Από την έντυπη έκδοση
Νέο Κανονισμό Λειτουργίας των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης (ΠΕΚΑ) του ΕΦΚΑ θέτει σε ισχύ το υπουργείο Εργασίας, με άμεσο στόχο την καταπολέμηση της αδήλωτης και της υποδηλωμένης εργασίας, αλλά και την πάταξη της εισφοροδιαφυγής.
Οι εργαζόμενοι στα ΠΕΚΑ θα πραγματοποιούν ελέγχους και θα μπορούν να επιβάλλουν αυστηρές ποινές, με τα πρόστιμα να φτάνουν έως και τα 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο. Στις αρμοδιότητες των ελεγκτών του ΕΦΚΑ είναι και η προστασία των εργαζόμενων από την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων τους από παραβατικές συμπεριφορές εργοδοτών, αλλά ταυτόχρονα και η προστασία των εργοδοτών από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
Στον κανονισμό ορίζεται ότι θα μπορούν να δημιουργούνται μικτά κλιμάκια που θα απαρτίζονται από ελεγκτές όχι μόνο από τον ΕΦΚΑ, αλλά και από άλλες υπηρεσίες, όπως είναι η ΑΑΔΕ, το ΣΔΟΕ, η Επιθεώρηση Εργασίας και η Οικονομική Αστυνομία. Οι έλεγχοι από τα ΠΕΚΑ διενεργούνται σε όλη την επικράτεια. Στόχος είναι η άρτια εφαρμογή της ασφαλιστικής νομοθεσίας. Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται όπου ασκείται επαγγελματική δραστηριότητα ή εκτελείται οικοδομοτεχνικό έργο.
Θα δημιουργείται δελτίο ελέγχου, το οποίο θα καταχωρείται στα ΠΕΚΑ. Ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να χορηγεί στους ελεγκτές των ΠΕΚΑ τα στοιχεία που του ζητήθηκαν εντός αποκλειστικής προθεσμίας 20 ημερών. Η εν λόγω προθεσμία δύναται είτε να συντμηθεί από τους ελεγκτές εφόσον αυτό επιβάλλεται για την αντιμετώπιση επειγουσών περιπτώσεων, όπως είναι η διενέργεια ελέγχου κατόπιν εγγράφων από την Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ) ή κατόπιν παραγγελίας Εισαγγελέως είτε και να παραταθεί μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Πρόστιμα
Στην περίπτωση που οι ελεγκτές διαπιστώσουν ότι κάποιος εργαζόμενος δεν αναγράφεται στον πίνακα Ε4, επιβάλλουν Πράξη Επιβολής Προστίμου (ΠΕΠ), για αδήλωτη εργασία, ύψους 10.500 ευρώ.
Αν κατόπιν επανελέγχου που πραγματοποιείται εντός τριών ετών από τον πρώτο έλεγχο, διαπιστωθεί ότι ο ίδιος εργοδότης απασχολεί ξανά ανασφάλιστους εργαζόμενους, το πρόστιμο των 10.500 ευρώ προσαυξάνεται ως εξής:
α) Κατά 100% για την πρώτη μετά την αρχική παράβαση.
β) Κατά 200% για κάθε μεταγενέστερη παράβαση.
Επιπλέον, οι παραβάτες εργοδότες εκπίπτουν του δικαιώματος παραμονής στο ευνοϊκό καθεστώς ρύθμισης ή μελλοντικής υπαγωγής του σε αυτό.
Επίσης, επιβάλλεται Πρόστιμο Εκπρόθεσμης Δήλωσης Οικειοθελούς Αποχώρησης (ΠΕΑΠ), σε περίπτωση μη αναγγελίας ή εκπρόθεσμης αναγγελίας οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού (πέραν των τεσσάρων ημερών).
Επιβάλλεται ακόμα η Πράξη Επιβολής Προστίμου Ακαταχώριστων Εργαζομένων (ΠΕΠΑΕ).
Αν κατά τον έλεγχο που διενεργούν τα αρμόδια όργανα του e-ΕΦΚΑ διαπιστωθεί απασχόληση ατόμων που ανήκουν στην κατηγορία των μη μισθωτών (π.χ. ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, συντηρητές μηχανημάτων κ.λπ.), αυτοί καταγράφονται στο δελτίο ελέγχου.
Στην περίπτωση που διαπιστωθεί ότι οι εν λόγω εργαζόμενοι δεν διαθέτουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά π.χ. τιμολόγια ή δεν έχουν εγγραφεί στον e-ΕΦΚΑ ως μη μισθωτοί, είτε γιατί είναι νυν συνταξιούχοι και πρώην ελεύθεροι επαγγελματίες, είτε γιατί δεν έχουν κάνει ποτέ έναρξη στη ΔΟΥ, τότε η έκθεση ελέγχου διαβιβάζεται στις αρμόδιες υπηρεσίες. Εκεί πραγματοποιείται αυτεπάγγελτη απογραφή ή επανεγγραφή στο μητρώο του e-ΕΦΚΑ ή για διακοπή σύνταξης και ενημερώνονται οι αρμόδιες αρχές π.χ. φορολογική διοίκηση, για περαιτέρω ενέργειες κατά την αρμοδιότητά τους.
