Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Κούρου
[email protected]
Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για την επανέναρξη των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών από την ΑΑΔΕ, που στόχο έχουν να ενταθεί η πίεση στους μεγαλο-οφειλέτες του Δημοσίου για να ρυθμίσουν τα χρέη τους.
Το νέο πρώτο «ραντεβού» μετά τις καλοκαιρινές διακοπές έχει δοθεί για τον Σεπτέμβριο, οπότε και αναμένεται να χτυπήσει και πάλι το «ηλεκτρονικό σφυρί» της εφορίας, με τον πλειστηριασμό ενός ισογείου διαμερίσματος, μιας μεζονέτας, μιας οριζόντιας ιδιοκτησίας και δυο οικοπέδων στη Θεσσαλονίκη.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι με την ενεργοποίηση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) ευελπιστεί ότι θα παρακινήσει τους οφειλέτες, που χρωστούν αλλά δεν έχουν ακόμη ρυθμίσει τα χρέη τους, να ενταχθούν σε κάποια από τις ισχύουσες ρυθμίσεις ώστε να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και έτσι να γλιτώσουν από την «τσιμπίδα» των πλειστηριασμών.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου δεν παραβλέπουν ότι το «κύμα» ακρίβειας που «χτυπά» την αγορά, λόγω της ενεργειακής κρίσης, σε συνδυασμό φυσικά με την πληθώρα των φορολογικών αλλά και καθημερινών υποχρεώσεων των πολιτών, αποτελούν βασικές αιτίες της «έκρηξης» απλήρωτων φόρων και προστίμων στις εφορίες.
Αναγκαστικά μέτρα
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, για την είσπραξη ληξιπρόθεσμων χρεών άνω των 500 ευρώ που δεν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση μπορεί να ληφθούν, κατά την κρίση του προϊσταμένου της αρμόδιας εφορίας, τα εξής μέτρα:
α) κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη είτε κινητών και απαιτήσεων, γενικώς, του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου,
β) κατάσχεση ακινήτων.
Σε κάθε περίπτωση, πριν από τη λήψη μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης είναι υποχρεωτική η κοινοποίηση από τη φορολογική διοίκηση ατομικής ειδοποίησης καταβολής οφειλής/υπερημερίας, με εξαίρεση την κατάσχεση χρηματικών απαιτήσεων στα χέρια του φορολογουμένου ή τρίτου.
Από την ημέρα επίδοσης στον οφειλέτη αντιγράφου της έκθεσης κατάσχεσης, αυτός στερείται του δικαιώματος ελεύθερης διάθεσης του ακινήτου, ενώ εάν δεν έχει εντάξει τις οφειλές του σε πρόγραμμα ρύθμισης, μετά την παρέλευση 40 ημερών και το αργότερο σε 4 μήνες από την κατάσχεση, ορίζεται ημερομηνία πλειστηριασμού το αργότερο σε 5 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης του προγράμματος.
Επισημαίνεται ωστόσο ότι, με βάση το νέο καθεστώς που ισχύει με στόχο την άρση αδικιών και ακραίων κυρώσεων στους φορολογούμενους με «φέσια» στην εφορία, πλέον δεν κατάσχονται αντικείμενα που είναι απαραίτητα για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειας του οφειλέτη. Επίσης, για πρόσωπα τα οποία με την προσωπική τους εργασία αποκτούν όσα τους χρειάζονται για να ζήσουν, εξαιρούνται από την κατάσχεση τα πράγματα που είναι απαραίτητα για την εργασία τους.
Βέβαια, όταν υπάρχει διαφωνία μεταξύ του οφειλέτη και του κατασχόντος, ως προς τα αντικείμενα που θα κατασχεθούν, εάν δηλαδή καλύπτουν ή όχι βασικές ανάγκες, τα συγκεκριμένα αντικείμενα κατάσχονται μεν, αλλά παραδίδονται στον οφειλέτη, «φέροντα πάσας τας ευθύνας του μεσεγγυούχου», ενώ η διαφορά λύνεται στο Ειρηνοδικείο στο οποίο μπορεί να απευθυνθεί με αίτησή του ο οφειλέτης εντός πέντε ημερών από της παραδόσεως ή επιδόσεως του αντιγράφου της εκθέσεως κατασχέσεως.
