Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Πρόβλεψη για μηδενική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού από τις επιδοτήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου τουλάχιστον για το τελευταίο δίμηνο της φετινής χρονιάς κάνουν τώρα στο οικονομικό επιτελείο.
Αυτή η πρόβλεψη γίνεται μετά τη σημαντική υποχώρηση που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα στην τιμή του φυσικού αερίου, αλλά και στη χονδρική του ηλεκτρικού ρεύματος.
Κατά τους πρώτους μήνες εφαρμογής του μόνιμου μηχανισμού επιδότησης του ηλεκτρικού ρεύματος, το οικονομικό επιτελείο υποχρεώθηκε να βάλει βαθιά το χέρι στον κρατικό προϋπολογισμό. Ειδικά τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, oι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας ανέβασαν πολύ ψηλά τις τιμές της, προεξοφλώντας άνοδο στο χρηματιστήριο ενέργειας, η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε. Οι επιδοτήσεις, προκειμένου να προστατευτούν οι καταναλωτές ακολούθησαν τα υψηλά τιμολόγια λιανικής, με αποτέλεσμα να χρειαστούν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Επειδή οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας δεν ανέβηκαν στα επίπεδα που είχαν προβλεφθεί, ήταν λιγότερες και οι εισπράξεις του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης από τους παρόχους, με αποτέλεσμα να χρειαστεί να συμπληρωθούν τα ποσά με τους πόρους του κρατικού προϋπολογισμού. Μάλιστα, πληροφορίες αναφέρουν ότι για τον Οκτώβριο η επιβάρυνση για τον κρατικό προϋπολογισμό ενδεχομένως να είναι και μεγαλύτερη από τα 100 εκατ. ευρώ που είχαν προϋπολογιστεί στις αρχές του μήνα.
Σήμερα τα μεσάνυχτα, οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας θα ανακοινώσουν τα τιμολόγια που θα ισχύσουν για τον μήνα Νοέμβριο, με το οικονομικό επιτελείο να προσβλέπει σε σημαντική μείωση. Άλλωστε, η μέση τιμή χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος για τον Οκτώβριο διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή στα 263 ευρώ ανά μεγαβατώρα, όταν τον Σεπτέμβριο ξεπερνούσε τα 415 ευρώ. Στελέχη της αγοράς περιμένουν ότι η τιμή λιανικής θα υποχωρήσει στην περιοχή των 45 λεπτών ανά κιλοβατώρα για τον Νοέμβριο, όταν τον Οκτώβριο κάθε κιλοβατώρα χρεωνόταν προς 59-60 λεπτά. Αντίστοιχα βέβαια θα «προσαρμοστεί» και η επιδότηση της ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε το τελικό κόστος για τον καταναλωτή (και μάλιστα για τις πρώτες 500 κιλοβατώρες της μηνιαίας κατανάλωσης) να μην ξεπερνά τα 16-17 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Τρεις λόγοι
Ιδού λοιπόν οι τρεις λόγοι για τους οποίους το οικονομικό επιτελείο περιμένει ότι θα μηδενιστεί για τον Νοέμβριο η επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού από τις επιδοτήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος:
1. Θα καταγραφεί πολύ μεγάλη μείωση στην τιμή του ρεύματος, οπότε θα κατέβει ο πήχης και για τις απαιτούμενες επιδοτήσεις. Αν επιβεβαιωθεί η εκτίμηση για διαμόρφωση της τιμής λιανικής στην περιοχή των 45 λεπτών, τότε η επιδότηση θα πέσει κάτω από τα 28-29 λεπτά, όταν για τον Οκτώβριο ξεπερνούσε τα 40 λεπτά.
2. Θα παραμείνει σε ισχύ η κλιμακωτή επιδότηση, οπότε για τις μεγάλες καταναλώσεις (και μάλιστα σε μήνα που αναμένεται αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικού ρεύματος λόγω πτώσης της θερμοκρασίας) θα εξοικονομηθούν πόροι, καθώς για όσους καταναλώνουν πάνω από 500 κιλοβατώρες τον μήνα η επιδότηση για τον Νοέμβριο θα πέφτει και κάτω από τα 23 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
3. Θα αλλάξει το μίγμα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με αύξηση της συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, κυρίως της αιολικής, αλλά και των υδροηλεκτρικών. Όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή των ΑΠΕ στην παραγωγή ρεύματος, τόσο περισσότεροι είναι και οι πόροι που εισφέρουν οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, άρα τόσο λιγότερη είναι η ανάγκη για χρήση πόρων του κρατικού προϋπολογισμού.
Για τις επιβαρύνσεις που υπέστη ο κρατικός προϋπολογισμός τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο εξαιτίας της υπερεκτίμησης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας από τους παρόχους, έχει ήδη αποφασιστεί η θέσπιση μηχανισμού επιστροφής χρημάτων. Ο μηχανισμός θα σχεδιαστεί και θα νομοθετηθεί μέσα στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ενώ ο υπολογισμός της νέας γενιάς υπερεσόδων θα γίνει απογραφικά, αφού δηλαδή κλείσει σημαντικό χρονικό διάστημα. Για τους μήνες που οι πάροχοι θα προκύπτει ότι ζημιώνονται (π.χ. αυτό συνέβη για μερικούς «παίκτες» της αγοράς τον Αύγουστο, πρώτο μήνα εφαρμογής) θα γίνεται συμψηφισμός της ζημιάς με τα υπερέσοδα που ενδεχομένως έχουν προκύψει κατά τους επόμενους μήνες.
