Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Λιγότερες και πιο στοχευμένες θα είναι οι παροχές που θα περιλαμβάνονται στην πρωθυπουργική ομιλία στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, λόγω της αβεβαιότητας που προκαλούν οι διεθνείς εξελίξεις, αλλά και του μεγάλου κόστους που συνεπάγεται η επιδότηση των ενεργειακών αγαθών.
Άλλωστε, ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαμήλωσε τον πήχη των προσδοκιών στο πρόσφατο Υπουργικό Συμβούλιο, κάνοντας λόγο για «μέτρα με μέτρο» και εντός των δημοσιονομικών αντοχών της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένη την αβεβαιότητα προς την εξέλιξη των τιμών ρεύματος και φυσικού αερίου και του δημοσιονομικού κόστους για τη στήριξη νοικοκυριών, η κυβέρνηση «κρατάει δυνάμεις» και περιορίζει τις υποσχέσεις.
Ταυτόχρονα περιμένει και την εξέλιξη των φορολογικών εσόδων από τον Αύγουστο και μετά, που θα είναι οι καθοριστικοί μήνες για την υλοποίηση του προϋπολογισμού εντός των στόχων.
«Θύματα» των περικοπών των εξαγγελιών είναι βασικά οι συνταξιούχοι που περίμεναν την επιστροφή των αναδρομικών σε όλους, ανεξάρτητα εάν είχαν προσφύγει ή όχι εναντίον των περικοπών που είχαν γίνει στις συντάξεις το μνημονιακό έτος 2012. Το μεγάλο κόστος, περίπου 2,5 δισ. ευρώ, φρενάρει την καταβολή των αναδρομικών σε όλους και την περιορίζει μόνο σε όσους προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και δικαιώθηκαν.
Στα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, το μεγάλο βάρος θα πέσει στο επίδομα θέρμανσης, το οποίο θα είναι ενισχυμένο, λόγω των αυξημένων τιμών φυσικού αερίου και πετρελαίου, ενώ μελετάται σχέδιο αποθάρρυνσης της χρήσης ηλεκτρικών συσκευών θέρμανσης.
Στον φορολογικό τομέα, βέβαιη είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους, ενώ δισταγμοί υπάρχουν για το τέλος επιτηδεύματος, το οποίο μάλλον θα παραμείνει.
Επίσης, από την 1-1-2023 θα ξεπαγώσουν οι αυξήσεις για τους συνταξιούχους και όπως προβλέπει ήδη η νομοθεσία, το ποσοστό της αναπροσαρμογής διαμορφώνεται στο 50% του αθροίσματος των ετήσιων μεταβολών του πληθωρισμού και του ΑΕΠ.
Περίοδος 2015-2016
Καταβολή αναδρομικών μόνο για τις περικοπές επικουρικών συντάξεων και επιδομάτων εορτών και θέρους οι οποίες έγιναν την ενδεκάμηνη περίοδο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016 και μόνο σε όσους συνταξιούχους προσέφυγαν εγκαίρως στα δικαστήρια και δικαιώθηκαν για τα συγκεκριμένα ποσά περικοπών ή οι προσφυγές είναι ακόμη εκκρεμείς. Πρόκειται ουσιαστικά για μια κυβερνητική επιλογή που εφαρμόζει κατά γράμμα την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ.
Τα αναδρομικά θα αφορούν συνολικά περισσότερους από 250.000 συνταξιούχους που πρόλαβαν να καταθέσουν αγωγές στη Δικαιοσύνη μέχρι τις 31-72020, όταν τέθηκε σε ισχύ η διάταξη με την οποία το Δημόσιο πλήρωσε τα αναδρομικά από τις περικοπές που έγιναν στις κύριες συντάξεις την περίοδο Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
Οι υπόλοιποι συνταξιούχοι, είτε προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη μετά τις 31-7-2020 είτε δεν προσέφυγαν, δεν θα λάβουν καθόλου αναδρομικά, σύμφωνα με την κυβερνητική απόφαση.
