Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Με τη Ρωσία να στέλνει μέσω της επιστράτευσης το μήνυμα ότι δεν σκοπεύει να δώσει σύντομα τέλος στον πόλεμό της στην Ουκρανία, τα παιχνίδια με τους αγωγούς να συνεχίζονται, τους 27 να αδυνατούν να συμφωνήσουν σε ένα πανευρωπαϊκό πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου και την ΕΚΤ να έχει ανοίξει έναν άκρως επιθετικό κύκλο αύξησης επιτοκίων, οι Ευρωπαίοι πρέπει να ετοιμάζονται για έναν δύσκολο ενεργειακά και οικονομικά χειμώνα.
Το σενάριο της ύφεσης έχει αναδειχθεί πλέον ως το βασικό για την περιοχή της Ευρωζώνης και το ερώτημα είναι εάν αυτή θα μοιάζει περισσότερη με ομαλή ή ανώμαλη προσγείωση. Το Bloomberg Εconomics προβλέπει συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 1%, με την πτώση να αρχίζει από το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Προειδοποιεί δε πως εάν ο χειμώνας φέρει τσουχτερό κρύο, “κατατρώγοντας” τα αποθέματα που έχουν συγκεντρώσει οι Ευρωπαίοι και περιορίζοντας τις δυνατότητες για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, τότε η ύφεση μπορεί να φτάσει το 5%.
Εάν η πρόβλεψη αυτή επιβεβαιωθεί θα έχουμε ουσιαστικά μία οικονομική κρίση εξίσου βαθιά με εκείνη του 2009, όταν η Ευρωζώνη βίωσε την παγκόσμια χρηματοπιστωτική ασφυξία, απότομη πτώση του ΑΕΠ της και στη συνέχεια μία δριμεία κρίση χρέους με άκρως επώδυνες κοινωνικές επιπτώσεις και πολιτικές αναταράξεις. Η διαφορά αυτή τη φορά είναι πως θα είναι μάλλον ο Βορράς και ειδικά η «κραταιά» Γερμανία εκείνη που θα πονέσει περισσότερο.
«Η Ευρώπη ξεκάθαρα οδεύει προς μία αρκετά βαθιά ύφεση» δηλώνει στο Bloomberg ο Μόρις Όμπστφελντ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ και συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνούς Οικονομικής Πολιτικής Peterson.
Καμπανάκι και από τη UBS για νέα εκτίναξη στις τιμές πετρελαίου
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι προβλέψεις της UBS. «Πιστεύουεμ ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα συνεχιστεί χωρίς εκεχειρία τουλάχιστον έως και τον χειμώνα. Οι επίσημες ανακοινώσεις και από τις δύο πλευρές δεν αφήνουν περιθώρια για διαπραγματεύσεις. Η Ουκρανία έχει ενθαρρυνθεί από τις πρόσφατες επιτυχίες της στο μέτωπο και θέλει να απελευθέρει όλα της τα εδάφη, μεταξύ των οποίων την Κριμαία και το Ντονμπάς. Στη Ρωσία την ίδια ώρα παραμένει ο στόχος για πλήρη έλεγχο του Ντομπάς ενώ οι φωνές υπέρ του να ενταθούν οι πολεμικές επιχειρήσεις αυξάνονται» γράφουν οι αναλυτές της UBS στη μηνιαία έκθεσή τους για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας.
Υπό αυτές τις συνθήκες, προειδοποιούν, και παρά το γεγονός ότι η Ε.Ε. έχει γεμίσει ταχύτερα των προβλέψεων τις αποθήκες του φυσικού αερίου, η απειλή για δελτίο στο ρεύμα επιμένει. Εάν η Ρωσία διατηρήσει για μεγάλο διάστημα το «μαχαίρι» στις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, η Ευρωζώνη θα βυιστεί σε ύφεση το 2022 και το 2023, εκτιμά η UBS. Nα θυμίσουμε ότι το φυσικό αέριο είχε εκτιναχθεί στα 340 ευρώ/ΜWh τον Αύγουστο και έχει υποχωρήσει κοντά στα 170 με 180 ευρώ/ΜWh σήμερα. Δεν αποκλείεται να επιστρέψει στα ιστορικά υψηλά μέσα στον χειμώνα.
H ελβετική επενδυτική τράπεζα τονίζει μάλιστα πως θα πρέπει να προετοιμαστούμε για υψηλότερες τιμές ενέργειας συνολικά και όχι μόνο για νέα αύξηση στο κόστος του φυσικού αερίου. Εάν μάλιστα η Ρωσία υλοποιήσει την απειλή της να μην πουλάει πετρέλαιο σε χώρες, που επιβάλλουν πλαφόν στην τιμή του, τότε οι τιμές του μαύρου θα μπορούσαν να εκτιναχθούν στα 150 δολάρια το βαρέλι για παρατεταμένη περίοδο. Το βασικό σενάριο της UBS θέλει τις τιμές του πετρελαίου να φτάνουν στα 110 δολάρια το βαρέλι έως τα τέλη του έτους και στα 125 δολάρια έως τον Μάρτιο.
Να σημειωθεί ότι σήμερα οι τιμές του πετρελαίου δίνουν μικρές ανάσες στην αγορά, αφού έχουν υποχωρήσει αισθητά, με το μπρεντ στα 83,9 δολάρια το βαρέλι και το αμερικανικό αργό στα 77,8 δολάρια το βαρέλι.
«Σκοτεινές προοπτικές» και επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων
«Οι προοπτικές είναι πιο σκοτεινές» παραδέχθηκε και η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ. «Περιμένουμε αισθητή επιβράδυνση της δραστηριότητας τα επόμενα τρίμηνα» πρόσθεσε, χτυπώντας ουσιαστικά και η ίδια καμπανάκι για ύφεση. Ωστόσο αυτό δεν θα ανακόψει την πορεία της ΕΚΤ προς περιοριστική πολιτική, εκτιμά η Goldman Sahs. Η αμερικανική επενδυτική τράπεζα «βλέπει» δύο αυξήσεις των 75 μονάδων βάσης τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο και ακόμη μία της τάξης των 50 μονάδων βάσης τον Φεβρουάριο. Αυτές θα οδηγήσουν το καταθετικό επιτόκιο στο 2,75% και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 3,25%.
