοράζοντας προϊόντα χωρίς τα νόμιμα παραστατικά, απόδειξη ή τιμολόγιο κατά περίπτωση (30,2%) είτε ακόμα και προϊόντα λαθρεμπορίου (29,1%) με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία τους, αλλά και τη «χρηματοδότηση» εγκληματικών δικτύων. Οπως επισημαίνει η έρευνα, η υψηλή φορολογία αναγκάζει ουσιαστικά τους καταναλωτές να φοροδιαφύγουν, καθώς, σύμφωνα με το 80% των ερωτηθέντων, «μετατρέπει τα τυποποιημένα ποτά σε είδος πολυτελείας που τελικώς θα μπορούν να αγοράσουν με ευκολία μόνον οι έχοντες».

Γεγονός είναι ότι το ΙΟΒΕ υπολογίζει ότι εξαιτίας της υφιστάμενης υψηλής φορολόγησης οι νόμιμες πωλήσεις αλκοολούχων ποτών σημείωσαν κατακόρυφη πτώση κατά -45,7% την περίοδο 2009-2012 και συνεχίζουν πτωτικά, συρρικνώνοντας τα δημόσια έσοδα από Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης μόνο από τα αλκοολούχα ποτά από 348,76 εκατ. ευρώ το 2011 σε 282,31 εκατ. ευρώ το 2014, υποχωρώντας στο επίπεδο του 2009, όταν προ των αυξήσεων των φόρων διαμορφώνονταν στα 289 εκατ. ευρώ.

Ποτοποιοί σε απόγνωση

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει το πολύ υψηλό ποσοστό του 87% των ερωτηθέντων, το οποίο θεωρεί ότι η αύξηση στη φορολογία οινοπνευματωδών ποτών θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στη διόγκωση των φαινομένων λαθρεμπορίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το 82% των καταναλωτών είναι πεπεισμένο ότι οι ελληνικές ποτοποιίες θα πληγούν περαιτέρω από άλλη μία αύξηση της φορολογίας στα οινοπνευματώδη ποτά. Επισημαίνεται ότι το λαθρεμπόριο χύμα ποτών, παρότι η πάταξή του αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης, εξακολουθεί να αποτελεί πραγματική απειλή για τις ποτοποιίες.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο όγκος του παράνομα διακινούμενου χύμα τσίπουρου εκτιμάται σε περίπου 24 εκατ. λίτρα. Το αποτύπωμα του κλάδου συρρικνώνεται, με αποτέλεσμα να λειτουργούν μόνο 200 ποτοποιίες αυτή τη στιγμή στη χώρα, όταν λίγα χρόνια πριν αριθμούσαν περί τις 600, ενώ όπως υπογραμμίζεται στην έρευνα «οι επιχειρήσεις δίνουν αγώνα επιβίωσης σε ένα αντίξοο οικονομικά περιβάλλον, εξαιτίας της υπερβολικής φορολόγησης και του μειωμένου διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών».

Δεν θα γεμίσουν τα ταμεία

Αξίζει επίσης να επισημανθεί ότι από τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας είναι η εξάντληση του κόσμου από την υπερφορολόγηση των πολλών τελευταίων ετών, καθώς και η ευρεία πεποίθηση ότι η συνεχής επιβολή επιπλέον φόρων δεν αποτελεί παρά ένα αποτυχημένο εργαλείο συγκέντρωσης εσόδων, το οποίο χρησιμοποιείται μηχανικά.

Συντριπτικά υψηλά είναι τα ποσοστά μεταξύ των ερωτηθέντων που συγκεντρώνει η απόρριψη τόσο του ενδεχόμενου αύξησης της άμεσης (84%) όσο και της έμμεσης (78,1%) φορολογίας, ενώ το 76% χαρακτηρίζει την έμμεση φορολογία ως άδικο φόρο, που πλήττει ανεξαιρέτως όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως εισοδήματος. Σε ό,τι αφορά την αύξηση των δημοσίων εσόδων από περαιτέρω αύξηση της φορολογίας, συγκεκριμένα στα οινοπνευματώδη ποτά, το 62,4% τάσσεται κατά οποιασδήποτε αύξησης, με μόλις 4 στους 10 να θεωρούν ότι μια τέτοια κίνηση θα βοηθήσει την κυβέρνηση στην προσπάθεια που διεξάγει για τη συγκέντρωση φορολογικών εσόδων.

Μέτρον άριστον

Πάντως, στα θετικά αποτελέσματα συγκαταλέγεται το γεγονός ότι οι Ελληνες αποδεικνύονται εγκρατείς ως προς την κατανάλωση αλκοόλ, καθώς μολονότι το 84% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι καταναλώνει αλκοόλ, μόλις το 17,4% των συμμετεχόντων στην έρευνα καταναλώνει αλκοόλ σχεδόν κάθε μέρα, ενώ το 28% είτε καταναλώνει σπανίως είτε καθόλου.

Μεγάλο μερίδιο της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών φαίνεται να καλύπτεται από τη διάθεση τσίπουρου και κρασιού, ενώ πολύ περιορισμένο είναι το μερίδιο της κατανάλωσης των υπερφορολογούμενων κατηγοριών αλκοολούχων ποτών με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα δημόσια έσοδα. Το κρασί και το τσίπουρο καταναλώνονται κατά βάση χύμα (κρασί 43,1% και τσίπουρο/τσικουδιά 58%).

Ταυτότητα της έρευνας

Σημειώνεται ότι η έρευνα διεξήχθη από τη MRB πανελλαδικά σε αντιπροσωπευτικό δίγμα 800 ατόμων, ανδρών και γυναικών, με τη μέθοδο της στρωματοποιημένης δειγματοληψίας την περίοδο μεταξύ 16-20 Δεκεμβρίου 2015. Σκοπός της έρευνας ήταν η αποτύπωση της καταναλωτικής συμπεριφοράς των πολιτών και ιδίως η διερεύνηση των απόψεών τους σχετικά με ενδεχόμενη περαιτέρω αύξηση της υψηλής φορολογίας στα οινοπνευματώδη ποτά και τις επιπτώσεις της στη διαμόρφωση των επιλογών τους.