Από την έντυπη έκδοση
Των Δημήτρη Χατζηδημητρίου- Νίκου Μπέλλου
Με τον χρόνο της διαπραγμάτευσης να λιγοστεύει δραματικά, όπως διαπιστώνουν και οι ευρισκόμενοι στις Βρυξέλλες υπουργοί, τη χώρα και την πραγματική οικονομία να βρίσκονται και πάλι επί ξυρού ακμής έπειτα από συνεχή και διαδοχικά ατελέσφορα Eurogroup, διαψεύδοντας όλες τις προσδοκίες της Αθήνας, η κυβερνητική ηγεσία φαίνεται ότι αποπειράται τακτικούς χειρισμούς επικοινωνιακής εμβέλειας και παράλληλα μετατρέπει μια αλυσιτελή διαδικασία σε αφορμή για σύγκρουση με την αντιπολίτευση.
Για άλλη μια φορά, και παραβλέποντας τους ευρωπαϊκούς συσχετισμούς, η κυβέρνηση εμφανίζεται να επιδιώκει να συνδέσει το ζήτημα της διαπραγμάτευσης με την υπόθεση της νέας Διακήρυξης της Ρώμης -με την οποία οι «27» φιλοδοξούν να χαράξουν την ευρωπαϊκή πορεία μετά το Brexit- υπονοώντας πως θα αρνηθεί να τη συνυπογράψει.
Την ίδια στιγμή αίσθηση προκάλεσε η δήλωση του Γάλλου υπουργού Οικονομικών κ. Σαπέν, περί απαίτησης του ΔΝΤ να δεσμευθεί και η Ν.Δ. στα μέτρα που θα συμφωνηθούν με την παρούσα κυβέρνηση. Αποκάλυψη που ενίσχυσε και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με ανάλογες δηλώσεις του, πυροδοτώντας αντιπαράθεση της κυβέρνησης με την αξιωματική αντιπολίτευση.
Μετά τις δηλώσεις Σαπέν ακολούθησε χλιαρή ανώνυμη διάψευση από αξιωματούχο του ΔΝΤ (στο Bloomberg) ότι δεν ζητήθηκαν καμιάς μορφής διαβεβαιώσεις από την αντιπολίτευση.
Ωστόσο, κατόπιν ακολούθησε η δήλωση του Β. Σόιμπλε, ο οποίος επιβεβαίωσε πως οι θεσμοί ζητούν από την Αθήνα συνυπογραφή και της αντιπολίτευσης.
Συγκεκριμένα, το ΔΝΤ εμπλέκει και την αξιωματική αντιπολίτευση στα δημοσιονομικά μέτρα για τη διασφάλιση ετήσιων πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ μετά το 2018, ζητώντας διαβεβαιώσεις από τώρα ότι θα τα υλοποιήσει εάν την περίοδο εκείνη βρίσκεται στην εξουσία.
Την αποκάλυψη αυτή έκανε χθες στις Βρυξέλλες ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μισέλ Σαπέν, επαναφέροντας στην επικαιρότητα ένα θέμα το οποίο έχει απασχολήσει τους δανειστές αρκετές φορές στη διάρκεια των τριών προγραμμάτων διάσωσης της Ελλάδας, ενώ τις «αποκαλύψεις» του επιβεβαίωσε λίγο αργότερα και ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Ειδικότερα, ο κ. Σαπέν χαρακτήρισε πολύ περίεργη την επιμονή του ΔΝΤ να ζητεί διαβεβαιώσεις από την αντιπολίτευση στην Ελλάδα για την περίοδο μετά το 2019. «Φαντάζεστε να ζητούσαν από εμάς τους Γάλλους να δεσμεύσουμε την αντιπολίτευση από τώρα για κάποιο θέμα» διερωτήθηκε. «Δεν μπορούμε να ζητήσουμε από τη σημερινή κυβέρνηση στην Ελλάδα να έρθει σε επαφή με την αντιπολίτευση για ένα τέτοιο θέμα, θα είναι σαν να παραδέχεται ότι θα χάσει τις εκλογές και η αξιωματική αντιπολίτευση θα βρεθεί στην εξουσία» τόνισε.