Αιτία για την οριστική άρνηση της κυβέρνησης να επεκτείνει σε όλους ανεξαιρέτως τους συνταξιούχους την καταβολή αναδρομικών για τις περικοπές επικουρικών συντάξεων και επιδομάτων εορτών και θέρους της περιόδου Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016 είναι η διαπίστωση ότι μια τέτοια γενικευμένη ρύθμιση θα κόστιζε στον κρατικό προϋπολογισμό πάνω από 2,5 δισ. ευρώ (723 εκατ. ευρώ για τα αναδρομικά των επικουρικών και 1,875 δισ. ευρώ για τα επιδόματα εορτών και θέρους).
Διευκρινίζεται ότι τα αναδρομικά που επιδίκασε αμετάκλητα το ΣτΕ (με την πρόσφατη απόφασή του) σε όσους συνταξιούχους κατέθεσαν αγωγές έως τις 31/7/2020 αφορούν τις περικοπές που έγιναν το 2012, αλλά επιστρέφονται μόνο εκείνα που αφορούν το 11μηνο Ιούνιος 2015 Μάιος 2016 και συγκεκριμένα:
Οι μειώσεις των επικουρικών συντάξεων και επιδομάτων εορτών και θέρους επικουρικών συντάξεων.
Οι μειώσεις των επιδομάτων εορτών και θέρους κύριων συντάξεων, της περιόδου Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016.
Οι τόκοι (6% έως τον Απρίλιο του 2019 και 3% στη συνέχεια) επί των ποσών επιστράφηκαν στις κύριες συντάξεις και επί των ποσών που θα πάρουν τώρα για τις επικουρικές και τα επιδόματα εορτών και θέρους.
Μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Εξετάζεται η παροχή νέων κινήτρων για μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω της χορήγησης φθηνότερου πετρελαίου, αλλά και η καταβολή επιδοτήσεων σε περίπου 700.000 νοικοκυριά που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο.
Στόχος θα είναι η «στροφή» από τη θέρμανση με πηγές που καταναλώνουν ηλεκτρικό ρεύμα σε θέρμανση με πετρέλαιο, προκειμένου περίπου 1,5 εκατ. νοικοκυριά να επιλέξουν πετρέλαιο ως θέρμανση αντί άλλων «πηγών» όπως το aircondition.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι ο σχεδιασμός της κυβέρνησης βασίζεται στις εκτιμήσεις των παραγόντων της αγοράς ότι η τιμή εκκίνησης του πετρελαίου θέρμανσης θα κινηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα, καθώς, με βάση τις σημερινές τιμές, η τιμή διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης για τη νέα σεζόν 2022-2023 αναμένεται να κάνει «πρεμιέρα» τον Οκτώβριο στο 1,60 ευρώ ανάλίτρο, από περίπου 1,25 ευρώ πέρυσι.
Όσον αφορά το επίδομα θέρμανσης, η ενίσχυση που θα δοθεί για τη σεζόν 2022-2023 θα είναι αυξημένη και θα επεκταθεί σε περισσότερα νοικοκυριά, από τα 827.575 που ήταν οι δικαιούχοι την περσινή σεζόν στους οποίους καταβλήθηκαν συνολικά περίπου 166 εκατ. ευρώ.
Με τις αλλαγές αυτές, ο αριθμός των νοικοκυριών που θα αιτηθούν και θα λάβουν τελικά την ενίσχυση για την κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης εσωτερικής καύσης, φυσικού αερίου, υγραερίου, καυσόξυλων και βιομάζας, λαμβάνοντας υπόψη τη διεύρυνση των κριτηρίων, αναμένεται να ξεπεράσει το 1 εκατομμύριο.
Επανεξετάζεται το Fuel Pass
Η μείωση της τιμής των καυσίμων το τελευταίο διάστημα έχει οδηγήσει σε νέες σκέψεις το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για τον τρόπο που θα χορηγηθεί το Fuel Pass 3 για το ερχόμενο τρίμηνο Οκτωβρίου Δεκεμβρίου, ενώ φαίνεται ότι στο Power Pass, που εφαρμόστηκε μέχρι τώρα, λόγω των επιδοτήσεων στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, πέφτουν οριστικά τίτλοι τέλους.
Όσον όμως αφορά ειδικότερα το Fuel Pass 3, τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης μελετούν όπως αντικατασταθεί μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά.