Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Να καταστεί εφικτή στο πλαίσιο της τραπεζικής ενοποίησης στην Ευρωζώνη η προώθηση της διασυνοριακής στεγαστικής πίστης αποτελεί ένα θέμα που μελετά η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και για τον λόγο αυτόν αλλάζει τη σχετική κοινοτική οδηγία.
Επιχειρεί να διαμορφώσει πανευρωπαϊκούς δείκτες αξιολόγησης δανειοληπτών, ενώ συγχρόνως μελετάει τη δημιουργία ενός μητρώου ενδιάμεσων ως προς την αξιολόγηση για να ξεπεράσει τα προβλήματα που θέτουν τα εγχώρια θεσμικά πλαίσια.
Χωρίς να μπορεί να διευκρινιστεί τι θα μπορούσε να σημαίνει κάτι τέτοιο για τα επιτόκια με τα οποία θα χρεωθεί κάποιος δανειολήπτης, αυτό στοιχείο αλλάζει τα δεδομένα του ανταγωνισμού αφού αν κάποιος δανειολήπτης μπορεί να χρηματοδοτηθεί από μια γερμανική Τράπεζα και επομένως θεωρείται αποδεκτός για τους κινδύνους αυτής της τράπεζας δεν μπορεί να διαφέρει στην αξιολόγηση και επομένως στο επιτόκιο σε ότι αφορά μια τράπεζα από τον Ευρωπαϊκό Νότο.
Την οδηγία λοιπόν για τη Στεγαστική Πίστη αναθεωρεί η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών, επιχειρώντας με τον τρόπο αυτόν να προωθηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ όλων των τραπεζών και να διασφαλιστεί υψηλότερο επίπεδο προστασίας των καταναλωτών στα κράτη μέλη της Ε.Ε αλλά κυρίως να διευκολυνθεί η διασυνοριακή παροχή στεγαστικών δανείων.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών παρατήρησε ότι, συνολικά, από την εφαρμογή της MCD της συγκεκριμένης δηλαδή οδηγίας που μετράει έξι χρόνια ζωής, η προστασία των καταναλωτών έχει γίνει πιο αποτελεσματική σε ολόκληρη την ενιαία αγορά της ΕΕ και οι πρακτικές που σχετίζονται με τα στεγαστικά δάνεια έχουν εναρμονιστεί ως επί το πλείστον στα κράτη μέλη.
Ωστόσο, εντόπισε ορισμένα συγκεκριμένα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και έτσι στην αναθεωρητική έκθεσή της προτείνει να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής της MCD, ο αντίκτυπος της ψηφιοποίησης των πιστωτικών ιδρυμάτων στον τρόπο εφαρμογής της οδηγίας και οι μέθοδοι διευκόλυνσης της διασυνοριακής παροχής στεγαστικών δανείων.
Εξετάζει επίσης τον τρόπο με τον οποίο η οδηγία, αναθεωρημένη πια, μπορεί να συμβάλει στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και στην αλληλεπίδραση με τη βιωσιμότητα των πιστώσεων.
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών προτείνει:
– Να αναθεωρήσει τις απαιτήσεις σχετικά με τις προσυμβατικές και διαφημιστικές πληροφορίες των δανείων, ώστε να παρέχει στους καταναλωτές τις κατάλληλες πληροφορίες για να λάβουν τεκμηριωμένη απόφαση και να συγκρίνουν προϊόντα·
– Να διασφαλίζει ότι οι απαιτήσεις σε ότι αφορά την ταυτότητα του δανειολήπτη είναι κατάλληλες και αρκούν και για τα δάνεια που χορηγούνται μέσω ψηφιακών καναλιών.
– Την εισαγωγή πρόσθετων μέτρων προστασίας των καταναλωτών όταν χρησιμοποιούνται συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας·
– Την εισαγωγή μέτρων για την προώθηση του υπεύθυνου δανεισμού συμβάλλοντας παράλληλα στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
– Την καθιέρωση ενός σαφούς ορισμού για τα «πράσινα στεγαστικά δάνεια» και την ενθάρρυνση των σχετικών πιστώσεων.
Μητρώο μεσαζόντων για τα διασυνοριακά δάνεια
Η ενιαία αγορά στεγαστικών δανείων δεν έχει αναπτυχθεί σε σημαντικό βαθμό παρατηρείται στην έκθεση της αρχής καθώς εξακολουθούν να υπάρχουν φραγμοί στη διασυνοριακή παροχή στεγαστικών δανείων που προκύπτουν από περιοχές εκτός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας.
Επιπλέον, η ψηφιοποίηση των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μπορεί στο μέλλον να συμβάλει στη διευκόλυνση της παροχής στεγαστικών πιστώσεων. Η ηλεκτρονική σύναψη συμβάσεων στεγαστικής πίστης θα μπορούσε από μόνη της να διευκολύνει τα διασυνοριακά στεγαστικά δάνεια.
Με βάση τα παραπάνω, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε την τεχνική συμβουλή της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών για τα ακόλουθα θέματα:
Εάν η ΕΑΤ αντιμετώπισε πιθανές δυσκολίες στη χρήση των βάσεων δεδομένων πιστώσεων με διασυνοριακό χαρακτήρα, για το κατά πόσον μπορεί να διευκολύνει η ψηφιοποίηση το διασυνοριακό δανεισμό.
Οι περισσότερες δυσκολίες για την έκδοση διασυνοριακών δανείων εντοπίζονται στη διαφορετικότητα των εθνικών διαδικασιών όπως η εγγραφή υποθέσεων στα υποθηκοφυλακεία ή το κτηματολόγιο, η λειτουργία των συμβολαιογράφων κλπ.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών εκτιμά πως θα πρέπει να προωθηθούν λειτουργίες διαβατηρίου και να διευκολυνθεί η μεταφορά πληροφοριών.
Παράλληλα, προτείνει να διερευνήσει λύσεις για αυξημένη εναρμόνιση της παροχής πληροφοριών που απαιτούνται για τέτοιες πιστώσεις σε επίπεδο ΕΕ και οι οποίες σχετίζονται με την αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας αλλά κυρίως τη δημιουργία ενιαίου μητρώου μεσαζόντων για τέτοιες πιστώσεις.
Η ανάπτυξη ενός τέτοιου μητρώου θα διευκόλυνε σημαντικά τη διασυνοριακή παροχή πιστώσεων.