Οι 8 κύριες περιπτώσεις
Σύμφωνα με τον νέο Κανονισμό, οι έλεγχοι από τα κλιμάκια του ΠΕΚΑ θα διεξάγονται όταν συντρέχει κάποια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
1. Αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, είτε βάσει στόχευσης (risk analysis), είτε κατόπιν καταγγελίας ή αναφοράς άλλων Υπηρεσιών (Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρηση Εργασίας, ΥΕΔΔΕ, Πολεοδομία, Οικονομική Αστυνομία, Διεύθυνση Αλλοδαπών και Μετανάστευσης κ.λπ.).
2. Συμμετοχή σε μικτά κλιμάκια ελέγχου σε συνεργασία με άλλους ελεγκτικούς μηχανισμούς (π.χ. ΑΑΔΕ, ΣΔΟΕ, Επιθεώρηση Εργασίας, Οικονομική Αστυνομία), κατόπιν σχετικής συμφωνίας με τις εν λόγω Υπηρεσίες.
3. Διεκπεραίωση καταγγελιών για αδήλωτη, υποδηλωμένη και ανασφάλιστη εργασία τόσο αυτών που υποβάλλονται μετά τη σύσταση και λειτουργία των ΠΕΚΑ, όσο και των εκκρεμών καταγγελιών, οι οποίες διαβιβάζονται αμελλητί από τις Τοπικές Διευθύνσεις (Τ.Δ.) του e-ΕΦΚΑ.
4. Διεκπεραίωση αναφορών ή καταγγελιών είτε της Αστυνομίας και της Πολεοδομίας είτε τρίτων για αυθαίρετες κατασκευές ή υπερβάσεις δόμησης.
5. Πραγματοποίηση επανελέγχων σε εκτέλεση αποφάσεων των Διοικητικών Επιτροπών και των Δικαστηρίων, οι οποίες αφορούν ελέγχους που έχουν διενεργηθεί είτε από τα ΠΕΚΑ είτε από τις Τ.Δ.
6. Τροποποίηση πράξεων ή αποφάσεων που έχουν εκδώσει, σε εκτέλεση αποφάσεων Διοικητικών Επιτροπών του e-ΕΦΚΑ ή Δικαστηρίων.
7. Συνδρομή, στη σύνταξη απόψεων για τον σχηματισμό του φακέλου της εισήγησης από τους αρμόδιους υπαλλήλους των Τοπικών Διευθύνσεων, επί ενστάσεων κατά πράξεων ή αποφάσεων που έχουν εκδώσει ή επί προσφυγών κατά αποφάσεων των Διοικητικών Επιτροπών των Τοπικών Διευθύνσεων, όπου αυτή κρίνεται αναγκαία.
8. Διενέργεια επιτόπιων ελέγχων, κατόπιν αίτησης από τα αρμόδια Τμήματα Ασφάλισης και Εισφορών των Τοπικών Διευθύνσεων, για διεκπεραίωση ζητημάτων που εκκρεμούν σε αυτές και ενδεικτικά αφορούν:
* επιστροφή εισφορών,
* συνυπευθυνότητα επιχειρήσεων,
* χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας,
* υπαγωγή στην ασφάλιση και
* διαπίστωση σταδίου εργασιών οικοδομοτεχνικών έργων.
Και εν απουσία υπευθύνου
Στον νέο Κανονισμό ορίζεται ότι ο έλεγχος από το κλιμάκιο των ΠΕΚΑ αρχίζει, ακόμα και αν δεν βρεθεί υπεύθυνο άτομο στις εγκαταστάσεις. Όμως το γεγονός αυτό καταγράφεται στο δελτίο επιτόπιου ελέγχου, το οποίο μπορεί να είναι χειρόγραφο ή ηλεκτρονικό.
Ο ελεγκτής των ΠΕΚΑ, προκειμένου να υπάρξει η απαιτούμενη πληροφόρηση, έχει το δικαίωμα να υποβάλλει ερωτήσεις σε κάθε άτομο που βρίσκεται στις εγκαταστάσεις και για το οποίο έχει ενδείξεις ότι εργάζεται εκεί. Αυτή η ενέργεια περιλαμβάνει και άτομα ευρισκόμενα στις εγκαταστάσεις που είναι ή ισχυρίζονται ότι είναι μη μισθωτοί. Όλες οι διαπιστωθείσες παραβάσεις πρέπει να περιληφθούν στο δελτίο επιτόπιου ελέγχου. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή με οποιονδήποτε τρόπο η γνωστοποίηση των στοιχείων ταυτότητας του εργαζόμενου λόγω άρνησης ή έγκαιρης αποχώρησής του από τον χώρο εργασίας, τότε ο εργαζόμενος δεν καταχωρείται στο δελτίο ελέγχου ως αγνώστου ταυτότητος, αλλά πραγματοποιείται άμεσος επανέλεγχος συνοδεία αστυνομίας.
