Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
echrysanthopoulou@naftemporiki.gr
Σε διψήφιο αριθμό (96,5 ευρώ/MWh) επέστρεψε χθες η τιμή του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF για το συμβόλαιο Νοεμβρίου (πέφτοντας κάτω από το ψυχολογικό φράγμα των 100 ευρώ/MWh για πρώτη φορά από τον Ιούνιο), με την πτώση από τα ιστορικό υψηλό των 350 ευρώ/MWh να υπερβαίνουν το 70%.
Η αναμφισβήτητα θετική, αλλά πιθανότατα συγκυριακή εξέλιξη έρχεται παραμονή της Συνόδου των Υπουργών Ενέργειας των «27» στο Λουξεμβούργο που ξεκινούν την εξειδίκευση των μέτρων για τη συγκράτηση των τιμών του φυσικού αερίου και την ασφάλεια εφοδιασμού που αποφασίστηκαν την περασμένη εβδομάδα. Αποδίδεται δε από τους αναλυτές στην πλήρωση των αποθηκών φυσικού αερίου στην Ευρώπη κατά 93% (με τα ποσοστά σε Γαλλία και Γερμανία να διαμορφώνονται σε 99,5% και 97% αντίστοιχα), σε συνδυασμό με τις σχετικά υψηλές θερμοκρασίες για την εποχή στις περισσότερες χώρες, που «μεταφράζονται» σε μειωμένη ζήτηση φυσικού αερίου για θέρμανση. Κι όλα αυτά ενόσω βρίσκονται σε εξέλιξη οι προσπάθειες σε όλες τις χώρες για εξοικονόμηση φυσικού αερίου, υπό την πίεση των υψηλών τιμών αλλά και των κατευθύνσεων των Βρυξελλών.
«Οι αποθήκες είναι ακόμα γεμάτες και τα στοιχεία της κατανάλωσης δεν δικαιολογούν ανησυχίες για ελλείψεις βραχυπρόθεσμα», σχολίασε διαπραγματευτής αερίου, προσθέτοντας ωστόσο ότι δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο ανοδικού ράλι σε περίπτωση που η κατανάλωση του καυσίμου αυξηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα. Η ανησυχία της αγοράς για τους επόμενους μήνες, άλλωστε, αποτυπώνεται και στα προθεσμιακά συμβόλαια για μεγαλύτερες διάρκειες που κυμαίνονται σε αισθητά υψηλότερα επίπεδα (130-140 ευρώ/MWh). Σύμφωνα με αναλυτές της Engie, για να συνεχιστεί η πτωτική τάση των τιμών φυσικού αερίου στην Ευρώπη θα πρέπει να διατηρηθεί η…χαμηλή τάση των εισαγωγών στην Ασία (και ιδίως την Κίνα) και οι ευρωπαϊκές τιμές στο TTF να παραμείνουν χαμηλότερες από το benchmark της Ασίας Japan Korea Marker (JKM).
Τιμές ρεύματος
Η υποχώρηση των τιμών φυσικού αερίου συμπαρέσυρε και τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος στην Ευρώπη, που κυμαίνονται σήμερα από τα 106 έως τα 178 ευρώ/MWh. Στη Ελλάδα, η μέση τιμή στην Προημερήσια Αγορά του Χρηματιστηρίυ ενέργειας κατέγραψε βουτιά 33% στα 155 ευρώ/MWh παρά το γεγονός ότι η συμμετοχή των ΑΠΕ είναι σήμερα σχετικά περιορισμένη (17%)., με το φυσικό αέριο να συμμετέχει με υπερδιπλάσιο ποσοστό (36%) στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής. Υψηλό είναι και το ποσοστό των εισαγωγών (28%).
Σημειώνεται τέλος ότι σε ημερίδα για την εξέλιξη των τιμών της ενέργειας που διοργάνωσε χθες το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) επισημάνθηκε η ανάγκη για αποσύνδεση της τιμής του ρεύματος από την τιμή του φυσικού αερίου καθώς και για δημιουργία των συνθηκών που απαιτούνται προκειμένου να αναπτυχθούν και στην ελληνική αγορά τα διμερή συμβόλαια μεταξύ παραγωγών και τελικών καταναλωτών (PPA) που θα επιτρέψουν αφενός την ανάπτυξη των ΑΠΕ και αφετέρου την προστασία των καταναλωτών από την έντονη διακύμανση των τιμών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Ο καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας του ΕΜΠ Παντελής Κάπρος έκανε λόγο για περιορισμένο ανταγωνισμό στην εγχώρια αγορά ηλεκτρισμού, αναδεικνύοντας την υψηλή εξάρτησή της (98,5%) από την Προημερήσια Αγορά και τάχθηκε υπέρ μιας ριζικής αλλαγής της αρχιτεκτονικής των αγορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σημειώνοντας ότι «Η σημερινή λογική των αγορών έφτασε στα όριά της».
Ο Διευθυντής Διαχείρισης της Elpedison Ανδρέας Πετροπουλέας υποστήριξε ότι δεν υφίσταται ανάγκη διαρθρωτικών παρεμβάσεων στο Target Model (άποψη την οποία συμμερίστηκε και το στέλεχος της ΔΕΗ Αλεξάνδρα Ψυρρή) και κάλεσε την κυβέρνηση να «ξανασκεφτεί» την φορολόγηση των παλαιών υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών, εκτιμώντας ότι υπονομεύει το επενδυτικό κλίμα.
Τέλος, ο επικεφαλής της ΕΒΙΚΕΝ κ. Αντώνης Κοντολέων υπογράμμισε ότι η πρόταση για επιβολή πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή για φυσικό αέριο χρήζει προσεκτικής εξέτασης, καθώς θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση 30% των χονδρεμπορικών τιμών για όλους, προσφέροντας έναν σταθερό ορίζοντα τιμών για τις βιομηχανίες. Zήτησε επίσης να αρθούν τα αντικίνητρα για την άμεση σύναψη PPA μεταξύ παραγωγών ΑΠΕ και βιομηχανιών που μπορούν να λειτουργήσουν ως «ασπίδα» έναντι του νέου –δυσμενέστερου- περιβάλλοντος τιμών που θα διαμορφωθεί τους επόμενους μήνες, οπότε και λήγουν τα σταθερά συμβόλαια ρεύματος πολλών βιομηχανιών της Υψηλής Τάσης.