Κοινοτικές πηγές στις Βρυξέλλες υπογράμμιζαν χθες ότι το θέμα υφίσταται από παλιά, ωστόσο αυτή την περίοδο το ΔΝΤ δεν δείχνει να ζητεί επιτακτικά κάτι τέτοιο, χωρίς να σημαίνει ότι το ζήτημα έχει φύγει οριστικά από το «τραπέζι». Πάντως, η μεγάλη πλειοψηφία των Ευρωπαίων διαφωνεί με τις εγγυήσεις και δεν δείχνει διατεθειμένη να υποστηρίξει τη θέση αυτή του διεθνούς οργανισμού, κατέληγαν οι ίδιες πηγές.
Ο κ. Σαπέν άσκησε κριτική στη γενικότερη στάση του ΔΝΤ στη διαπραγμάτευση, μιλώντας για εμμονές στα εργασιακά και στο συνταξιοδοτικό, υπογραμμίζοντας ότι «τα ίδια κάνουν σε όποια χώρα παρέχουν βοήθεια». Κάλεσε δε τον διεθνή οργανισμό να αναλάβει τις ευθύνες του γιατί η καθυστέρηση στη διαπραγμάτευση πλήττει καίρια την ελληνική οικονομία και ειδικότερα την ανάκαμψη. Προειδοποίησε δε και τους Ευρωπαίους για την καθυστέρηση λέγοντας ότι στο τέλος θα αποβεί σε βάρος όλων, κυρίως της Ελλάδας, αλλά και των άλλων χωρών της Ευρωζώνης, γιατί η επιδείνωση της οικονομίας μπορεί να αυξήσει το κόστος μιας ενδεχόμενης νέας διάσωσης της χώρας.
Ο Γάλλος υπουργός άσκησε έμμεση κριτική και στο Βερολίνο το οποίο ζητούσε μέχρι πρότινος πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για μια δεκαετία. Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά, είπε, χωρίς να κατονομάσει τον Γερμανό ομόλογό του, επισημαίνοντας πως είναι αδύνατη η επίτευξη τέτοιων πλεονασμάτων για 10 χρόνια.
Ο κ. Σαπέν απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να επιστρέψουμε στο 2015, αν και αναγνώρισε ότι οι διαπραγματεύσεις είναι δύσκολες. Από τα πυρά του Γάλλου υπουργού δεν ξέφυγε ούτε ο πρώην υπουργός Γιάνης Βαρουφάκης, εξαιτίας του οποίου, όπως είπε, χάθηκε πολύ χρόνος στο παρελθόν.
Τέλος, για το χρέος ανέφερε ότι θα γίνει συζήτηση σε πολιτικό επίπεδο, αφού προηγουμένως ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση και καθοριστεί η διάρκεια των πρωτογενών πλεονασμάτων μετά το 2018.
«Πάγια τακτική…»
Την αποδοχή των μελλοντικών μέτρων από την αντιπολίτευση ζητεί και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για πάγια τακτική των θεσμών. «Σε όλες τις περιπτώσεις προγραμμάτων βοήθειας προς κράτη, οι θεσμοί πάντα διαμηνύουν ότι αποφάσεις για μέτρα που αφορούν το μέλλον θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές και από την αντιπολίτευση, εφόσον υπάρχουν εκλογές στο άμεσο μέλλον. Δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο» δήλωσε ο Γερμανός υπουργός μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, όπως μετέδωσε το Bloomberg. «Θα πρέπει οι αποφάσεις να διατυπωθούν νομοθετικά με τέτοιο τρόπο ώστε να παραμένουν ανεξάρτητες από τα εκλογικά αποτελέσματα» πρόσθεσε ο κ. Σόιμπλε. «Αυτό έχει γίνει με επιτυχία στο παρελθόν σε άλλα κράτη, αλλά και στην Ελλάδα» συμπλήρωσε.
Κυβερνητική παρέμβαση βλέπει η Ν.Δ.
