Από την έντυπη έκδοση
Των Σοφίας Εμμανουήλ και Φάνη Ζώη
Με το λιανεμπόριο να λειτουργεί σε ποσοστό 17% -αυτό διαθέτει e-shop- και την εστίαση να παραμένει σε σκληρό lockdown, η αγορά βάζει σε νέες περιπέτειες την οικονομία, που καλείται να αντλήσει ρευστότητα σε στενά δημοσιονομικά περιθώρια για να στηρίξει επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας. Καθώς η οικονομική δραστηριότητα στην Αττική (και τα νησιά του Αργοσαρωνικού) διακόπτεται σε πολλούς τομείς και μπαίνει σε αυστηρούς περιορισμούς σε άλλους και καθώς τα μέτρα για την αναχαίτιση της πανδημίας αυστηροποιούνται στις «κόκκινες περιοχές», οι επιπτώσεις στο σύνολο του τζίρου της αγοράς μετά το επίμαχο διάστημα του 3ου lockdown, μέχρι 28.2.2021, θα είναι σημαντικές – πόσο μάλλον αν υπάρξει παράταση των περιορισμών.
Εξάλλου, το 67% του τζίρου της αγοράς γίνεται στις «κόκκινες περιοχές», με βάση επίσημα στοιχεία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία, στην οποία κάθε μήνας lockdown στοιχίζει περίπου 3 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι εκτός από την Αττική, για την οποία ανακοινώθηκαν έκτακτα μέτρα και μετάβαση του λιανεμπορίου από το υβριδικό μοντέλο click away στην αναστολή λειτουργίας των φυσικών καταστημάτων, στο «κόκκινο» είναι σύμφωνα με τον επίσημο χάρτη της κυβέρνησης Θεσσαλονίκη, Χαλκιδική, Μύκονος και Λέσβος.
Πριν ακόμη ανακοινωθεί το lockdown της Αττικής είχε ανασταλεί η λειτουργία του λιανεμπορίου σε Πάτρα, Χαλκίδα, Άγιο Νικόλαο Λασιθίου, Μύκονο και Σαντορίνη. Τα μέτρα για την αγορά συνεχίζουν να είναι σε ισχύ στις συγκεκριμένες περιοχές, ενώ σήμερα αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις για τη Θεσσαλονίκη, όπου μεταβαίνει κυβερνητικό κλιμάκιο.
Χαριστική βολή
Παράγοντες της αγοράς περιγράφουν το νέο lockdown ως χαριστική βολή για το λιανεμπόριο, αφού μετά τον τζίρο του περσινού Πάσχα, αυτόν των ενδιάμεσων εκπτώσεων του Νοεμβρίου, της Black Friday και των Χριστουγέννων χάνουν και την ευκαιρία των χειμερινών εκπτώσεων. Επί της ουσίας τα καταστήματα δούλεψαν κανονικά, στην Αττική και στο μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης χώρας, μόνο για δύο εβδομάδες από τις συνολικά επτά της εκπτωτικής περιόδου. Δεν γίνεται λόγος για το μερίδιο του εκπτωτικού τζίρου που κατάφεραν να αποσπάσουν από τα συνολικά 4,5 – 5,5 δισ. ευρώ, όπου κυμαίνονται τα τελευταία χρόνια οι πωλήσεις αυτής της περιόδου.
Καθώς δε τα μέτρα πλήττουν τον πυρήνα της αγοράς, την Αττική (ορισμένοι θεσμικοί παράγοντες εκτιμούν ότι το μερίδιο του τζίρου του λιανεμπορίου στην πρωτεύουσα είναι πάνω από 70%), οι οικονομικές επιπτώσεις αναμένονται σοβαρές.
Πιέσεις για στήριξη
Θεσμικοί φορείς πιέζουν για εφαρμογή πρόσθετων μέτρων που θα στηρίξουν τον επιχειρηματικό κόσμο και θα περιορίσουν τα «λουκέτα». Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
* «Κούρεμα» οφειλών που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας και ρύθμιση του υπόλοιπου ποσού.
* Υποχρεωτική παράταση όλων των συμβάσεων μίσθωσης επαγγελματικής στέγης για έναν χρόνο.
* Στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία για τον κλάδο του λιανεμπορίου.
* Επιδότηση παγίων δαπανών (έχει ήδη ανακοινωθεί από την κυβέρνηση και αναμένονται διευκρινίσεις).
