Από την έντυπη έκδοση
Tου Φάνη Ζώη
[email protected]
O κύβος ερρίφθη για την παραχώρηση των 1.450 στρεμμάτων στο Θριάσιο για την ανάπτυξη εμπορευματικού κέντρου, έργο γνωστό και ως Θριάσιο ΙΙ, καθώς λήγει σήμερα η προθεσμία εκδήλωσης ενδιαφέροντος, με τέσσερα τουλάχιστον σχήματα να αναμένεται να καταθέσουν το ενδιαφέρον τους.
Ο πλήρης τίτλος της προκήρυξης είναι «Σύμβαση παραχώρησης για τη λειτουργία, συντήρηση, εκμετάλλευση, ολοκλήρωση μελετών και κατασκευής έργων, και προμήθειας εξοπλισμού, του Ε.Σ.Σ.Σ.ΔΙ. Θριασίου Πεδίου», με φορέα υλοποίησης το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και συγκεκριμένα τη Γενική Γραμματεία Υποδομών – Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών – Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών με Σύμβαση Παραχώρησης.
Οι υποψήφιοι
Σύμφωνα με πληροφορίες τον φάκελο τον έχουν παραλάβει τουλάχιστον 10 εταιρείες, με τον διαγωνισμό να διενεργείται σε δύο φάσεις. Στην α’ φάση, που αφορά την εκδήλωση ενδιαφέροντος και η οποία ορίστηκε για σήμερα 18 Μαρτίου, όπως και σε άλλες περιπτώσεις, θα χρειαστεί να αξιολογηθούν τα σχήματα που θα συμμετάσχουν και ακολούθως όσοι εγκριθούν θα περάσουν στη β’ φάση, που είναι η υποβολή δεσμευτικών προσφορών. Επίσημα το ενδιαφέρον τους το έχουν εκδηλώσει τόσο η Goldair (που συμμετέχει ως παραχωρησιούχος ήδη στο Θριάσιο Ι) όσο και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που σύμφωνα με πληροφορίες θα συνεργαστεί με την κινεζική COSCO, ενώ όλοι οι μεγάλοι τεχνικοί όμιλοι έχουν παραλάβει τους φακέλους του διαγωνισμού. Ενδιαφέρον θα έχουν οι συμμαχίες που μπορεί να διαμορφωθούν σε αυτή την πρώτη φάση.
Κατά τη β’ φάση του διαγωνισμού θα καθοριστούν οι βασικές, τεχνικές χρηματοοικονομικές παράμετροι του έργου και θα οριστικοποιηθεί το σχέδιο σύμβασης παραχώρησης. Η παραχώρηση θα έχει διάρκεια 300 μήνες, ήτοι 25 χρόνια, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και η περίοδος των επενδύσεων.
Το ακίνητο στο Θριάσιο 2 διαθέτει πολλαπλές σιδηροδρομικές γραμμές, ηλεκτροκίνηση, αποθήκες, κτήρια διοίκησης κ.ά. Θα γίνει το μεγαλύτερο Logistics Center της Νότιο-Ανατολικής Ευρώπης με εμβαδόν 1.758.240 τ.μ. και αναμένεται να μετατρέψει όλη την περιοχή σε ένα τεράστιο εμπορευματικό hub. Σημαντικό ρόλο στην επιλογή του παραχωρησιούχου θα παίξουν το ποσοστό που θα προσφερθεί στον ΟΣΕ (όσο μεγαλύτερο, τόσο υψηλότερη βαθμολογία, αλλά σε καμία περίπτωση πλειοψηφικό), οι, πέρα των υποχρεωτικών, επιπλέον επενδύσεις στο ακίνητο του Θριασίου και άλλα κριτήρια. Να σημειώσουμε ότι οι υποχρεωτικές επενδύσεις δεν ξεπερνούν τα 20-25 εκατ. ευρώ, όταν στον ακριβώς διπλανό χώρο του Θριάσιου Ι θα πραγματοποιηθούν επενδύσεις που θα ξεπερνούν τα 120 εκατ. ευρώ, κάτι που κάνει ακόμα πιο ελκυστικό το συγκεκριμένο ακίνητο.
Ειδικότερα, το αντικείμενο της σύμβασης εξειδικεύεται στο τεύχος της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος και συνοπτικά περιλαμβάνει: μεταφόρτωση συνδυασμένων μεταφορών, εξυπηρέτηση Ε/Κ, μεταφόρτωση φορτίου βαγονιών, μεταφόρτωση γενικού φορτίου, μεταφόρτωση οχημάτων, υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών και τελωνείου, μεταφόρτωση υγρών φορτίων, συντήρηση υποδομών του ΕΣΣΣΔΙ πέραν των σιδηροδρομικών, εποπτεία ΕΣΣΣΔΙ Θριασίου, φύλαξη ΕΣΣΣΔΙ Θριασίου.
Τα σχήματα
Για την παραχώρηση των 1.450 στρεμμάτων αναμένεται να εκδηλώσουν ενδιαφέρον μεταξύ άλλων η ιταλικών συμφερόντων ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η Piraeus Europe Asia Rail Logistica LTD (PEARL), η οποία συνδέεται με την Cosco, η κοινοπραξία ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ – Goldair Cargo, ανάδοχος του Θριάσιο Ι, και τουλάχιστον ακόμη ένα σχήμα. ΤΡΑΙΝΟΣΕ και PEARL ενδέχεται να κατέβουν σε κοινοπραξία, αν και ακόμη δεν έχει δοθεί το πράσινο φως των Ιταλών.
