Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Με την τιμή του φυσικού αερίου να τρέχει στην αγορά του Άμστερνταμ πάνω από τα 190 ευρώ τη μεγαβατώρα, ο ενεργειακός τομέας κλονίζεται περισσότερο από ποτέ. Και τώρα όλοι κυνηγούν το LNG, με την τιμή του να ανεβαίνει επίσης.
Η τελευταία κίνηση της Ρωσίας να μειώσει την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη εντείνει τον παγκόσμιο ενεργειακό ανταγωνισμό, ωθώντας τις τιμές και αυξάνοντας τις ελλείψεις από την Ασία ως τη Νότια Αμερική.
Η Gazprom είπε ότι θα μειώσει τις ροές μέσω του αγωγού Nord Stream προς την Ευρώπη αυτή την εβδομάδα, γεγονός που αναγκάζει τους Ευρωπαίους να αναζητήσουν υποκατάστατα, όπως το LNG. Οι ΗΠΑ εξήγαγαν το πρώτο εξάμηνο περίπου 57 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα LNG, εκ των οποίων τα 39 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, ή το 68%, πήγαν στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία της Refinitiv.
Για σύγκριση: Μόλις 34 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ή το 35% των αμερικανικών εξαγωγών LNG, παραδόθηκαν στην Ευρώπη όλο το 2021. Εάν οι εξαγωγές LNG στην Ευρώπη συνεχιστούν με τον ίδιο ρυθμό το δεύτερο εξάμηνο του 2022, η συνολική αύξηση σύγκριση με το 2021 θα είναι περίπου 45 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Ωστόσο, ο ρυθμός των εξαγωγών επιβραδύνθηκε τον Ιούνιο μετά από πυρκαγιά που έκλεισε τον βασικό τερματικό σταθμό Freeport LNG, το οποίο διαχειρίζεται περίπου το 20 % της επεξεργασίας LNG στις ΗΠΑ. Η επιστροφή σε πλήρη λειτουργία δεν αναμένεται πριν από το τέλος του έτους.
Στα ύψη οι τιμές spot
Ηδη, οι τιμές spot LNG στη Βόρεια Ασία ανήλθαν στο επίπεδο των 40 δολαρίων ανά εκατομμύριο βρετανικές θερμικές μονάδες, το υψηλότερο από τις αρχές Μαρτίου, λίγο μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Τα αποθέματα υγροποιημένου φυσικού αερίου μειώνονται επίσης από τον περασμένο χειμώνα, λόγω των διαταραχών στην εφοδιαστική αλυσίδα από τα εργοστάσια εξαγωγής της Αυστραλίας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, εταιρείες κοινής ωφελείας στη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία επιταχύνουν τα σχέδια για αγορά περισσότερων φορτίων Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου για το χειμώνα, φοβούμενοι ότι η Ευρώπη θα διεκδικήσει επίσης μεγάλη αύξηση στις προμήθειες, σύμφωνα με εμπόρους που γνωρίζουν το θέμα. Ορισμένοι αγοραστές όπως η Ινδία και η Ταϊλάνδη προσπαθούν επίσης να προμηθευτούν φορτία και να αποφύγουν την πιθανή έλλειψη.
Το φυσικό αέριο είναι βασικό καύσιμο για την παραγωγή ενέργειας και τη θέρμανση, και το ράλι των τιμών απειλεί με άνοδο του πληθωρισμού σε όλο τον κόσμο.
Πόλεμος με τις τιμές αγοράς
Σε αυτό το επίπεδο τιμών, οι αγοραστές σε ορισμένες αναδυόμενες χώρες, όπως το Πακιστάν, το Μπαγκλαντές και η Αργεντινή, δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τις εισαγωγές αερίου και αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις ενέργειας. Το Βέλγιο, για παράδειγμα, είδε τις εισαγωγές του LNG από τις ΗΠΑ να αυξάνονται κατά 650%, ενώ το Πακιστάν είδε τις εισαγωγές του να μειώνονται κατά 72%. Ηδη μεγάλοι όμιλοι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν πρόστιμα για τη μη παράδοση σε χώρες όπως το Πακιστάν και εκτρέπουν φορτία στην Ευρώπη, όπου η υψηλή τιμή καλύπτει τα τέλη και αποφέρει κέρδη.
«Η πραγματικά σκληρή πραγματικότητα είναι ότι η Ευρώπη παραγκωνίζει μεγάλες περιοχές αναδυόμενων αγορών. Αυτό είναι μη βιώσιμο μακροπρόθεσμα και προκαλεί ήδη ελλείψεις ενέργειας στη Νότια Ασία», τονίζει ο Χένινγκ Γκλουστάιν, διευθυντής ενέργειας και κλίματος στην Eurasia Group.
Η Κίνα, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG στον κόσμο πέρυσι, παρέμεινε στο περιθώριο της spot αγοράς λόγω των περιορισμών από την πανδημία,που περιόρισαν τη ζήτηση καυσίμων. «Εάν συνεχιστεί η κινεζική οικονομική δραστηριότητα, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει γρήγορα το σκηνικό και να οδηγήσει σε λιγότερες αποστολές LNG για την Ευρώπη», λέει η Σαμάνθα Νταρτ, επικεφαλής έρευνας φυσικού αερίου στην Goldman Sachs.
Αυτό θα ήταν ένα ακόμη πλήγμα για την Ευρώπη που απειλείται όλο και περισσότερο από την ενεργειακή κρίση. Οι αναλυτές λένε μαλιστα ότι η αλλαγή των φορτίων από τις Ηνωμένες Πολιτείες προς την Γηραιά Ήπειρο δεν θα διαρκέσει καθώς οι τιμές στην Ασία και τη Νότια Αμερική αυξάνονται για να προσελκύσουν περισσότερες ποσότητες LNG.
Η αμερικανική βοήθεια
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δια του προέδρου Τζο Μπάιντεν, έχουν δεσμευτεί από τον περασμένο Μάρτιο να χορηγήσουν επιπλέον 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα LNG εφέτος στην Ευρώπη. Σύμφωνα μάλιστα με μια ανάλυση του Reuters, οι αμερικανικές εξαγωγές LNG στην Ευρώπη μπορεί ακόμη και να τριπλασιάσουν τη δέσμευση του Μπάιντεν. Με το αζημίωτο βέβαια!
Η αμερικανική Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των (EIA) ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες -ο νούμερο 1 παραγωγός φυσικού αερίου, έγινε πλέον και ο μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG στον κόσμο, το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Αυτή η αύξηση είναι καλά νέα για την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία προσπαθεί να ενισχύσει τους ενεργειακούς δεσμούς με την Ευρώπη και να ανακόψει την εξάρτηση από τη Ρωσία.
Το πρόβλημα είναι όμως οτι η αμερικανική βιομηχανία LNG έχει ήδη φτάσει στα όρια εξαγωγών της και η παγκόσμια αγορά κυριαρχείται από μακροπρόθεσμα συμβόλαια που μπορούν να υπαγορεύουν πού θα αποστέλλεται το εξαγόμενο αέριο για μια περίοδο 20 ετών.
