Από την έντυπη έκδοση
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
[email protected]
Σε άλλες πέντε ειδικές κατηγορίες μεταβιβάσεων ακινήτων επεκτάθηκε από χθες η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων φόρου μεταβίβασης. Αφορούν περιπτώσεις χρησικτησίας, εκτέλεσης προσυμφώνων, αντιπαροχής, αναγκαστικών πλειστηριασμών και πωλήσεων ακινήτων ή σύστασης άλλων εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων όπου η έκταση διαπιστώνεται ότι είναι τελικά μεγαλύτερη.
Και στις περιπτώσεις αυτές πλέον οι διαδικασίες των μεταβιβάσεων θα ολοκληρώνονται πολύ πιο γρήγορα. Ήδη, εδώ και πάνω από έναν χρόνο οι διαδικασίες απλών πωλήσεων ακινήτων σε περιοχές εντός συστήματος αντικειμενικών αξιών διεκπεραιώνονται ταχύτερα καθώς οι σχετικές δηλώσεις φόρου μεταβίβασης υποβάλλονται ηλεκτρονικά κατόπιν συνεργασίας μεταξύ των αντισυμβαλλομένων και των συμβολαιογράφων.
Συγκεκριμένα, με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γ. Πιτσιλή, από τις 16-8-2022 μπορούν να υποβάλλονται ηλεκτρονικά:
1. Οι αρχικές εμπρόθεσμες δηλώσεις ΦΜΑ για ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές όπου ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας και αφορούν:
– την επίκληση από τον μεταβιβάζοντα, της κτήσης του ακινήτου με τακτική ή έκτακτη χρησικτησία, σε συμβόλαιο μεταβίβασης της κυριότητας αυτού ή σύστασης άλλου εμπραγμάτου δικαιώματος σε αυτό με οποιαδήποτε αιτία.
– την πλασματική μεταβίβαση σε εκτέλεση προσυμφώνου πώλησης και εργολαβικού προσυμφώνου.
– τη μεταβίβαση στον εργολάβο από τον οικοπεδούχο, λόγω εκτέλεσης εργολαβικού προσυμφώνου, ιδανικού μεριδίου οικοπέδου.
– τη διαφορά της έκτασης, εφόσον αυτή είναι μεγαλύτερη της αναγραφόμενης στον με επαχθή αιτία τίτλο κτήσης του ακινήτου, σε περίπτωση που αυτό μεταβιβάζεται ή συστήνεται εμπράγματο δικαίωμα σε αυτό με οποιαδήποτε αιτία.
2. Οι αρχικές εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες δηλώσεις ΦΜΑ σε περίπτωση αναγκαστικού πλειστηριασμού, για ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές όπου ισχύει το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων.
Με βάση τα στατιστικά στοιχεία της τελευταίας τριετίας, οι δηλώσεις των περιπτώσεων αυτών ξεπερνούν συνολικά τις 30.000 κατά μέσο όρο κατ’ έτος.
Για τις παραπάνω δηλώσεις η ηλεκτρονική υποβολή είναι προαιρετική μέχρι τις 30/9/2022 και υποχρεωτική από 1/10/2022 και μετά. Η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων ΦΜΑ για ακίνητα εντός συστήματος αντικειμενικών αξιών υποχρεωτική.
Μέσω της εφαρμογής aade.gr/ myProperty ο κάθε συμβολαιογράφος οφείλει να συμπληρώνει σε ηλεκτρονική φόρμα όχι μόνο τη δήλωση φόρου μεταβίβασης, αλλά και τα φύλλα υπολογισμού της αξίας των μεταβιβαζόμενων ακινήτων. Η συμπλήρωση των στοιχείων των μεταβιβαζόμενων ακινήτων και των φύλλων υπολογισμού της φορολογητέας αξίας τους αφού ολοκληρωθεί από
τον συμβολαιογράφο επιτρέπει την προσωρινή αποθήκευση της δήλωσης και την αποστολή της στους λογαριασμούς που έχουν οι αντισυμβαλλόμενοι στην ψηφιακή πύλη της ΑΑΔΕ (aade.gr), προκειμένου να την επικυρώσουν, μέσω της ίδιας εφαρμογής. Εφόσον η δήλωση επικυρωθεί τόσο από την πλευρά του πωλητή ή των πωλητών όσο και από την πλευρά του αγοραστή, τότε θα υποβάλλεται οριστικά στο myProperty από το οποίο εκκαθαρίζεται αυτόματα.
