Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
esak@naftemporiki.gr
Την ανακοίνωση μιας έκδοσης, έστω και περιορισμένης, από το υπουργείο Οικονομικών αναμένουν οι τράπεζες προκειμένου και εκείνες να προβούν σε αντίστοιχες ενέργειες με πιθανότητες επιτυχίας και με ένα λογικό επιτόκιο.
Σύμφωνα με τραπεζικούς κύκλους, παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών σε διμερείς συναντήσεις και συνεργασίες αναφέρουν πως τέλος Ιανουαρίου και πάντως μέχρι τα μέσα του Φλεβάρη η χώρα προετοιμάζεται για έξοδο στις αγορές με μία έκδοση έστω και μικρή (2,5-3 δισ. ευρώ) και για τον σκοπό αυτόν υπάρχουν ήδη συζητήσεις με χρηματοοικονομικούς συμβούλους. Μάλιστα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η έκδοση θα πραγματοποιηθεί ασχέτως του αν η S&P αναβαθμίσει ή όχι τη χώρα στις 18 Ιανουαρίου που ανακοινώνει τα νέα της ratings. Στις 8 Φεβρουαρίου ακολουθεί η Fitch, ενώ την 1η Μαρτίου η Moody’s.
Πίσω από τις γραμμές
Κύκλοι που μπορούν να διαβάσουν πίσω από τις γραμμές των οίκων αξιολόγησης λένε πως το πλέον πιθανόν είναι να υπάρξει μια αναβάθμιση από τη Moody’s καθώς ο συγκεκριμένος οίκος απέχει 6 βαθμίδες από την αξιολόγηση βάσει της οποίας η χώρα θα απολάμβανε της επενδυτικής βαθμίδας. Έτσι, λοιπόν, έχει μείνει πίσω σε σχέση με τους λοιπούς οίκους και το τι αυτοί προβλέπουν για τη χώρα. Αντιστοίχως οι δεύτερες σημαντικότερες πιθανότητες ανήκουν στην S&P, που διατηρεί για τη χώρα μας μια απόσταση τεσσάρων βαθμίδων από το να τη χαρακτηρίσει «επενδύσιμη». Επιπλέον ο συγκεκριμένος οίκος έχει αποδώσει στη χώρα προοπτικές θετικές.
Σε ό,τι αφορά τη Fitch, αυτή έχει ήδη δώσει το υψηλότερο rating στην Ελλάδα και είναι ο οίκος εκείνος που βρίσκεται πιο κοντά στο να αποδώσει επενδυτική διαβάθμιση στη χώρα αφού έχει οριοθετήσει την αξιολόγησή του για την Ελλάδα 3 βαθμίδες κάτω από το σημείο ώστε η οικονομία της να θεωρείται επενδύσιμη.
Τούτος είναι άλλωστε και ο λόγος που ο συγκεκριμένος οίκος θεωρείται και ο πλέον κρίσιμος για το πώς θα διαχειριστεί τα δεδομένα της χώρας. Κάθε συν του οίκου Fitch φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά στο σημείο να αρχίσουν να την κοιτάζουν και πάλι οι επενδυτές.
Το πότε πάντως η χώρα θα ανακτήσει την επενδυτική της βαθμίδα δεν είναι εύκολο να προβλεφθεί, παρά το γεγονός πως παράγοντες της αγοράς, ακόμη και θεσμικοί παράγοντες, το επιχειρούν.
Χώρες που είχαν απολέσει την επενδυτική τους βαθμίδα έκαναν αρκετό καιρό για να την ανακτήσουν. Η Πορτογαλία για παράδειγμα, η οποία ανήλθε στο «Ba1» κατά Moody’s στις 25.07.2014, επανέκτησε την επενδυτική της βαθμίδα στις 12.10.2018.
Μια αυτοδύναμη έξοδος της χώρας στις αγορές πάντως θα επέτρεπε περαιτέρω αναβάθμιση και από την πλευρά των οίκων αξιολόγησης, σημειώνουν τραπεζικοί παράγοντες που μιλούν με τους αξιολογητές.
