Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Η μεγάλη ημέρα της Fed έφτασε. Και σημασία δεν έχει τόσο ή μόνο το τι θα αποφασίσει η κεντρική τράπεζα για τα επιτόκια, αλλά τα όσα θα επισημάνει ο Τζερόμ Πάουελ απόψε για την πορεία του πληθωρισμού. Και τούτο γιατί ο τρέχον κύκλος επιτοκιακών αυξήσεων – ο πιο επιθετικός από τη δεκαετία του 1980- θα κλείσει μόνο όταν οι κεντρικές τράπεζες αισθανθούν ότι έχουν κερδίσει τη μάχη κατά του πληθωρισμού. Και αυτό δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, από τη στιγμή που όχι μόνο μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, αλλά ο Πούτιν επιλέγει την πολιτική της όξυνσης, με ευθείες απειλές κατά της Δύσης.
Σε αυτό το περιβάλλον των εκρηκτικών γεωπολιτικών εξελίξεων η απόφαση της Fed αναμένεται να ανακοινωθεί στις 21:00 ώρα Ελλάδος, ενώ θα ακολουθήσει η συνέντευξη Τύπου του διοικητή της τράπεζας στις 21:30. Η BlackRock περιμένει «αυστηρή γλώσσα» από τον Πάουελ, αφού στόχος του όπως επισημαίνει, είναι να στείλει το μήνυμα πως «ο πληθωρισμός πρέπει με κάθε τρόπο να πέσει».
Οι αγορές έχουν προεξοφλήσει μία αύξηση της τάξης των 75 μονάδων βάσης – την τρίτη διαδοχική – η οποία θα οδηγήσει το βασικό αμερικανικό επιτόκιο στο εύρος του 3% με 3,25%. Για πρώτη φορά μάλιστα οι traders δεν αποκλείουν μία ακόμη πιο επιθετική κίνηση, δηλαδή μία «jumbo» αύξηση της τάξης των 100 μονάδων βάσης. Οι πιθανότητες να ακολουθήσει η Fed το χθεσινό παράδειγμα της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας, που σόκαρε τις αγορές ανεβάζοντας το επιτόκιο κατά μία ολόκληρη μονάδα, περιορίζονται πάντως κοντά στο 15%.
Σε κάθε περίπτωση οι αναλυτές προβλέπουν ότι η έλευση του 2023 θα βρει το βασικό επιτόκιο πάνω από το 4% ίσως και στο 4,5%, ενώ η αλλαγή ρότας, δηλαδή οι πρώτες μειώσεις επιτοκίων δεν θα έρθουν πριν από το 2024. Με τον πληθωρισμό να επιμένει κοντά σε υψηλά 40 ετών οι αρχικές προσδοκίες για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από τα μέσα της επόμενης χρονιάς έχουν πλέον εξανεμιστεί.
Τα όσα όμως αποφασίζει η Fed επηρεάζουν όλο τον κόσμο και όχι μόνο την αμερικανική οικονομία. Όσο πιο επιθετική γίνεται στη νομισματική πολιτική της τόσο εντείνει την πίεση στην ΕΚΤ να ακολουθήσει. Και τούτο γιατί αν η κεντρική τράπεζα της Ευρωζώνης αφήσει την ψαλίδα στο κόστος δανεισμού να διευρυνθεί κι άλλο, θα δει το ευρώ να καταποντίζεται σε πρωτοφανή χαμηλά έναντι του αμερικανικού δολαρίου, που σήμερα κινείται σε υψηλά 20 ετών.
Η ΕΚΤ αύξησε στις αρχές του μήνα το καταθετικό επιτόκιο στο 0,75% από μηδέν και το βασικό επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 1,25%. Υπολογίζεται ότι το καταθετικό επιτόκιο θα οδηγηθεί τουλάχιστον στο 2%- αν όχι υψηλότερα – έως τον Φεβρουάριο του 2023.
Την ίδια ώρα η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE) καλείται να αποφασίσει αύριο αν θα αυξήσει το δικό της επιτόκιο κατά 50 ή κατά 75 μονάδες βάσης, την ώρα που η στερλίνα έχει κατρακυλύσει σε χαμηλά 37 ετών έναντι του αμερικανικού νομίσματος. Η ΒοΕ αύξησε τον Αύγουστο το επιτόκιό της κατά 50 μονάδες βάσης στο 1,75%. Ήταν η έκτη διαδοχική αύξηση και η μεγαλύτερη από το 1995.
