Στις 117 μονάδες διαμορφώθηκε ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος (ΕΑΣΕ/ICAP-CEO General Index) το πρώτο τρίμηνο του 2015, έναντι 150 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο, όπως καταγράφηκε από την τριμηνιαία έρευνα που διεξάγεται σε δείγμα 3.020 Διευθύνοντων Συμβούλων/Γενικών Διευθυντών των μεγαλυτέρων ελληνικών επιχειρήσεων από την Εταιρεία Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ) σε συνεργασία με την ICAP Group. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε την περίοδο 27/03/2015 έως 07/04/2015.
Η μεγάλη πτώση του δείκτη αποτυπώνει την ανησυχία των CEOs για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία λόγω της παρατεταμένης περιόδου των διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές και την αβεβαιότητα σχετικά με την εξέλιξη των μεταρρυθμίσεων του προγράμματος προσαρμογής. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανά τάξη μεγέθους δείχνει αξιόλογη πτώση του δείκτη σε όλα τα μεγέθη επιχειρήσεων. Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης (ΕΑΣΕ-CEO Current status Index) διαμορφώθηκε στις 113 μονάδες έναντι 150 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ ο δείκτης προσδοκιών σημείωσε νέα πτώση στις 120 μονάδες έναντι 137 μονάδων το προηγούμενο τρίμηνο.
Αναλυτικά, οι επιμέρους δείκτες καταγράφουν τις παρακάτω εξελίξεις για το 1ο τρίμηνο του 2015:
Ο δείκτης τρέχουσας οικονομικής κατάστασης της χώρας σημείωσε αξιόλογη πτώση και διαμορφώθηκε στις 116 μονάδες έναντι 222 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώθηκε αυξήθηκε σε 80% έναντι 17% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης οικονομικής κατάστασης της χώρας ένα έτος μετά σημείωσε νέα πτώση στις 131 μονάδες έναντι 154 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που εκτιμά ότι η οικονομική κατάσταση της χώρας θα είναι χειρότερη το επόμενο έτος αυξήθηκε σε 44% έναντι 31% το προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα, μειώθηκε αισθητά σε 16% το ποσοστό των CEOs που εκφράζουν αβεβαιότητα για την πορεία της οικονομίας το επόμενο έτος, έναντι 22% το προηγούμενο τρίμηνο.
Ο δείκτης της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις παρουσίασε κάθετη πτώση στις 129 μονάδες έναντι 172 το προηγούμενο τρίμηνο. Η καθοδική πορεία του δείκτη οφείλεται στο γεγονός ότι μόνο 11% των CEOs θεωρούν ότι η τρέχουσα κατάσταση του κλάδου τους είναι καλύτερη έναντι 31% το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ παράλληλα το 49% των CEOs εκτιμούν ότι έχει επιδεινωθεί. Ο δείκτης προσδοκιών για την οικονομική κατάσταση του κλάδου δραστηριοποίησης μειώθηκε στις 124 μονάδες έναντι 147 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που θεωρούν ότι σε ένα χρόνο ο κλάδος που δραστηριοποιούνται θα είναι σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με την τωρινή μειώθηκε σε 13% έναντι 21% το προηγούμενο τρίμηνο. Παράλληλα αυξήθηκε σε 37% (έναντι 26% το προηγούμενο τρίμηνο) το μερίδιο των CEOs που πιστεύει ότι η πορεία του κλάδου δραστηριοποίησης για το επόμενο έτος θα είναι χειρότερη από την τρέχουσα.
Η ανησυχία των CEOs σχετικά με την πορεία της χώρας επηρέασε αρνητικά τον δείκτη τρέχουσας οικονομικής κατάστασης των εταιριών, ο οποίος σημείωσε πτώση για πρώτη φορά μετά από το τέταρτο τρίμηνο του 2011 και διαμορφώθηκε στις 108 μονάδες. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η τρέχουσα οικονομική κατάσταση των εταιριών τους είναι καλύτερη σε σχέση με ένα έτος πριν μειώθηκε σε 41% έναντι 61% το προηγούμενο τρίμηνο. Ο δείκτης προσδοκιών των CEOs για την οικονομική κατάσταση της εταιρίας τους το επόμενο έτος σημείωσε νέα πτώση στις 112 μονάδες έναντι 134 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που προσδοκεί βελτίωση μειώθηκε σε 32% έναντι 43% το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο, ένας στους τρεις CEOs δηλώνει για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο ότι η οικονομική κατάσταση της εταιρίας που διοικεί θα παραμείνει ίδια κατά το επόμενο έτος.