Παρασκηνιακή παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης πίσω από τις πιέσεις κορυφαίων ξένων αξιωματούχων προς την ελληνική αξιωματική αντιπολίτευση να πει «ναι» στα μέτρα κατήγγειλε χθες η Ν.Δ., ξεκαθαρίζοντας ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει το δημοσιονομικό πακέτο μέτρων στη Βουλή.
«Η κυβέρνηση πρέπει να πάρει θέση γι’ αυτά που γίνονται στο παρασκήνιο. Και να εξηγήσει γιατί αναζητεί στήριξη από το εξωτερικό για να ψηφιστούν τα μέτρα που, λόγω της ανικανότητας και της ιδεοληψίας του κ. Τσίπρα, ζητούνται από τη χώρα» τόνισαν πηγές της Ν.Δ. χθες στον απόηχο των δηλώσεων των υπουργών Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και της Γαλλίας Μισέλ Σαπέν. Η Ν.Δ. επισήμανε μάλιστα ότι ο κ. Τσίπρας ίσως να μην αισθάνεται «τόσο άνετα με την κυβερνητική του πλειοψηφία» για την ψήφιση των μέτρων.
Πάντως, η οδός Πειραιώς ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει τα δημοσιονομικά μέτρα. «Η Ν.Δ. έχει πάρει θέση στο προσκήνιο ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει τα μέτρα» ανέφεραν «γαλάζιες» πηγές, που υπογράμμισαν ότι δεν πρόκειται να τείνουν χείρα βοηθείας στον κ. Τσίπρα.
Όταν η τρόικα ζητούσε ανάλογες δεσμεύσεις από τον Αντ. Σαμαρά
Δεν είναι η πρώτη φορά που κάποια πλευρά των δανειστών ζητεί τη δέσμευση και της αντιπολίτευσης σε μέτρα και πολιτικές που έχουν συμφωνηθεί με την κυβέρνηση.
Το 2011, το ευρωπαϊκό σκέλος της τρόικας -Ε.Ε. και ΕΚΤ- απαίτησε από τη Ν.Δ. και τον πρόεδρό της Αντώνη Σαμαρά να δηλώσουν εγγράφως ότι αποδέχονται τη συμφωνία της 26ης-27ης Οκτωβρίου, για το PSI, στην οποία είχαν καταλήξει οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης Παπανδρέου με την τρόικα. Το δέλεαρ ήταν η εκταμίευση της 6ης δόσης του πρώτου μνημονίου.
Ο κ. Σαμαράς, στις 14 Νοεμβρίου 2011 σε ομιλία του στην Κ.Ο της Ν.Δ. -τρεις ημέρες μετά τον σχηματισμό της κυβέρνησης του κ. Λουκά Παπαδήμου- διαβεβαίωνε: «Δεν εγκαταλείψαμε την πολιτική κατά του μνημονίου. […] Οι απόψεις δεν είναι πουκάμισα για να τις αλλάζουμε, πολύ περισσότερο που οι δικές μας απόψεις και οι προβλέψεις μας επιβεβαιώθηκαν».
Συνέχισε δε δεσμευόμενος: «Δεν θα ψηφίσουμε νέα μέτρα», ενώ απαντώντας στην απαίτηση της τρόικας να συνυπογράψει τα μέτρα, τόνισε: «Λένε ότι για να ξεμπλοκάρει η 6η δόση θα πρέπει να υπογράψουμε κοινή δήλωση όλα τα κόμματα. Το ξαναλέω τέτοια υπογραφή δεν βάζω. Οι δεσμεύσεις μου υπάρχουν δημοσίως».
Πολιτικός ελιγμός για τα εργασιακά μέσω της Ρώμης
Παγιδευμένη -και με δική της ευθύνη- σε μια ατέρμονη διαπραγμάτευση, παρά τις διακηρύξεις του πρωθυπουργού και κορυφαίων υπουργών για «σύντομη ολοκλήρωση της β’ αξιολόγησης», η κυβερνητική ηγεσία εφέρετο διατεθειμένη να δοκιμάσει τα όρια ανοχής των Ευρωπαίων εταίρων και επιδιδόμενη σε τακτικούς χειρισμούς -και εσωτερικής στόχευσης- άφηνε να εννοηθεί ότι πιθανόν να μην υπογράψει τη Διακήρυξη, στην επετειακή Σύνοδο της Ρώμης, για τα 60 χρόνια της Ε.Ε.
