Από την έντυπη έκδοση
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Επιστημονική ομάδα της ARTION
με την καθοδήγηση του Γιώργου Δαλιάνη www.artion.gr
Μείωση μ.κ. με το ν.δ. 1297/1972
Σε περίπτωση μείωσης μετοχικού κεφαλαίου εταιρείας η οποία προήλθε από μετασχηματισμό με τις διατάξεις του νομοθετικού διατάγματος 1297/1972, το ποσό της υπεραξίας του ν.δ. 1297/1972 δεν φορολογείται κατά τον χρόνο που λαμβάνει χώρα η μείωση μ.κ. καθόσον δεν συντελείται διάλυση της εταιρείας, επιφυλασσομένων των λοιπών διατάξεων του ν.δ. 1297/1972 περί τήρησης ελάχιστου ορίου κεφαλαιοποίησης για μία πενταετία από τη συγχώνευση ή μετατροπή. Σε περίπτωση που η μείωση μ.κ. προέρχεται από το ποσό της κεφαλαιοποιηθείσας υπεραξίας του ν.δ. 1297/1972, το υπόλοιπο του λογαριασμού τάξεως δεν μεταβάλλεται καθόσον το σύνολο της υπεραξίας, που περιγράφεται στον υπόψη λογαριασμό, θα υπαχθεί σε φορολογία κατά τον χρόνο διάλυσης της εταιρείας κατά ρητή διατύπωση του νόμου (αναβαλλόμενη φορολογική υποχρέωση). Σε περίπτωση που δεν έχει κεφαλαιοποιηθεί το σύνολο της υπεραξίας και μέρος αυτής εμφανίζεται σε λογαριασμό αποθεματικού, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 47 του ν. 4172/2013 κατά τον χρόνο μεταγενέστερης κεφαλαιοποίησης ή διανομής του αποθεματικού αυτού.
Μεταβίβαση επιχείρησης – εταιρείας
Επιχείρηση είναι το σύνολο των πραγμάτων, δικαιωμάτων, άυλων αγαθών ή πραγματικών καταστάσεων (πελατεία, εμπορική φήμη, πίστη, σήμα κ.λπ.) τα οποία οργανώθηκαν σε οικονομική ενότητα από τον επιχειρηματία και η οποία μπορεί να λειτουργεί είτε υπό τη μορφή ατομικής επιχείρησης είτε υπό εταιρική μορφή. Ανάλογα με το είδος της επιχείρησης, καθορίζεται και ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να μεταβιβαστεί. Συγκεκριμένα:
* Η ατομική επιχείρηση επί της ουσίας δεν μεταβιβάζεται ως επιχείρηση, αλλά μεταβιβάζονται με σύμβαση τα περιουσιακά στοιχεία.
Αντιθέτως, για τη μεταβίβαση εταιρειών γίνεται ουσιαστικά αλλαγή προσώπων, αλλά η εταιρεία παραμένει η ίδια. Συγκεκριμένα:
* Για τη μεταβίβαση εταιρικής μερίδας προσωπικής εταιρείας (Ο.Ε. ή Ε.Ε.) απαιτείται η τροποποίηση του καταστατικού με ιδιωτικό έγγραφο και η συναίνεση των εταίρων.
* Για τη μεταβίβαση εταιρικών μεριδίων ΕΠΕ απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο και η μεταβίβαση παράγει αποτελέσματα από την εγγραφή της στο βιβλίο των εταίρων (άρθρο 28, ν. 3190/1955, όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 4541/2018).
* Η μεταβίβαση των εταιρικών μεριδίων ΙΚΕ εν ζωή γίνεται εγγράφως και επάγεται αποτελέσματα ως προς την εταιρεία και τους εταίρους από τη γνωστοποίηση σε αυτή της μεταβίβασης (άρθρο 84, ν. 4072/2012).
* Η μεταβίβαση μετοχών Α.Ε. γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα και με εγγραφή στο σχετικό βιβλίο μετόχων (άρθρο 41, ν. 4548/2018).
Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στον τρόπο υπολογισμού του φόρου που προκύπτει από την υπεραξία μεταβίβασης με βάση το άρθρο 42 του ν. 4172/2013 και τις οδηγίες που έχουν δοθεί από τις σχετικώς εκδοθείσες ΠΟΛ.
Επιστροφή ΦΠΑ και προσκόμιση πληροφοριών
Στο πλαίσιο της οδηγίας 2008/9/Ε.Κ. του Συμβουλίου για τον καθορισμό λεπτομερών κανόνων σχετικά με την επιστροφή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) σε υποκείμενους στον φόρο μη εγκατεστημένους στο κράτος-μέλος επιστροφής αλλά εγκατεστημένους σε άλλο κράτος-μέλος, η προθεσμία ενός μηνός που προβλέπεται στην ως άνω οδηγία για την παροχή στο κράτος-μέλος επιστροφής των πρόσθετων πληροφοριών που αυτό ζήτησε δεν αποτελεί αποκλειστική προθεσμία έχουσα ως αποτέλεσμα, σε περίπτωση υπερβάσεως της προθεσμίας αυτής ή μη απαντήσεως, να χάνει ο υποκείμενος στον φόρο τη δυνατότητα να τακτοποιήσει την αίτηση επιστροφής προσκομίζοντας απευθείας ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου πρόσθετες πληροφορίες δυνάμενες να αποδείξουν ότι θεμελιώνει δικαίωμα προς επιστροφή του ΦΠΑ (βλ. απόφαση ΔΕΚ C-133/18).
Δημοφιλή ερωτήματα
Οι δεδουλευμένοι τόκοι δανείου εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα επιχείρησης, ανεξάρτητα εάν το δάνειο έχει ληφθεί από ημεδαπή ή αλλοδαπή τράπεζα. Οι τόκοι υπερημερίας που προέρχονται από καθυστέρηση οφειλής δανείου ή πίστωσης, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων, εφόσον το δάνειο χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες της επιχείρησης, καθόσον στις διατάξεις του ΚΦΕ δεν γίνεται διάκριση ως προς το είδος των τόκων (συμβατικοί ή υπερημερίας).