Από την έντυπη έκδοση
Των Έφης Τριήρη και Αγγελικής Κοτσοβού
Mε πρωτοφανή ενότητα απάντησε η Ε.Ε. στη σκληρή στάση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή δασμών στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συζητά εκτάκτως χθες τη στρατηγική της Ευρώπης απέναντι στις απειλές της Ουάσιγκτον και με την ατζέντα του εμπορικού πολέμου να τίθεται και στη σύνοδο κορυφής στα τέλη Μαρτίου.
Την ίδια ώρα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) διά στόματος της γενικής του διευθύντριας Κριστίν Λαγκάρντ προειδοποίησε ότι κανείς δεν κερδίζει σε έναν εμπορικό πόλεμο και ότι ο μακροοικονομικός αντίκτυπος θα είναι σοβαρός εάν και οι άλλες χώρες απαντήσουν με δικούς τους περιορισμούς, αφήνοντας ωστόσο, εμμέσως πλην σαφώς, κάποιες αιχμές για χώρες που δεν σέβονται τις συμφωνίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
Με τη συνεδρίασή της, η Κομισιόν θέλησε να δείξει την αποφασιστικότητά της να απαντήσει στις αμερικανικές προθέσεις, εξετάζοντας τον κατάλογο με τα εμπορικά αντίμετρα, όπως ανέφερε η επίτροπος της Ε.Ε. για το Εμπόριο, Σεσίλια Μάλμστρομ. «Ένας εμπορικός πόλεμος δεν έχει νικητή. Προτιμούμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία με τους Αμερικανούς φίλους μας. Αλλά εάν γίνει, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι» δήλωσε.
Σημείωσε ότι οι επίτροποι συζήτησαν τρεις δυνατότητες αντίδρασης σε ενδεχόμενα μέτρα από τις ΗΠΑ, τα οποία «θα πλήξουν σημαντικά την ευρωπαϊκή οικονομία, προκαλώντας την απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας». Η πρώτη αφορά την προσφυγή στον ΠΟΕ σε συνεργασία με άλλες χώρες, η δεύτερη μέτρα προστασίας της ευρωπαϊκής αγοράς από τη μείωση των εισαγωγών στις ΗΠΑ και η τρίτη την επιβολή δασμών στις εισαγωγές μιας λίστας αμερικανικών προϊόντων.
Τέτοια προϊόντα θα μπορούσαν να είναι μεταξύ άλλων το ουίσκι μπέρμπον, τα τζιν Levi’s, οι μηχανές Harley Davidson, ο καπνός, ορισμένα ελάσματα από χάλυβα, χαλυβδοσωλήνες, ορισμένες ποικιλίες φασολιών, ρύζι, καλαμπόκι, φιστικοβούτυρο, χυμός πορτοκαλιού, είδη μακιγιάζ, αιθέρια έλαια, μπαταρίες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν, οι αμερικανικοί δασμοί θα επιβαρύνουν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με 2,8 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι τα ευρωπαϊκά αντίμετρα θα είναι του ιδίου ύψους.
Η κ. Μάλμστρομ αναφέρθηκε στην υιοθέτηση μέτρων ως «δικλίδα ασφαλείας» προκειμένου να αποφευχθεί ένα ενδεχόμενο σύμφωνα με το οποίο οι εξαγωγές χάλυβα από διάφορα μέρη του πλανήτη με προορισμό τις ΗΠΑ να διοχετευθούν τώρα προς την Ε.Ε., με αποτέλεσμα η τελευταία να «πλημμυρίσει». Η επίτροπος εξέφρασε την εμπιστοσύνη της ότι η Ευρώπη θα κερδίσει την υπόθεση στον ΠΟΕ.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, απάντησε ευθέως στον Αμερικανό πρόεδρο, δηλώνοντας ότι οι εμπορικοί πόλεμοι είναι «κακοί και χάνονται εύκολα». Ο Τραμπ είχε πει την περασμένη εβδομάδα ότι οι εμπορικοί πόλεμοι είναι «καλοί και κερδίζονται εύκολα». Ο κ. Τουσκ είπε ακόμη ότι θα γίνει και μια «έκτακτη συζήτηση» του θέματος στην επόμενη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., στις 22 και 23 Μαρτίου στις Βρυξέλλες.
Παράλληλα, η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, αφού προειδοποίησε ότι δεν υπάρχουν νικητές στους εμπορικούς πολέμους, άφησε να εννοηθεί ότι ο κ. Τραμπ ίσως και να δικαιολογείται έως έναν βαθμό να απειλεί με δασμούς, καθώς, όπως είπε, «υπάρχουν κάποιες χώρες που δεν σέβονται τις συμφωνίες του ΠΟΕ και οι οποίες επιβάλλουν τη μεταφορά τεχνολογίας και η Κίνα είναι μία περίπτωση, χωρίς ωστόσο να είναι και η μοναδική, με τέτοιες πρακτικές».
Λίγο νωρίτερα, ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Γουίλμπορ Ρος διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ δεν επιδιώκουν εμπορικό πόλεμο και ότι η απόφαση να επιβληθούν δασμοί ελήφθη έπειτα από «ώριμη σκέψη». Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, η επίσημη ανακοίνωση για τους δασμούς αυτούς θα γίνει «στα τέλη της εβδομάδας».