Η κυβέρνηση φαίνεται ότι επιδίωξε να συνδέσει την υπογραφή της Διακήρυξης της Ρώμης με την υιοθέτηση της θέσης της για «την προστασία των εργαζομένων», με ρητή αναφορά στα εργασιακά κεκτημένα της Ε.Ε. Και τούτο με την ελπίδα πως θα αποτελέσει ικανή ασπίδα για την απόκρουση των πιέσεων του ΔΝΤ για επιπλέον απορρύθμιση του χώρου της εργασίας.
Κυβερνητικοί παράγοντες -εν όψει της Συνόδου Κορυφής το Σάββατο στη Ρώμη- υποστήριζαν χθες ότι η Ε.Ε. πρέπει να επιβεβαιώσει τις ιδρυτικές της αξίες και να προωθήσει ένα νέο όραμα για τους ευρωπαϊκούς λαούς. Σημείωναν ότι αυτό το νέο όραμα πρέπει να έχει στο επίκεντρό του μια ευρωπαϊκή στρατηγική προσανατολισμένη στην ανάπτυξη και την αλληλεγγύη και προς την κατεύθυνση αυτή η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός επιδιώκουν να περιληφθεί στη Διακήρυξη μία παράγραφος για το ευρωπαϊκό κοινωνικό και εργασιακό κεκτημένο.
Σύμφωνα με τους ίδιους, στην πολιτική διαβούλευση των εκπροσώπων των πρωθυπουργών που γίνεται πριν από κάθε Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο εκπρόσωπος του κ. Τσίπρα πρότεινε να συμπεριληφθεί στο τελικό κείμενο η φράση: «Το ευρωπαϊκό κοινωνικό και εργασιακό κεκτημένο πρέπει να γίνεται σεβαστό σε όλα τα κράτη-μέλη».
Κατά την αντίληψη της Αθήνας, η υιοθέτηση αυτής ή μιας ανάλογης πρότασης θα μπορούσε να συμβάλει καθοριστικά στην υπέρβαση των απαιτήσεων του ΔΝΤ, στην πρόοδο των συνομιλιών και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Τι προβλέπει το προσχέδιο
Στο προσχέδιο της Διακήρυξης -σύμφωνα με πληροφορίες- οι «27» πλέον, μετά το Brexit, επαναλαμβάνουν πως δεσμεύονται σε «μια Ένωση που προωθεί την οικονομική και κοινωνική πρόοδο, καθώς και τη συνοχή και τη σύγκλιση, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ποικιλία των κοινωνικών προτύπων και τον καίριο ρόλο των κοινωνικών εταίρων, μια Ένωση που προωθεί την ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα και τις ίσες ευκαιρίες για όλους, μια Ένωση η οποία αγωνίζεται κατά των διακρίσεων, του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, μια Ένωση όπου οι νέοι λαμβάνουν την καλύτερη εκπαίδευση και κατάρτιση και μπορούν να σπουδάσουν και να βρουν θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την ήπειρο, μια Ένωση η οποία διατηρεί την πολιτιστική πολυμορφία και προάγει την πολιτιστική μας κληρονομιά».
Επιμένοντας ότι δεν πρόκειται να υπογράψει για τη δανειακή σύμβαση, ο κ. Σαμαράς επανήλθε και σε γραπτή δήλωσή του σημείωνε: «Αναπόφευκτη η εφαρμογή των αποφάσεων της 27ης Οκτωβρίου για να μείνει η χώρα στο ευρώ. Έχω δεσμευτεί δημόσια, δεν καταλαβαίνω γιατί πρέπει να υπογράψω ένα χαρτί».
Μάλιστα, στις 19-11-2011, ο κ. Σαμαράς δέχτηκε τα μέλη της τρόικας προς τα οποία επανέλαβε ότι έχει κάνει πέντε ενέργειες, που συνιστούν πλήρη και θεσμική έκφραση και δέσμευση της Ν.Δ. ότι θα εφαρμόσει την ευρωπαϊκή συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου «και δεν σκοπεύει να βάλει επιπλέον υπογραφή».
