Πολλοί οι νικητές των ολλανδικών εκλογών: ο φιλελεύθερος Μαρκ Ρούτε που μάλλον παραμένει πρωθυπουργός, οι χριστιανοδημοκράτες που γίνονται περιζήτητος κυβερνητικός εταίρος, η Πράσινη Αριστερά που τετραπλασιάζει τη δύναμή της, οι φιλελεύθεροι «Δημοκράτες 66» που αναδύονται από την αφάνεια μετά από πολλά χρόνια αλλά και τα μικρότερα, ριζοσπαστικά αριστερά κόμματα.
Οι μόνοι που καταποντίστηκαν στην κάλπη ήταν οι σοσιαλδημοκράτες του Χανς Σπέκμαν και του «δικού μας» Γερούν Ντέισελμπλουμ. Το άλλοτε κραταιό Εργατικό Κόμμα πλήρωσε την προσήλωσή του στις περικοπές και μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών, με αποτέλεσμα να κατρακυλήσει από το 25% στο… 6%. Τι σημαίνουν όλα αυτά για την «επόμενη μέρα» στη Χάγη;
Ο Βιμ φαν ντερ Καμπ, ευρωβουλευτής του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος και προφανώς από τους κερδισμένους των εκλογών, κάνει μία πρώτη πρόβλεψη: «Σήμερα έχουμε έναν συνασπισμό δύο κομμάτων, των φιλελευθέρων με τους σοσιαλοδημοκράτες. Φαίνεται ότι θα αποκτήσουμε συνασπισμό περισσότερων κομμάτων, γιατί μπορεί να προστεθούν οι Δημοκράτες 66, οι χριστιανοδημοκράτες, αλλά και οι Πράσινοι, που πήγαν από τις 4 στις 14 έδρες. Αν αθροιστούν όλοι αυτοί πάμε στις 76 έδρες, οπότε έχουμε μία ισχνή, έστω, πλειοψηφία. Αλλά νομίζω ότι θα χρειαστούμε τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες μέχρι να δούμε τον νέο κυβερνητικό συνασπισμό» επισημαίνει ο ολλανδός ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.
Κατακερματισμός αλλά και… ρεαλισμός
Δεκατρία κόμματα συμμετέχουν στη νέα ολλανδική Βουλή, περιλαμβανομένου βέβαια του ακροδεξιού Γκερντ Βίλντερς. Με δικό τους κόμμα εκπροσωπούνται οι συνταξιούχοι, οι μετανάστες και οι… ζωόφιλοι. Η ολλανδική παράδοση ανέχεται τη διαφορετικότητα, αλλά θεωρεί αυτονόητη και τη συνεργασία στα κυβερνητικά έδρανα. Ακόμα και μία συνεργασία ανάμεσα σε φιλελεύθερους και κινηματικούς Πράσινους;
«Γιατί όχι» απαντά ο Βιμ φαν ντερ Καμπ με μία δόση ολλανδικού χιούμορ, ίσως και… αυτοσαρκασμού. «Θα μου επιτρέψετε να πω ότι οι Πράσινοι στην Ολλανδία δεν είναι όπως οι Πράσινοι στην Ελλάδα» δηλώνει ο χριστιανοδημοκράτης πολιτικός. «Θέλω να πω ότι γενικότερα, σε σύγκριση με άλλες χώρες, η πολιτική στην Ολλανδία εμπεριέχει λιγότερη ιδεολογία. Οι Ολλανδοί ενδιαφέρονται πρώτα για την κερδοφορία τους και μετά για την πολιτική δράση».
Το αποτέλεσμα δείχνει πάντως, μία αριστερή στροφή σε μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος. Δείγμα ότι μπορεί να προκύψουν πιο ευνοϊκοί συσχετισμοί δυνάμεων και για το ελληνικό ζήτημα; Ο ευρωβουλευτής της Ν.Δ. Γιώργος Κύρτσος διατηρεί κάποιες επιφυλάξεις: «Είναι μία διάσταση αυτή, αλλά είναι σύνθετο το αποτέλεσμα. Γιατί και ο Ρούτε μετατοπίστηκε προς τα δεξιά- του έδωσε κίνητρο ο Ερντογάν- για να εξουδετερώσει ή να ελέγξει την άκρα Δεξιά. Στην περίπτωση της Ελλάδας, εφόσον ο Βίλντερς είναι κατά της χρηματοδότησης του ελληνικού προγράμματος από την Ολλανδία, μπορούμε να περιμένουμε ότι η επόμενη κυβέρνηση Ρούτε θα είναι το ίδιο ή και περισσότερο αυστηρή στην εκτίμηση των καταστάσεων στην Ελλάδα, για να καλυφθεί πολιτικά».
Παρόμοια η εκτίμηση και από τον έμπειρο ευρωβουλευτή Βομ φαν ντερ Καμπ: «Η πολιτική της Ολλανδίας στο ζήτημα του ευρώ, του χρέους και των πακέτων διάσωσης δεν αλλάζει. Όλα τα μετριοπαθή κόμματα πιστεύουν ότι πρέπει να στηριχθεί το ευρώ και γι αυτό χρειάζονται μεταρρυθμίσεις. Μέχρι τώρα δεν έχουμε μεγάλη επιτυχία σε αυτήν την προσπάθεια και νομίζω ότι η Ελλάδα θα πρέπει να βιαστεί λίγο».
Αβέβαιο το μέλλον του Ντέισελμπλουμ
Σοβαρές αποφάσεις περιμένουν τώρα όχι μόνο τον πρωθυπουργό Ρούτε, αλλά και τον υπουργό Οικονομικών Ντέισελμπλουμ. Θα πρέπει να αποφασίσει αν παραμείνει επικεφαλής του Eurogroup πριν αποφασίσουν… άλλοι γι αυτόν. Για τον Βιμ φαν ντερ Καμπ «είναι ένα δύσκολο ερώτημα. Οι κανόνες είναι ξεκάθαροι βέβαια και λένε ότι όποιος παραιτείται από τη θέση του υπουργού Οικονομικών, δεν μπορεί να παραμείνει επικεφαλής του Eurogroup. Ωστόσο θέλουμε τουλάχιστον δύο μήνες μέχρι να ορκιστεί η νέα κυβέρνηση και σε αυτή την μεταβατική περίοδο ο κ.Ντάισελμπλουμ θα παραμείνει. Αλλά επειδή γνωρίζω τον κ. Ντάισελμπλουμ, νομίζω ότι και ο ίδιος δεν θα έχει κίνητρο να μείνει πρόεδρος του Γιούρογκρουπ χωρίς να είναι υπουργός Οικονομικών».
Ο Έλληνας ευρωβουλευτής, Γιώργος Κύρτσος, επισημαίνει ότι και αν ακόμη αντικατασταθεί ο Γερούν Ντέισελμπλουμ, ο διάδοχός του θα είναι εξίσου αυστηρός ως προς τη δημοσιονομική πολιτική. Στην καλύτερη περίπτωση. «Ήδη οι Ολλανδοί ήταν αυστηροί» λέει ο έλληνας ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Τον Ντέισελμπλουμ στην Ελλάδα τον θεωρούμε πιο δεξιό από τον Σόιμπλε, αλλά είναι κεντροαριστερός. Επομένως: είτε ο Ντέισελμπλουμ θα μείνει στην ίδια θέση, αλλά θα είναι αυστηρότερος απ΄ ότι τον γνωρίζουμε, είτε ο ολλανδός αντικαταστάτης του Ντέισελμπλουμ θα είναι αυστηρότερος από τον Ντέισελμπλουμ…».