Ο δείκτης τρεχουσών δαπανών για επενδύσεις παγίου κεφαλαίου παρουσίασε μείωση στις 106 μονάδες έναντι 117 το προηγούμενο τρίμηνο. Αντίθετα, ο δείκτης για τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις σημείωσε άνοδο καθώς οι CEOs τους διαφοροποιούνται έναντι των υπολοίπων δηλώνοντας σε ποσοστό 38% ότι η τρέχουσα επενδυτική δαπάνη των επιχειρήσεων που διοικούν είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ο δείκτης επενδυτικών προσδοκιών σημείωσε νέα πτώση στις 111 μονάδες έναντι 123 το προηγούμενο τρίμηνο. Το ποσοστό των CEOs που δηλώνουν ότι η επενδυτική δαπάνη στις επιχειρήσεις που διοικούν θα είναι υψηλότερη κατά τον επόμενο χρόνο μειώθηκε σε ποσοστό 17% έναντι 25% το προηγούμενο τρίμηνο.
Ο δείκτης τρέχουσας απασχόλησης σημείωσε μικρή άνοδο και διαμορφώθηκε στις 107 μονάδες έναντι 104 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι CEOs των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων διαφοροποιούνται σημαντικά έναντι των υπολοίπων δηλώνοντας σε ποσοστό 56% ότι ο αριθμός των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διοικούν είναι αυξημένος σε σύγκριση με ένα έτος πριν. Αντίθετα, ο δείκτης προσδοκιών απασχόλησης συνέχισε την καθοδική πορεία και διαμορφώθηκε στις 123 μονάδες έναντι 126 το προηγούμενο τρίμηνο. Ωστόσο, ένας στους δύο CEOs δηλώνει ότι το επόμενο έτος η απασχόληση θα παραμείνει ίδια. Παράλληλα, το 12% των CEOs δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν προβλέψεις για το επόμενο έτος.
Εκτός των βασικών ερωτήσεων που υποβάλλονται κάθε τρίμηνο στους CEOs, ζητήθηκε επιπλέον η γνώμη τους για την επίδραση στην οικονομία της παρατεταμένης περιόδου διαπραγματεύσεων με τους πιστωτές. Η συντριπτική πλειοψηφία των CEOs συμφωνούν ότι η επίδραση είναι αρνητική. Πιο συγκεκριμένα, το 69% των CEOs θεωρούν ότι η επίδραση είναι σημαντικά αρνητική, ενώ το 28% αρκετά αρνητική. Αντίθετα πολύ μικρό (3%) είναι το ποσοστό των CEOs που πιστεύουν ότι η αρνητική επίδραση είναι περιορισμένη και διαχειρίσιμη. Ένα άλλο βασικό ζήτημα για την πορεία της χώρας είναι οι συνέπειες που θα είχε μια διαφωνία με τους πιστωτές, η οποία, με δεδομένη την έλλειψη ρευστότητας, θα οδηγούσε σε πιστωτικό γεγονός με πιθανή αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Εννιά στους δέκα CEOs θεωρούν ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την ελληνική οικονομία. Ωστόσο, το 10% των CEOs πιστεύουν ότι οι συνέπειες θα είναι μεν αρνητικές αλλά ελεγχόμενες. Αντίθετα, ένα πολύ μικρό ποσοστό των CEOs (3%) διαφοροποιούνται έναντι των υπολοίπων βλέποντας μάλλον θετικές συνέπειες σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα ανεξάρτητα από την πρόσκαιρη αναταραχή.
Δήλωση Προέδρου Δ.Σ. ΕΑΣΕ & Διευθύνοντος Συμβούλου Ομίλου ICAP Νικήτα Κωνσταντέλλου:
«Ο δείκτης οικονομικού κλίματος το 1ο τρίμηνο του 2015 παρουσίασε μεγάλη πτώση και διαμορφώθηκε στις 117 μονάδες έναντι 143 το προηγούμενο τρίμηνο. Η σημαντική αυτή μείωση εκφράζει την επιδείνωση του οικονομικού κλίματος που οφείλεται στις δυσμενείς συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην ελληνική οικονομία λόγω ασφυκτικής έλλειψης ρευστότητας, στην αβεβαιότητα λόγω παράτασης της περιόδου των διαπραγματεύσεων που οδηγεί σε αναβολή λήψης στρατηγικών επιχειρηματικών αποφάσεων και στη γενικότερη ανησυχία για την εξέλιξη του μεταρρυθμιστικού προγράμματος που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την διασφάλιση σταθερότητας στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας. Παράλληλα, μεγάλη πλειοψηφία των CEOs θεωρούν ότι η παρατεταμένη περίοδος διαπραγματεύσεων με τους δανειστές έχει ήδη πολύ αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία, ενώ το 87% των CEOs πιστεύει ότι μια διαφωνία που θα οδηγούσε σε πιστωτικό γεγονός και πιθανή έξοδο της Ελλάδος από την Ευρωζώνη θα είναι καταστροφική για το μέλλον της χώρας.»