Επαγγελματικό Επιμελητήριο
Να στηρίξει τις επιχειρήσεις ή να φροντίσει να επαναλειτουργήσουν άμεσα ζητά από την κυβέρνηση ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου της Αθήνας, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, που θεωρεί ότι για να «αντέξουν» οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και να μην αναγκαστούν να βάλουν από τώρα λουκέτο, θα πρέπει να αισθανθούν δίπλα τους την Πολιτεία, κάτι που δεν έχει γίνει με απόλυτη επιτυχία έως σήμερα, όπως εξηγεί.
Μάλιστα, σημειώνει ότι εάν δεν υπάρχουν τα αναγκαία κεφάλαια για την αποτελεσματική ενίσχυση αυτών των επιχειρήσεων θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα επαναλειτουργίας τους το ταχύτερο δυνατό.
Τα κλειδιά της εστίασης
Εν τω μεταξύ, συνεχίζεται η κινητοποίηση των επιχειρηματιών της εστίασης για πιο ουσιαστική στήριξη των επιχειρήσεών τους, δεδομένου ότι οι 4 στις 10 βρίσκονται στα όρια της χρεοκοπίας, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα. Χθες πραγματοποιήθηκε η συμβολική εκδήλωση παράδοσης των κλειδιών των καταστημάτων που διοργάνωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ). Τόσο στο Σύνταγμα, παρουσία του Γιώργου Καββαθά, προέδρου της ΠΟΕΣΕ και της ΓΣΕΒΕ), όσο και σε 20 άλλα σημεία της Αττικής, καθώς και σε κεντρικά σημεία πόλεων όλης της Ελλάδας, είχαν στηθεί ειδικά κιβώτια υποδοχής των φακέλων με τα στοιχεία της κάθε επιχείρησης, που συνόδευαν τα κλειδιά της. Τις επόμενες ημέρες θα συγκεντρωθούν για να παραδοθούν στο Μαξίμου, προκειμένου η κυβέρνηση να κατανοήσει τη δυσμενή θέση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος της εστίασης, το αποτύπωμα του οποίου προ πανδημίας ήταν 81.000 επιχειρήσεις και 350.000 εργαζόμενοι, χωρίς να υπολογίζονται οι δραστηριότητες σε συγγενείς κλάδους που συμπαρασύρονται, από οπωροπωλεία, κρεοπωλεία και αρτοποιεία μέχρι αγροτική και βιοτεχνική παραγωγή, τεχνικά επαγγέλματα και ανθρώπους του πολιτισμού.
Ψαλίδισμα έως 70% για τα σούπερ μάρκετ
Haircut έως και 70% στην εξυπηρέτηση των πελατών στα σούπερ μάρκετ προκαλούν τα περιοριστικά μέτρα στον αριθμό των επιτρεπόμενων ατόμων εντός των καταστημάτων αλλά και το μειωμένο ωράριο τα Σάββατα. Το αποτέλεσμα του περιορισμού της εξυπηρέτησης μεταφράζεται σε ουρές και συνωστισμό εκτός των καταστημάτων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε χθες το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών, η μέση δυναμικότητα εξυπηρετούμεων πελατών ανά κατάστημα έως 17/1 διαμορφωνόταν σε 1.196 άτομα, ενώ από τις 18/1 ο αριθμός μειώνεται σε 479 άτομα. Για τα Σάββατα, δε, όταν το ωράριο λειτουργίας περιορίζεται ακόμα περισσότερο, η μέση δυναμικότητα εξυπηρετούμενων πελατών ανά κατάστημα υποχωρεί στα 319 άτομα.
Σημειώνεται ότι οι τιμές αυτές είναι μέσοι όροι. Δεν υπάρχει ομοιόμορφη κατανομή πελατών στο χρόνο ούτε μέσα στην εβδομάδα, ούτε μέσα στην ημέρα. Την Παρασκευή και το Σάββατο η επισκεψιμότητα αυξάνεται σημαντικά, μέχρι και 50% συγκριτικά με τις υπόλοιπες ημέρες.
Υπενθυμίζεται ότι ο μέγιστος επιτρεπόμενος αριθμός ατόμων, από 1 άτομο ανά 10 τ.μ. που ίσχυε όλο το 2019 και μέχρι την Κυριακή 17/1, από τη Δευτέρα 18/1 άλλαξε με απόφαση της κυβέρνησης σε 1 άτομο ανά 25 τ.μ. Αυτή η αλλαγή στην περίπτωση των καταστημάτων τροφίμων δημιουργεί σημαντικό περιορισμό στη δυνατότητα εξυπηρέτησης του κοινού κατά 60%.
Η δεύτερη κοινή υπουργική απόφαση της 6ης Φεβρουαρίου, με το ωράριο, δημιουργεί νέο σημαντικό περιορισμό στη δυνατότητα εξυπηρέτησης του κοινού κατά 25% (από 12 ώρες σε 9 ώρες).
