Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Η Ουάσιγκτον και το Λονδίνο -τα δύο κορυφαία κέντρα εμπορίας χρυσού στον κόσμο- διέκοψαν επισήμως το εμπόριο χρυσού με τη Ρωσία, μετά τη σύνοδο κορυφής των G7 ,στις Βαυαρικές Άλπεις. Ο Καναδάς και η Ιαπωνία ακολουθούν το παράδειγμά τους. «Είμαστε αποφασισμένοι να μειώσουμε τα έσοδα της Ρωσίας, μεταξύ άλλων και από τον χρυσό», αναφέρεται στην ανακοίνωση της G7.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναΙ πιο διστακτική. Οι ισχυρές ευρωπαικες χώρες θέλουν να ελέγξουν μόνες τους το πώς θα συμμετάσχουν στο μποϊκοτάζ. Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε ότι θα συζητήσει το μέτρο εντός της ΕΕ. Σύμφωνα με το Reuters, το έβδομο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ θα μπορούσε να περιλαμβάνει αυτήν το εμπάργκο στο ρωσικό χρυσό.
Είναι όμως ικανό αυτό το μέτρο να πλήξει την «καρδιά της πολεμικής μηχανής» του Κρεμλίνου;Σύμφωνα με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν ,η Ρωσία θα χάνει 19 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από το εμπάργκο στο χρυσό της.
Ο δημοφιλής αμερικανός οικονομολόγος και χρηματιστής Πήτερ Σιφ έγραψε αγανακτισμένος στο Twitter ότι η απαγόρευση των εισαγωγών χρυσού από τη Ρωσία «θα πλήξει τους Αμερικανούς, όχι τον Πούτιν», αφού οι Αμερικανοί θα καταλήξουν να πληρώνουν υψηλότερες τιμές για τον χρυσό.
Η ετυμηγορία του Σιφ; «Ο Μπάιντεν απλώς έκανε τη χάρη στον Πούτιν». Αν η τιμή του χρυσού συνεχίσει να αυξάνεται, όπως αναμένει ο Σιφ και ορισμένοι Ρώσοι εξαγωγείς χρυσού, η Ρωσία θα μπορούσε να αναπληρώσει ορισμένες από τις απώλειες. Οι Ρώσοι εξαγωγείς χρυσού δεν έχουν πλέον παρά να προμηθεύουν μη οργανωμένες διεθνείς αγορές, όπου οι εκπτώσεις είναι επιθυμητές και οι κίνδυνοι είναι υψηλοί, σύμφωνα με τον επικεφαλής των Ρώσων παραγωγών χρυσού Σεργκέι Κάσουμπα.
Οι Ρώσοι έμποροι χρυσού αποκαλούν τη νέα κύρωση «περίεργη» επειδή στην πραγματικότητα, ο ρωσικός χρυσός δεν ανταλλάσσεται με τη Δύση εδώ και πολύ καιρό. Τον περασμένο Μάρτιο, οι ΗΠΑ απαγόρευσαν όλες τις συμφωνίες που αφορούσαν χρυσό που σχετίζονται με την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας. Μία από τις κορυφαίες αγορές χρυσού, η λεγόμενη London Bullion Market Association, ανακάλεσε προσωρινά το καθεστώς παράδοσης από τα ρωσικά εργοστάσια χρυσού και κατέστησε αδύνατες τις εξαγωγές ρωσικού χρυσού στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ρωσικές τράπεζες, μέσω των οποίων τα εγχώρια χρυσωρυχεία πωλούν συχνά το προϊόν τους, επηρεάζονται επίσης από τα δυτικά πακέτα κυρώσεων.