Λίγες ημέρες μετά, στις 23 Νοεμβρίου, το κείμενο που εστάλη στην τρόικα είχε και την υπογραφή του κ. Σαμαρά, μαζί με εκείνες του πρωθυπουργού Παπαδήμου, του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Γ.Α. Παπανδρέου, του προέδρου του ΛΑΟΣ Γ. Καρατζαφέρη και του διοικητή της ΤτΕ Γ. Προβόπουλου…
Ανησυχία του Ντέισελμπλουμ για την επιστροφή σε ύφεση
Ανήσυχος για την «εξαφάνιση» της ανάπτυξης στην Ελλάδα, εξαιτίας της καθυστέρησης της αξιολόγησης, εμφανίστηκε χθες ενώπιον της Ευρωβουλής, ο πρόεδρος του Εurogroup Γερούν Ντέισελμπλουμ, ζητώντας την επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων, ώστε να υπάρξει κατάληξη το συντομότερο.
Παράλληλα, συνεχίστηκαν και χθες για δεύτερη μέρα και μέχρι αργά το βράδυ οι διαπραγματεύσεις της κυβερνητικής αντιπροσωπείας υπό τον Ευκλείδη Τσακαλώτο με τους επικεφαλής των θεσμών. Κινητικότητα από την πλευρά της κυβέρνησης διαπιστώνει της τελευταίες μέρες αξιωματούχος της Ευρωζώνης με γνώση των συζητήσεων.
Οι τελευταίες εξελίξεις σε σχέση με τις διαπραγματεύσεις μονοπώλησαν τις ερωτήσεις των ευρωβουλευτών στη χθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της Ευρωβουλής, όπου προσκεκλημένος ήταν ο Γερούν Ντέισελμπλουμ.
Ειδικότερα, σε σχέση με την καθυστέρηση, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος εξέφρασε την ανησυχία του γιατί, όπως είπε, πλήττει την εμπιστοσύνη των επενδυτών. Η ανάπτυξη τα πρώτα τρία τρίμηνα του 2016 εξαφανίστηκε, λόγω της αβεβαιότητας που έχει προκληθεί και αυτό φαίνεται από τις αναλήψεις από τις τράπεζες που αντικατέστησαν τις καταθέσεις, συνέχισε, προσθέτοντας ότι είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία να ολοκληρωθεί το ταχύτερο η αξιολόγηση.
«Προσπαθώ από την πλευρά μου να επιταχύνω τη διαδικασία και για τον λόγο αυτό πρότεινα την εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, ώστε να εξεταστούν τα σημαντικά ζητήματα και να δούμε πού έχουν “κολλήσει”» τόνισε, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να σημειωθεί πρόοδος ώστε στη συνέχεια να επιστρέψουν οι θεσμοί στην Αθήνα και να οριστικοποιηθεί η συμφωνία και σε πολιτικό επίπεδο. Ο ίδιος ελπίζει ότι στο επόμενο Εurogroup, στις 7 Απριλίου, θα υπάρξουν εξελίξεις ως προς την αξιολόγηση, χωρίς όμως να μπορεί να δώσει διαβεβαιώσεις ότι δεν θα φτάσουμε στο Εurogroup του Μαΐου.
Για την ελληνική οικονομία είπε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλά, είναι αλήθεια με αργό ρυθμό, ωστόσο κανένας δεν μπορεί να αγνοήσει την πρόοδο στον δημοσιονομικό τομέα όπου το έλλειμμα του 2010 βρίσκονταν στο 15% του ΑΕΠ. «Τώρα δίνουμε λιγότερη έμφαση στις περικοπές δαπανών και προτάσσουμε τις δομικές μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό, ώστε να γίνει βιώσιμο μακροπρόθεσμα και να λειτουργεί σωστά», τόνισε. Για τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν σε σχέση με την ελληνική οικονομία μεταξύ της Κομισιόν και του ΔΝΤ, είπε ότι ο διεθνής οργανισμός είναι πιο απαισιόδοξος και φαίνεται ότι τα στοιχεία του τέταρτου τριμήνου για την ανάπτυξη τον δικαιώνουν, ενώ τα τρία πρώτα τρίμηνα οι προβλέψεις τις Κομισιόν αποδείχθηκαν πιο ακριβείς.