Τα σενάρια χρηματοδότησης
Όλα τα σενάρια χρηματοδότησης της χώρας μέσα στο 2019 περιλαμβάνονται στο πλάνο χρηματοδοτήσεων του ΟΔΔΗΧ και όλα περιλαμβάνουν έκδοση ομολόγων, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί και σπαστά.
Για το πλάνο χρηματοδότησης της χώρας (9,2 δισ. ευρώ οι ανάγκες για το 2019) προβλέπονται/εξετάζονται 3 σενάρια:
(1) Έκδοση 3 δισ. ευρώ ομολόγων, 5 δισ. ευρώ αφαίρεση από το απόθεμα και 1,2 δισ. ευρώ ANFA
(2) Έκδοση 5 δισ. ευρώ ομολόγων, 2,4 δισ. ευρώ αφαίρεση από το απόθεμα και 1,2 δισ. ευρώ ANFA
(3) Έκδοση 7 δισ. ευρώ ομολόγων, 1,1 δισ. ευρώ αφαίρεση από το απόθεμα και 1,2 δισ. ευρώ ANFA.
Στα δύο τελευταία σενάρια προβλέπεται και 1,4 δισ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις.
Στο αμέσως προσεχές διάστημα τόσο η επίσκεψη ξένων αξιωματούχων στη χώρα μας όσο και η έλευση των θεσμών μπορεί να λειτουργήσουν βοηθητικά ως προς το εγχείρημα αυτό. Θετικές εκτιμήσεις για την περαιτέρω πορεία της Ελλάδας μπορεί να αποτελέσουν ένα θετικό έναυσμα για μια πιλοτική έξοδο στις αγορές την οποία σε κάθε περίπτωση την έχει ανάγκη.
Οι κινήσεις των τραπεζών
Οι τράπεζες που με τη σειρά τους έχουν αντιληφθεί την απόλυτη παγωνιά των διεθνών χρηματαγορών προτίθενται να προχωρήσουν σε εκδόσεις αντιστοίχως, κυρίως για να τονώσουν την κεφαλαιακή τους βάση. Θεωρείται όμως περίπου αδύνατον να το επιτύχουν χωρίς τις «πλάτες» της χώρας όταν οι κεφαλαιοποιήσεις τους σε κάποιες περιπτώσεις κινούνται κάτω ακόμη και από αυτό το ύψος των εκδόσεων που προγραμματίζουν.
Οι τράπεζες άλλωστε βρίσκονται σε όλες τις περιπτώσεις των αξιολογήσεων κάτω από το επίπεδο στο οποίο κινείται η χώρα και τούτο κυρίως λόγω της συνέχισης της ύπαρξης των capital controls.
Τα πιστωτικά ιδρύματα, ωστόσο, έχουν πραγματοποιήσει όλες τις απαραίτητες ενέργειες και είναι έτοιμα οποιαδήποτε στιγμή βρουν ένα λογικό επιτόκιο να προχωρήσουν σε κάποιου τύπου έκδοση.
Μια αυτοδύναμη έξοδος της χώρας στις αγορές θα επέτρεπε περαιτέρω αναβάθμιση και από την πλευρά των οίκων αξιολόγησης.
Η θεσμική ισχύς
Τραπεζικοί παράγοντες, σημειώνουν πως η μεθοδολογία των οίκων αξιολόγησης για την απόδοση πιστοληπτικής διαβάθμισης λαμβάνει σοβαρά υπόψη μια παράμετρο που αποκαλείται θεσμική ισχύς και συμπεριλαμβάνει ένα σύνολο θεσμικών κανόνων που διέπουν το κράτος αυτό και τις λειτουργίες του.
Σε αυτόν τον δείκτη καίρια θέση λαμβάνουν η λειτουργία του Δημοσίου αλλά και ο θεσμός της Δικαιοσύνης.