Επισημαίνεται ότι και οι δύο παραχωρήσεις στο Θριάσιο γίνονται υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξαιτίας των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων 235 εκατομμυρίων ευρώ στις υποδομές της έκτασης ιδιοκτησίας ΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ και την απειλή ανάκτησής τους αν δεν προχωρούσε η ιδιωτικοποίησή τους.
Δεν είναι τυχαίο ότι όλο και περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις δηλώνουν το ενδιαφέρον τους για τα Logistics. Η Μυτιληναίος, που ανέλαβε το κατασκευαστικό σκέλος ύψους 109 εκατ. ευρώ για το Θριάσιο I, έρχεται να προστεθεί σε εταιρείες όπως αναφέραμε παραπάνω όπως η Goldair, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η Cosco, ο όμιλος Κοπελούζου, Ελλάκτωρ, Ιντρακάτ και ΤΕΡΝΑ που αναμένεται να ξεδιπλώσουν τα σχέδιά τους στα επόμενα projects.
Υπενθυμίζεται ότι αρχικά η κινεζική Cosco είχε ζητήσει όλο το Θριάσιο (το Θριάσιο I το αναλαμβάνει η Goldair) συνολικής έκτασης 2.100 στρεμμάτων. Σκόπευαν σ’ αυτό να εγκαταστήσουν και ζώνη συναρμολόγησης. Με τον διαχωρισμό του project σε δύο μέρη, το ενδιαφέρον τους ατόνησε και το μέλλον θα δείξει αν τελικά συμπορευτούν μέσω της PEARL με τους Ιταλούς της ΤΡΑΙΝΟΣΕ για το μεγάλο ακίνητο του ΟΣΕ. Οι Κινέζοι είχαν προτάξει τη δημιουργία δικού τους Logistic Center στον Πειραιά, προκειμένου αυτό να λειτουργήσει ανταγωνιστικά για το Θριάσιο I και το Θριάσιο II. Θεωρητικά ενδιαφέρθηκαν και για τις εγκαταστάσεις της Χαλυβουργικής, αλλά δεν προχώρησε.
Πάντως το τοπίο, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, δεν έχει ξεκαθαρίσει ούτε για το Θριάσιο Ι, καθώς ζητήματα φέρεται να αντιμετωπίζει ακόμη με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού η πρόσφατα ψηφισθείσα από τη Βουλή σύμβαση έργου. Η εν λόγω σύμβαση απεστάλη, όπως προβλέπεται, για έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού και, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, εξετάζεται, μεταξύ άλλων, και η συμμετοχή του Δημοσίου μέσω του υπερταμείου στο μετοχικό κεφάλαιο του ενός από του δύο εταίρους της παραχωρησιούχου κοινοπραξίας, της ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ. Στην τελευταία, μέτοχοι είναι η Τράπεζα Πειραιώς με ποσοστό 65% και η ΕΕΣΥΠ (υπερταμείο) με 35%, αλλά και με δικαίωμα βέτο σε ορισμένες αποφάσεις. Πηγές που γνωρίζουν το θέμα εκτιμούν πως ενδέχεται η επιτροπή να ζητήσει κάποιους επιπλέον όρους τόσο για το Θριάσιο Ι όσο και για το Θριάσιο ΙΙ. Η υπόθεση εκτιμάται πως δεν θα έχει ξεκαθαρίσει πριν από τα μέσα του έτους, με βάση τους χρόνους που συνήθως απαιτούνται για αυτές τις διαδικασίες. Εν τω μεταξύ, θα έχει όμως προχωρήσει η πρώτη φάση του διαγωνισμού για το Θριάσιο ΙΙ.
Ε.Ε.: «Μικρή Πρόοδος»
Στη δεύτερη μεταμνημονιακή αξιολόγηση της Ε.Ε. αναφέρεται για το Θριάσιο πως «έχει σημειωθεί μικρή πρόοδος» και ότι το Θριάσιο «παραμένει αχρησιμοποίητο». «Μόλις λειτουργήσει πλήρως αυτή η επένδυση -που συγχρηματοδοτείται με κονδύλια της Ε.Ε.- θα μπορούσε να δώσει μεγάλη ώθηση στις σιδηροδρομικές εμπορευματικές μεταφορές και στη συνολική ανταγωνιστικότητα της χώρας. Ωστόσο, η σύμβαση παραχώρησης δεν έχει ενεργοποιηθεί και ο διαγωνισμός για την εκμετάλλευση και λειτουργία του πάρκου των 1.450 στρεμμάτων καθυστερεί σημαντικά».
Σημειώνεται ότι στις 31 Μαρτίου εκπνέει η προθεσμία που είχε συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον διαγωνισμό, γι’ αυτό και επισπεύσθηκε η προκήρυξή του, αφού σε διαφορετική περίπτωση και χωρίς νέα παράταση η Ελλάδα μπορεί να έπρεπε να επιστρέψει κοινοτικά κονδύλια της τάξης των 235 εκατ. ευρώ, που έχουν δαπανηθεί για την ανάπτυξη του εμπορευματικού σταθμού.