Τι έχει αλλάξει
Είναι αξιοσημείωτο δε ότι με τις νέες διατάξεις που ισχύουν έχουν επέλθει, μεταξύ άλλων, και οι κατωτέρω αλλαγές:
*** Επί εκποιήσεως περιουσίας του πτωχεύσαντος διά πλειστηριασμού (αναγκαστικού ή εκούσιου) ο επισπεύδων τον πλειστηριασμόν δανειστής ή σύνδικος υποχρεούται, επί ποινή ακυρότητος αυτού, να κοινοποιήσει διά δικαστικού επιμελητού αντίγραφον του προγράμματος πλειστηριασμού.
*** Αντίγραφο του προγράμματος πλειστηριασμού κοινοποιείται και εις τους τυχόν αναγγελθέντος διευθυντή Δημοσίων Ταμείων και Τελωνείων. Ομοίως κοινοποιείται στην αρμόδια Διεύθυνση Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών το αντίγραφο του προγράμματος πλειστηριασμού.
*** Επί απευθείας εκποιήσεως ο σύνδικος υποχρεούται να γνωστοποιήσει την ημερομηνία εκποιήσεως, το είδος και την αξία των προς εκποίηση περιουσιακών στοιχείων στην αρμόδια Διεύθυνση Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων του υπουργείου Οικονομικών και στους προϊσταμένους των αναγγελθεισών ΔΟΥ και Τελωνείων, 20 ημέρες τουλάχιστον πριν από την ημερομηνία έναρξης της εκποίησης.
*** Σε περίπτωση που ο οφειλέτης είναι αγνώστου διαμονής ή διαμένει στο εξωτερικό, προκειμένου να του επιδοθούν έγγραφα της εφορίας, ο αρμόδιος υπάλληλος μέχρι τώρα θα μπορούσε να απευθυνθεί και στον παπά της ενορίας. Με τη νέα διάταξη καταργείται η αναφορά στον «ιερέα της ενορίας» και θα παραδίδονται στους συγγενείς του υπόχρεου, μέχρι 4ου βαθμού. Αν αρνούνται να παραλάβουν, τότε το έγγραφο θα θυροκολλείται.
Πόσοι υπόχρεοι κινδυνεύουν με κατασχέσεις
Με βάση τα τελευταία επίσημα στοιχεία της ΑΑΔΕ, τον Μάιο οι οφειλέτες είχαν αυξηθεί κατά 800.093 άτομα ή 20,28%, με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών να έχει εκτιναχθεί και πάλι πάνω από τα 4 εκατ. και να διαμορφώνεται σε 4.744.758, από 3.944.665 που ήταν τον Απρίλιο.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι από τους 4.744.758 οφειλέτες, οι 1.975.739 είναι «ανοιχτοί» σε κατασχέσεις καταθέσεων και περιουσιακών στοιχείων, ενώ για 1.364.368 οφειλέτες έχουν επιβληθεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης οφειλών.
Εξάλλου, από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι το πρώτο πεντάμηνο του έτους τα «φρέσκα» ληξιπρόθεσμα χρέη έφθασαν τα 4,037 δισ. ευρώ, ενώ οι φόροι που έμειναν απλήρωτοι ανήλθαν σε 3,773 δισ. ευρώ στο διάστημα Ιανουαρίου – Μαΐου 2022, καθώς τον Μάιο οι φρέσκες φορολογικές οφειλές «φούσκωσαν» κατά 270 εκατ. ευρώ.
Συνολικά, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία έχουν ανέλθει σε 112,537 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 25,482 δισ. ευρώ είναι ανεπίδεκτα είσπραξης, με αποτέλεσμα το καθαρό χρέος να διαμορφώνεται σε 87,056 δισ. ευρώ.
