Από την έντυπη έκδοση
Την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για την επιβολή πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος από την 1η Ιουλίου σηματοδοτεί η κατάθεση της σχετικής νομοθετικής ρύθμισης που θεσπίζει τον Προσωρινό Μηχανισμό Επιστροφής μέρους των εσόδων της Αγοράς Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ν», ένα βήμα προ της έγκρισής της από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Γενικές Διευθύνσεις Ενέργειας και Ανταγωνισμού) βρίσκεται η Υπουργική Απόφαση που θα εξειδικεύει τον τρόπο λειτουργίας του Μηχανισμού, προσδιορίζοντας τα πλαφόν ανά τεχνολογία -που θα υπολογίζονται μηνιαίως- και τον μαθηματικό τύπο από τον οποίο θα προκύπτουν. Τύπος που αφορά κυρίως τον τρόπο αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο και λιγνίτη, των οποίων τα κόστη επηρεάζονται από εξωγενείς και συνεχώς μεταβαλλόμενους παράγοντες, όπως οι τιμές φυσικού αερίου (που αυξήθηκαν εκ νέου μετά τη μείωση των ροών ρωσικού αερίου μέσω του Nord Stream 1 από την Gazprom την εβδομάδα που πέρασε), αλλά και των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων.
Πιέσεις στις Βρυξέλλες
Αρμόδιες πηγές σημειώνουν ότι υπάρχει συμφωνία με την Κομισιόν για τα βασικά σημεία της Υπουργικής Απόφασης, με την ελληνική πλευρά να ασκεί πιέσεις στις Βρυξέλλες να δώσουν και επισήμως το «πράσινο φως» έως τα τέλη της επόμενης εβδομάδας, ώστε στη συνέχεια να εκδοθεί απόφαση και να ανοίξει ο δρόμος για την ενεργοποίηση του Μηχανισμού. Απαραίτητη διαδικαστική προϋπόθεση βέβαια είναι η ψήφιση -και δημοσίευση σε ΦΕΚ- της εξουσιοδοτικής ρύθμισης που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για τη Β’ Φάση απλοποίησης των ΑΠΕ που θα ξεκινήσει να συζητείται από σήμερα στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής και αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση στην Ολομέλεια τη μεθεπόμενη εβδομάδα.
Η θέση σε λειτουργία του νέου μοντέλου αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής την 1η Ιουλίου αποτελούσε ούτως ή άλλως το «βαρύ πυροβολικ» της κυβέρνησης στην προσπάθειά της να μειώσει το ενεργειακό κόστος των τελικών καταναλωτών. Αποκτά όμως χαρακτήρα κατεπείγοντος μετά τις τελευταίες εξελίξεις που όχι μόνο εκτόξευσαν τις τιμές του φυσικού αερίου, αλλά και εγείρουν ανησυχίες για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας. Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι μετά την ενεργοποίηση του μηχανισμού, οι τιμές θα επιστρέψουν στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν από την κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης και σημαντικά κάτω από τα επίπεδα των 200-250 ευρώ/MWh που κινούνται τους τελευταίους μήνες. Κύκλοι της αγοράς αμφισβητούν τις εκτιμήσεις αυτές, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι ο Μηχανισμός έχει «στηθεί» με μέση τιμή φυσικού αερίου στον διεθνή κόμβο TTF τα 100 ευρώ/MWh, και στη βάση αυτή έχουν υπολογιστεί και τα εκτιμώμενα υπερέσοδα που θα ανακτηθούν από τις μονάδες φυσικού αερίου και θα καταλήξουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης. Αυτή τη στιγμή, όμως, η τιμή βρίσκεται πάνω από τα 120 ευρώ/MWh και είναι άγνωστο αν και πότε θα επιστρέψει σε διψήφιο αριθμό. Σήμερα η μέση χονδρεμπορική ηλεκτρισμού στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του ΕΧΕ διαμορφώνεται στα 241,71 ευρώ/MWh, με ημερήσιο άλμα 44% που δεν είναι από τα μεγαλύτερα πανευρωπαϊκά, καθώς σε χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, εν μέσω καύσωνα και… Gazprom, παρατηρούνται ημερήσιες αυξήσεις της τάξης του 70%-80%, με τις τιμές να διαμορφώνονται στα 303,95 ευρώ/MWh στη Γαλλία, στα 308,89 ευρώ/MWh και στα 267,37 ευρώ/MWh στη Γερμανία. Στον αντίποδα, Ισπανία και Πορτογαλία, που, μετά την εφαρμογή του ισπανικού μοντέλου που επιδοτεί την τιμή του φυσικού αερίου, απολαμβάνουν τις χαμηλότερες χονδρεμπορικές τιμές στην Ευρώπη (157,48 ευρώ/MWh).