Απαντώντας σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρη Παπαδημούλη σχετικά με τα εργασιακά, είπε ότι ο ίδιος σε προσωπικό επίπεδο ως σοσιαλιστής είναι υπέρ της επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Αναγνώρισε επίσης ότι η ομάδα εμπειρογνωμόνων τάσσεται υπέρ της εφαρμογής στην Ελλάδα των βέλτιστων πρακτικών που εφαρμόζονται στην Ε.Ε., ωστόσο χαρακτήρισε το ζήτημα πιο σύνθετο, δεδομένου ότι στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου είχε ζητηθεί από την Ελλάδα να μην προχωρήσει σε αλλαγές χωρίς συνεννόηση. «Εκεί είμαστε τώρα, δηλαδή σε συζητήσεις, και θα δούμε πως θα εξελιχθεί η διαδικασία» ανέφερε.
Σε άλλη ερώτηση για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα, είπε ότι πρώτα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και στη συνέχεια μπορούμε να δούμε τι ακριβώς θέλει το ΔΝΤ. Προειδοποίησε πάντως ότι οι Ευρωπαίοι θα κινηθούν στο πλαίσιο της απόφασης του Μαΐου του 2016, που προβλέπει τη λήψη μεσοπρόθεσμων μέτρων με τη λήξη του ελληνικού προγράμματος εάν κριθεί αναγκαίο. Βέβαια, είπε, εάν το ΔΝΤ θέλει από τώρα κάποιες παραπάνω διευκρινίσεις ή εξειδίκευση των μέτρων, αυτό μπορούμε να το δούμε σε πολιτικό επίπεδο, αρχικά στο Εurogroup και μετά με τον διεθνή οργανισμό.
Διαπραγματεύσεις
Αναφορικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται από χθες σε εξέλιξη και θα έχουν διάρκεια μέχρι την Πέμπτη, πηγές των θεσμών στις Βρυξέλλες διευκρίνιζαν χθες ότι δεν θα πρέπει να αναμένεται συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο σε αυτές τις συζητήσεις.
Ο βασικός στόχος είναι να πετύχουμε μεγάλη πρόοδο στο δημοσιονομικό και τα εργασιακά, που είναι τα δύο «αγκάθια», και να επιστρέψουν μετά στην Αθήνα οι επικεφαλής για να ολοκληρώσουν τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο. Στις συζητήσεις συμμετέχουν οι υπουργοί Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου, ο αναπληρωτής υπουργός Γιώργος Χουλιαράκης και από την πλευρά των δανειστών οι επικεφαλής των θεσμών, υπό την υψηλή εποπτεία της ιεραρχίας τους.
Plan B
Ο Βαυαρός υπουργός Οικονομικών Μάρκους Σέντερ διαμήνυσε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Handelsblatt» ότι η Ελλάδα δεν θα αντέξει μακροπρόθεσμα στην Ευρωζώνη και ότι όσοι ασχολούνται με την αξιολόγηση του προγράμματος θα πρέπει να προετοιμάζονται για μία τέτοια πιθανότητα. Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Σέντερ προέτρεψε τους αξιωματούχους που συμμετέχουν στην αξιολόγηση να προνοήσουν για ένα «Plan B».
HSBC
Συγκρατημένα αισιόδοξη εμφανίζεται και πάλι η HSBC για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, προειδοποιώντας όμως ότι ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τη μεγάλη αποπληρωμή των 7 δισ. ευρώ που έχει να κάνει η Ελλάδα τον Ιούλιο. Ουσιαστικά, όπως επισημαίνει, το ελληνικό πρόγραμμα έχει «παγώσει» από τη στιγμή που ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε τον περασμένο Δεκέμβριο το «δώρο» των 600 εκατ. ευρώ (0,4% του ΑΕΠ).
