Από την έντυπη έκδοση
Της Τετης Ηγουμενίδη
[email protected]
«Χειρουργικές» επεμβάσεις στον νόμο για τη χωροταξία και την πολεοδομία (ν. 4759/2020) εξετάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε ό,τι αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση, ενώ έχει αποφασίσει να δώσει με νομοθετική ρύθμιση παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 σε Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΓΠΣ) και Σχέδια Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ).
Ειδικότερα, όπως ορίζει ο προαναφερόμενος νόμος, εντός της μεταβατικής περιόδου των δύο ετών (από τα τέλη του 2020 που ψηφίστηκε) οι ιδιοκτήτες γηπέδων εκτός σχεδίου, στα 750 τ.μ., 1.200 τ.μ. και 2 στρ., έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν στην έκδοση οικοδομικής άδειας, χωρίς να «μετράει» ο χρόνος που χρειάζεται για τις άδειες του δασαρχείου ή της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Συνολικά οι ιδιοκτήτες έχουν στη διάθεσή τους περί τα έξι χρόνια για να αξιοποιήσουν την περιουσία τους.
Οι ιδιοκτήτες που δεν θα βγάλουν οικοδομική άδεια τη μεταβατική περίοδο θα μπορούν να χτίσουν βάσει των όσων θα ορίσουν τα τοπικά ή ειδικά πολεοδομικά σχέδια που θα εκπονηθούν, όπως γίνεται και σήμερα στις περιοχές όπου υπάρχει πολεοδομικός σχεδιασμός ή θα ισχύσει γι’ αυτούς ο κανόνας των 4 στρεμμάτων.
Σύμφωνα με όσα δήλωσε πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος Κώστας Σκρέκας, «τα όποια ζητήματα έχουν προκύψει κατά την εφαρμογή του νόμου θα αντιμετωπιστούν σε συνεργασία με τον αρμόδιο υφυπουργό Νίκο Ταγαρά, ο οποίος έχει άριστη γνώση του θέματος και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος». Παρότι φαίνεται να υπάρχει μια διαφορετική αντίληψη στη σημερινή ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ως προς το θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης, δεν αναμένεται να αλλάξει ριζικά ο νόμος που είχε ψηφιστεί από τον πρώην υπουργό Περιβάλλοντος Κωστή Χατζηδάκη. Ωστόσο, θα γίνουν παρεμβάσεις, οι οποίες μένει να δούμε πόσο σημαντικές θα είναι.
Στο μεταξύ, κατά τις διαδοχικές τηλεσυνεδρίες με τους δημάρχους όλης της Επικράτειας που είχε πρόσφατα ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς, στο πλαίσιο ενημέρωσής τους για τις πολεοδομικές μεταρρυθμίσεις που προωθούνται να χρηματοδοτηθούν μέσα από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, γνωστοποιήθηκε ότι τα ΓΠΣ καθώς και τα ΣΧΟΟΑΠ που βρίσκονται σε εξέλιξη και είχαν προθεσμία ολοκλήρωσης έως τις 3/3/2021, λαμβάνουν παράταση ολοκλήρωσης έως και τις 31/12/2022.
Με την εν λόγω ρύθμιση δίνεται η δυνατότητα σε περίπου 120 ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ σε όλη τη χώρα να ολοκληρωθούν (σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, αφορούν 123 δημοτικές ενότητες, πλην της Περιφέρειας Κρήτης).
Έτσι, ένας σημαντικός αριθμός δήμων θα αποκτήσουν το χωρικό – πολεοδομικό σχέδιο -και στρατηγικού και κανονιστικού χαρακτήρα-, το οποίο θα παράσχει ασφάλεια προστασίας: α) στο περιβάλλον, β) στους πολίτες και γ) στις επενδύσεις. Σημαντική παράμετρο για την παράταση που δίδεται είναι και η αξιοποίηση πόρων (χρημάτων και εργατοωρών) που έχουν ήδη δαπανηθεί για πολυετή μελετητική εργασία.
Όπως τόνισε ο κ. Ταγαράς στους δημάρχους της χώρας, με την εν λόγω νομοθετική ρύθμιση δίνεται ουσιαστικά η χρονική παράταση στην Αυτοδιοίκηση για να ολοκληρώσει τον πολεοδομικό σχεδιασμό της και να αποκτήσει έναν νέο, επικαιροποιημένο χάρτη χρήσεων γης. Διευκολύνονται έτσι οι δήμοι -σε όσους έχουν μελέτες που μπορούν να ολοκληρωθούν- ώστε να επιλύσουν με οργανωμένο τρόπο εκκρεμότητες και προβλήματα ετών, προστατεύοντας το περιβάλλον και επιτρέποντας με ασφάλεια τις επενδύσεις.
Στόχος είναι ό,τι εξελίσσεται όσον αφορά τον χωρικό σχεδιασμό να μη σταματήσει / διακοπεί, αλλά να συνεχιστεί, ώστε όσοι έχουν κάνει σημαντική προεργασία να την ολοκληρώσουν και να αποκτήσουν ένα σύγχρονο πολεοδομικό πλαίσιο.
Σημειώνεται ότι τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια αποτελούν τα κατευθυντήρια σχέδια που σκοπό έχουν την ορθολογική οργάνωση και ανάπτυξη τόσο του αστικού όσο και του εξωαστικού χώρου. Τόσο τα ΓΠΣ όσο και τα ΣΧΟΟΑΠ προσδιορίζουν το αναπτυξιακό προφίλ, τα οικιστικά χαρακτηριστικά και τα στοιχεία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος κάθε Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Ειδικότερα, τα ΓΠΣ και τα ΣΧΟΟΑΠ καθορίζουν -μεταξύ άλλων- χρήσεις γης και όρους δόμησης στο σύνολο της περιοχής μελέτης, όπως και τα προγραμματικά μεγέθη και τις ανάγκες σε γη για 1) απαραίτητα έργα στον τομέα των δικτύων υποδομής (μεταφορές, τηλεπικοινωνίες, ύδρευση, αποχέτευση κ.λπ., αλλά και για 2) κοινωνικές υποδομές (μονάδες εκπαίδευσης, πρόνοιας, αθλητισμού, διοίκησης κ.ά.).
Επιπλέον, όσοι δήμοι ολοκληρώσουν έως και τις 31/12/2022 τα ΓΠΣ και τα ΣΧΟΟΑΠ που εκπονούν, δεν θα χρειάζονται άμεσα να προβούν στην εκπόνηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ). Έτσι, με αυτόν τον τρόπο θα μπορεί να δοθεί προτεραιότητα εκπόνησης ΤΠΣ σε όσους δήμους δεν διαθέτουν ΓΠΣ ή διαθέτουν πεπαλαιωμένα.