Ποιος είναι λοιπόν ο αντίκτυπος από το επίσημο μέτρο της G7 και αργότερα, ενδεχομένως, της ΕΕ;
Άλλες αγορές
«Ο χρυσός δεν είναι κάτι που χρειάζεσαι για την καθημερινή ζωή, όπως η βενζίνη ή το φυσικό αέριο», εξηγεί ο ειδικός στο χρυσό από το περιοδικό Der Aktionär, Μάρκους Μπούσλερ, σε συνέντευξή του στην Berliner Zeitung. Ωστόσο, σε αντίθεση με τον Πίτερ Σιφ, δεν υποστηρίζει ότι ο χρυσός θα αυξηθεί τους επόμενους μήνες , λόγω του εμπάργκο κατά της Ρωσίας – όπως με το πετρέλαιο ή, σε κάποιο βαθμό, με το φυσικό αέριο. « Η τιμή του χρυσού καθορίζεται στις προθεσμιακές αγορές και εξαρτάται ελάχιστα από τη φυσική προσφορά, σύμφωνα με τον Μπούσλερ. «Αλλά η προσφορά εξαγωγών δεν θα αλλάξει πραγματικά, επειδή η Ρωσία μπορεί να πουλήσει τον χρυσό, για παράδειγμα, στην Ασία ή στην Ινδία».
Η Ρωσία, είναι η τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός χρυσού στον κόσμο με μερίδιο αγοράς 8,5% μετά την Κίνα και την Αυστραλία. Το 2021 ,έστειλε το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της στη Μεγάλη Βρετανία και τη Δύση , συμπεριλαμβανομένων 5,5 τόνων στη Γερμανία. Η Ελβετία, το Καζακστάν, η Ινδία, η Λευκορωσία και η Τουρκία ήταν άλλοι μεγάλοι αγοραστές χρυσού, σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Τελωνειακή Υπηρεσία της Ρωσίας. Κανείς δεν ελέγχει πραγματικά από πού προέρχεται ο χρυσός αυτές τις μέρες και οι διαδρομές εξαγωγής είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Έτσι, ο ρωσικός χρυσός θα βρει τον δρόμο του στον κόσμο και σε άλλους αγοραστές, ίσως και πάλι στην Ελβετία.» Ειδικότερα, η Ελβετία επεξεργάζεται έως και τα τρία τέταρτα του παγκόσμιου τζίρου χρυσού.
«Αποτυχία το μέτρο»
Το μέτρο της G7 είναι «αποτυχία», λέει ο Μπούσλερ. Είναι ένα συμβολικό μέτρο γιατί δεν βλάπτει πραγματικά τον Πούτιν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Μεγάλη Βρετανία μπορεί να θέλουν να εμποδίσουν τη Ρωσία να προμηθεύεται συνάλλαγμα, βάζοντας τη ρωσική κεντρική τράπεζα να πουλά ξανά χρυσό, αλλά οι χώρες που προωθούν το εμπάργκο κατά της Ρωσίας δεν έχουν αποκλειστική επιρροή στη διεθνή αγορά χρυσού» λέει ο ειδικός στο χρυσό Μπούσλερ .
Οι Ρώσοι ολιγάρχες μπορεί να μην εμπλουτιστούν τόσο πολύ από τις εξαγωγές χρυσού, αλλά και αυτοί θα μπορέσουν να διαφοροποιήσουν τις εξαγωγές τους».
Η Δύση δεν μπορεί να ρυθμίσει την αγορά χρυσού
Ενα εμπάργκο στο ρωσικό χρυσό παραμένει λοιπόν σε μεγάλο βαθμό στο επίπεδο του συμβολισμού όσον αφορά την αποτελεσματικότητά του. Δεν θα στραγγίξει σημαντικά το πολεμικό «σεντούκι» του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, ούτε θα κάνει πολύ κακό στην ίδια τη Δύση. Το μερίδιο σχεδόν 10% της Ρωσίας στην παγκόσμια αγορά χρυσού δεν θα λείψει τόσο αισθητά όσο το φυσικό αέριο, τα σιτηρά ή τα λιπάσματα. Καθώς υπάρχει παγκόσμια υπερπροσφορά, τονίζουν οι αναλυτές, δεν πρέπει να υπάρχει φόβος για επιπτώσεις στις τιμές. Και επιπλέον, το εμπάργκο ισχύει μόνο για το νέο ρωσικό χρυσό. Οι παλιές ράβδοι χρυσού που κυκλοφορούσαν πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ,επιτρέπεται να συναλλάσσονται κανονικά…