Με την εκκαθάριση της δήλωσης εκδίδεται η πράξη προδιορισμού του φόρου και η Ταυτότητα Οφειλής, οι οποίες κοινοποιούνται στον λογαριασμό του αγοραστή στην ψηφιακή πύλη aade.gr, προκειμένου αυτός να προχωρήσει στην εξόφληση του βεβαιωθέντος ποσού. Η πληρωμή του φόρου πρέπει να γίνεται υποχρεωτικά μέσω πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας ή μέσω e-banking. Από τη στιγμή που ο αγοραστής έχει ολοκληρώσει την εξόφληση του φόρου αποστέλλει το σχετικό αποδεικτικό έγγραφο ηλεκτρονικά στον συμβολαιογράφο, ο οποίος στη συνέχεια προχωρεί στην κατάρτιση του μεταβιβαστικού συμβολαίου. Όταν ολοκληρωθεί και η κατάρτιση του συμβολαίου και πραγματοποιηθεί και η καταβολή του τιμήματος της αγοραπωλησίας, ο συμβολαιογράφος πρέπει να εισέρχεται στην εφαρμογή και να καταχωρεί σε σχετικά πεδία που υπάρχουν στο ηλεκτρονικά συμπληρωμένο και υποβληθέν έντυπο της δήλωσης φόρου μεταβίβασης τα στοιχεία του αποδεικτικού καταβολής του φόρου, τον αριθμό του μεταβιβαστικού συμβολαίου και τον τρόπο εξόφλησης του τιμήματος. Επιπλέον μπορεί να «ανεβάσει» στην εφαρμογή σκαναρισμένα το αποδεικτικό πληρωμής του φόρου, το μεταβιβαστικό συμβόλαιο και όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και πιστοποιητικά, προκειμένου να διευκολύνει την αρμόδια ΔΟΥ να προχωρήσει στον έλεγχο της ορθότητας, της νομιμότητας και της ειλικρίνειας της υποβληθείσας δήλωσης.
Σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου που προορίζεται να χρησιμοποιηθεί από τον αγοραστή ως πρώτη κατοικία, ο ίδιος ή ο συμβολαιογράφος, κατά τη διαδικασία συμπλήρωσης της δήλωσης φόρου μεταβίβασης, πρέπει να «κλικάρει» σε ένα επισυναπτόμενο κείμενο υπεύθυνης δήλωσης. Με το κείμενο αυτό ο αγοραστής βεβαιώνει ότι πληροί όλες τις προβλεπόμενες από την ισχύουσα νομοθεσία προϋποθέσεις για να λάβει την απαλλαγή από τον φόρο μεταβίβασης και ότι δεσμεύεται να αποστείλει ή να προσκομίσει αυτοπροσώπως στην αρμόδια ΔΟΥ, μετά την κατάρτιση του μεταβιβαστικού συμβολαίου, τα δικαιολογητικά που θα του ζητηθούν για να αποδείξει ότι όντως είναι δικαιούχος της απαλλαγής. Ουσιαστικά, η απαλλαγή παρέχεται αυτόματα στον αγοραστή με ένα απλό κλικ στο κείμενο της επισυναπτόμενης υπεύθυνης δήλωσης, οπότε από τη φορολογητέα αντικειμενική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, όπως αυτή υπολογίζεται στη δήλωση, αφαιρείται το ισχύον για την περίπτωση του αγοραστή αφορολόγητο όριο.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία το αφορολόγητο όριο της πρώτης κατοικίας ανέρχεται σε 200.000 ευρώ αν ο αγοραστής είναι άγαμος χωρίς εξαρτώμενα τέκνα ή σε 250.000 ευρώ αν είναι έγγαμος. Προσαυξάνεται δε κατά 25.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα εξαρτώμενα τέκνα του και κατά 30.000 ευρώ επιπλέον για κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν του δευτέρου.
