Skip to main content

Ρωσία: Αδυναμία πληρωμής εξωτερικού χρέους μετά από έναν αιώνα

Σε αδυναμία πληρωμής σε ομόλογα ξένου νομίσματος βρέθηκε η Ρωσία για πρώτη φορά εδώ και έναν αιώνα καθώς το βράδυ της Κυριακής έληξε η περίοδος χάριτος για περίπου 100 εκατ. δολάρια από τις καθυστερημένες πληρωμές ομολόγων, που έχουν μπλοκαριστεί λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν ως αντίποινα για την εισβολή στην Ουκρανία. 

Η τελευταία φορά που η Ρωσία βρέθηκε σε αδυναμία πληρωμής προς τους ξένους πιστωτές της ήταν πριν από έναν αιώνα, όταν οι Μπολσεβίκοι υπό τον Λένιν αθέτησαν το χρέος της τσαρικής εποχής, το 1918.  Υπάρχουν εκτιμήσεις ότι σε σημερινά χρήματα πλησίασε το 1 τρισ. δολάρια. 

Η τελευταία οποιουδήποτε είδους χρεοκοπία της Ρωσίας ήταν το 1998, καθώς η χώρα συγκλονιζόταν από την κρίση του ρουβλίου. Τότε η κυβέρνηση του Γέλτσιν είχε κηρύξει στάση πληρωμών σε εσωτερικά χρέη 40 δισ. δολαρίων αλλά κατάφερε να μην αθετήσει το χρέος της στο εξωτερικό.

Αν και η Ρωσία έχει επαρκή συναλλαγματικά αποθέματα λόγω των εσόδων από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, η κλιμάκωση των κυρώσεων μετά την εισβολή της στην Ουκρανία έχει παγώσει τη χώρα έξω από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Για μήνες, η χώρα κατάφερνε να παρακάμπτει τις κυρώσεις, ωστόσο, την Κυριακή, έληξε η περίοδος χάριτος διάρκειας 30 ημερών για περίπου 100 εκατ. δολάρια σε πληρωμές τόκων που οφείλονταν στις 27 Μαΐου, μια προθεσμία που θεωρείται γεγονός αθέτησης υποχρεώσεων εφόσον χαθεί (default). 

Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι τα χρήματα στάλθηκαν στην Euroclear, μια τράπεζα που στη συνέχεια θα διανείμει την πληρωμή στους επενδυτές. Αλλά αυτή η πληρωμή έχει μπλοκάρει εκεί, σύμφωνα με το Bloomberg News, και οι πιστωτές δεν την έχουν λάβει. Τα χρήματα δεν καταβλήθηκαν εντός 30 ημερών από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας, δηλαδή το βράδυ της Κυριακής, και έτσι πλέον θεωρείται χρεοκοπία (defeault). Η Euroclear δεν απάντησε εάν η πληρωμή είχε μπλοκαριστεί, αλλά δήλωσε ότι τηρεί όλες τις κυρώσεις.

Η εξέλιξη υποδεικνύει τη γρήγοη μετατροπή της χώρας σε οικονομικό, χρηματοπιστωτικό και πολιτικό απόκληρο, σχολιάζει το πρακτορείο Bloomberg. Τα ρωσικά ομόλογα σε ξένο νόμισμα διαπραγματεύονται σε δυσμενή επίπεδα από τις αρχές Μαρτίου, τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας παραμένουν παγωμένα και οι μεγαλύτερες τράπεζες έχουν αποκοπεί από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Προς το παρόν όμως πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για μια συμβολική εξέλιξη που έχει ελάχιστη σημασία για τους Ρώσους που αντιμετωπίζουν διψήφιο πληθωρισμό και τη χειρότερη οικονομική συρρίκνωση εδώ και χρόνια.

Η Μόσχα υποστηρίζει ότι έχει τα κεφάλαια, αλλά δυσκολεύεται να καταβάλει τους τόκους στους ομολογιούχους λόγω των δυτικών κυρώσεων και κατηγορεί τη Δύση ότι προσπαθεί να οδηγήσει τη Ρωσία σε τεχνητή χρεοκοπία.  Λόγω των κυρώσεων έχει μπλοκαριστεί η πρόσβαση της χώρας στα διεθνή τραπεζικά δίκτυα που επεξεργάζονται πληρωμές από τη Ρωσία σε επενδυτές σε όλο τον κόσμο. Ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών Αντόν Σιλουάνοφ χαρακτήρισε την κατάσταση «φάρσα».

Σε μια προσπάθεια μάλιστα να αποφύγει το ενδεχόμενο μια πιθανής αδυναμίας πληρωμής του εξωτερικού χρέους, την προηγούμενη εβδομάδα ανακοίνωσε  ότι οι πληρωμές των ξένων ομολόγων θα γίνονται σε ρούβλια. 

Να σημειωθεί ότι η επίσημη δήλωση για την εξωτερική χρεοκοπία της Ρωσίας θα έπρεπε να γίνει από τους οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι ωστόσο έχουν αποσύροει τις αξιολογήσεις τους λόγω των κυρώσεων. Με την πάροδο της τελικής προθεσμίας, η προσοχή μετατοπίζεται στο τι θα κάνουν στη συνέχεια οι επενδυτές, οι οποίοι όμως δεν χρειάζεται να λάβουν δράση αμέσως και μπορεί να επιλέξουν να παρακολουθούν την πρόοδο του πολέμου με την ελπίδα ότι οι κυρώσεις τελικά θα αμβλυνθούν. Ο χρόνος μπορεί να είναι με το μέρος τους, σημειώνει το Bloomberg: οι αξιώσεις ακυρώνονται μόνο τρία χρόνια από την ημερομηνία πληρωμής, σύμφωνα με τα έγγραφα των ομολόγων.

naftemporiki.gr