Εν τω μεταξύ, η Κίνα έχει εκφράσει τις ανησυχίες της στον ΠΟΕ, όπου 17 ακόμη μέλη του Οργανισμού έχουν εκδηλώσει τους φόβους τους, ενώ ο πρεσβευτής του Καναδά στον ΠΟΕ εμφανίστηκε ανήσυχος ότι οι ΗΠΑ «ανοίγουν το Κουτί της Πανδώρας» το οποίο θα είναι δύσκολο να κλείσει.
Αρνητικό ρεκόρ δεκαετίας
Του Γ. Παγκ.
Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ κατέγραψε αρνητικό ρεκόρ δεκαετίας για τον Ιανουάριο 2018, παρουσιάζοντας αύξηση 5% στα 56,6 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το αμερικανικό Τμήμα Εμπορίου.
Τα ποσοστά είναι ακόμη πιο απογοητευτικά σε σχέση με τους εμπορικούς εταίρους, αφού το έλλειμμα με την Κίνα αυξήθηκε 16,7% κατά τον πρώτο μήνα του 2018 στα 36 δισ. δολάρια (το υψηλότερο από τον Σεπτέμβριο του 2015), ενώ ακόμα πιο άσχημα είναι τα ποσοστά σε σχέση με τον Καναδά, καθώς η αύξηση του εμπορικού ελλείματος εκτινάχθηκε στο 65%, σε υψηλό τριών χρόνων, κάτι που μεταφράζεται σε 3,6 δισ. δολάρια.
Σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, η αύξηση του εμπορικού ελλείμματος έφτασε επίσης στο απογοητευτικό 16%.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη του χρονιά είχε να αντιμετωπίσει ένα εμπορικό έλλειμμα ύψους 556 δισ. δολαρίων. Έκτοτε οι προεκλογικές του εξαγγελίες με σύνθημα «America’s First» δείχνουν πολύ δύσκολο να καταφέρουν να συμβάλουν στην ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας.
Βαριά σκιά στη Wall Street από την παραίτηση Κον
Η «εκεχειρία» στη Wall Street κράτησε λίγες μόλις συνεδριάσεις και οι φόβοι για κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μετά την παραίτηση του Γκάρι Κον έριξαν βαριά σκιά πάνω από τη Wall Street. Η απομάκρυνση του Κον -που ήταν από τις πιο ισχυρές φωνές υπέρ του ελεύθερου εμπορίου στον Λευκό Οίκο- από τη θέση του οικονομικού συμβούλου προοιωνίζεται νέο γύρο αναταράξεων στις αγορές.
Η απομάκρυνση του 57χρονου υψηλόβαθμου αξιωματούχου και πρώην προέδρου της Goldman Sachs έρχεται να προστεθεί στην ολοένα και μεγαλύτερη λίστα ηχηρών ονομάτων που αποχωρούν από το επιτελείο του προέδρου Τραμπ. Η κυβέρνηση της Ουάσιγκτον χάνει έναν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου. Για εκείνους που φοβούνται έναν εμπορικό πόλεμο, οι επικρατέστεροι υποψήφιοι για την αντικατάστασή του κινούνται προς την κατεύθυνση του προστατευτισμού: ο Πίτερ Ναβάρο, επικεφαλής του Εθνικού Εμπορικού Συμβουλίου του Λευκού Οίκου και συγγραφέας του βιβλίου «Θάνατος από την Κίνα: Αντιμετωπίζοντας τον Δράκο», και ο συντηρητικός σχολιαστής Λάρι Κούντλοου.
Σε ανακοίνωση που κοινοποίησε ο Λευκός Οίκος, ο κ. Κον αναφέρει ότι «ήταν τιμή μου που υπηρέτησα για την πατρίδα μου». Ο κ. Κον ήταν μεταξύ των στελεχών που βοήθησαν τον πρόεδρο Τραμπ να προωθήσει τη ριζική φορολογική μεταρρύθμιση. Σύμφωνα με πληροφορίες, είχε εκφράσει έντονη δυσαρέσκεια για τα σχέδια του Αμερικανού προέδρου να επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα.
«Από όλες τις παραιτήσεις στελεχών της κυβέρνησης Τραμπ, αυτή είναι που είχε τη μεγαλύτερη σημασία για τις αγορές», τονίζει ο Μάικ Ο’ Ρουρκ, στρατηγικός αναλυτής στην JonesTrading Institutional Services. «Ο Κον ήταν ο αξιωματούχος στον οποίο οι αγορές είχαν τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη», προσθέτει. Οι ενέργειες της Ουάσιγκτον κλονίζουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών, που μειώνουν την έκθεσή τους σε αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία. Σύμφωνα με δημοσκόπηση, το 43% θεσμικών επενδυτών -όπως συνταξιοδοτικά ταμεία και κρατικά επενδυτικά ταμεία, με συνολικό ενεργητικό 1,21 τρισ. δολαρίων- σχεδιάζει να μειώσει τις τοποθετήσεις του σε αμερικανικά στοιχεία ενεργητικού.
