Skip to main content

Οι «χαμένοι» ολιγάρχες της Ουκρανίας: Γιατί έμειναν στην πίσω γραμμή του πολέμου

Στις 23 Φεβρουαρίου, μια ημέρα πριν από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ο πρόεδρος της χώρας Βολοντίμιρ Ζελένκσι κάλεσε στο γραφείο του τις πιο ισχυρές επιχειρηματικές προσωπικότητες της Ουκρανίας. Κάποιοι, όπως ο Βίκτορ Πιντσούκ και  ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ουκρανίας, Ρινάτ Αχμέτοφ, επέστρεψαν στη χώρα μονάχα για αυτή τη συνάντηση. Το μήνυμά του ήταν: στηρίξτε τον ηγέτη σας σε καιρό πολέμου.

Δύο από τους παρευρισκόμενους είπαν ότι ο Ζελένσκι τους έκανε έκκληση να αφήσουν στην άκρη τους ανταγωνισμούς τους και να ενωθούν για την υπεράσπιση του έθνους – τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Ο τρόπος που οι Ουκρανοί επιχειρηματίες συνεισφέρουν στον πόλεμο είναι αρκετά διαφορετικός από το 2014. Τότε οι ολιγάρχες της χώρας βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή, χρηματοδοτώντας εθελοντικά τάγματα για να συνδράμουν ένα θλιβερά υποστελεχωμένο. Αρκετοί ολιγάρχες διορίστηκαν για να υπηρετήσουν ως κυβερνήτες ασταθών ρωσόφωνων περιοχών όπου η Μόσχα προσπαθούσε να υποκινήσει αυτονομιστικές εξεγέρσεις.

Ο Ίχορ Κολομόισκι, συνιδιοκτήτης μιας διαφοροποιημένης επιχειρηματικής αυτοκρατορίας που εκτείνεται σε τράπεζες, μεταλλουργίες και μέσα μαζικής ενημέρωσης, διορίστηκε κυβερνήτης της πατρίδας του περιοχής Ντνίπρο, που συνόρευε με το αποσχισμένο Ντονμπάς. Υποστήριξε δεκάδες εθελοντικές ομάδες μάχης για να συντρίψουν εγχώρια φιλορωσικά κινήματα και αργότερα να μεταφέρουν τον αγώνα στο Ντονμπάς.

Ο Σέρχι Ταρούρα, ένας μεγιστάνας του χάλυβα, διορίστηκε κυβερνήτης της περιοχής του Ντόνετσκ. Ο Ολεξάντρ Γιαροσλάφσκι τέθηκε επικεφαλής του Χαρκόβου. Οι ολογάρχες χρησιμοποίησαν την εξουσία, τους πόρους και τη δύναμη των μέσων ενημέρωσης για να κινητοποιήσουν τον πληθυσμό ενάντια στην προσπάθεια της Ρωσίας να αποσταθεροποιήσει και να διαλύσει τη χώρα.

Στο μεταξύ, στο πλευρό του Κιέβου τάχθηκαν επίσης επιχειρηματίες, όπως ο Αχμέτοφ, ο οποίος στο παρελθόν είχε υποστηρίξει το Κόμμα των Περιφερειών του έκπτωτου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς.

Οκτώ χρόνια μετά, οι ολιγάρχες της χώρας διαδραματίζουν πιο παθητικό ρόλο στην άμυνα της Ουκρανίας- προσφέροντας χρήματα και προμήθειες όπως εκατομμύρια συμπατριώτες τους.  «Η εντύπωση που έχω είναι ότι έχουν χαθεί», σχολιάζουν στους Financial Times ο  πρώην υπουργός Οικονομίας Τιμόφι Μιλοβάνοφ . «Δεν έχουν ιδέα τι να κάνουν».

Ο Αχμέτοφ και ο Πιντσούκ έχουν κάνει μια προσπάθεια δημοσίων σχέσεων για να κερδίσουν την αναγνώριση για τις φιλανθρωπικές προσπάθειές τους. Άλλοι, όπως ο Κολομόισκι, βασικός υποστηρικτής της προεδρικής εκστρατείας του Ζελένσκι, είναι εμφανώς απόντες. Ακόμη και ο Ντμίτρο Φιρτάς, ο εξόριστος μεγιστάνας του φυσικού αερίου που καταζητείται για διαφθορά στις ΗΠΑ και κάποτε θεωρούνταν ότι ήταν κοντά στο Κρεμλίνο, έχει πει ότι θέλει να επιστρέψει στην Ουκρανία για να βοηθήσει την πολεμική προσπάθεια.

Η επιχειρηματική ελίτ της Ουκρανίας έχει χάσει την οικονομική και την πολιτική της επιρροή, εξηγούν οι FT.

Όπως πολλοί μεγιστάνες των οποίων οι επιχειρηματικές αυτοκρατορίες προέρχονταν από περιουσιακά στοιχεία στην ανατολική καρδιά της Ουκρανίας, όπου βρίσκεται τώρα το επίκεντρο του πολέμου, ο Αχμέτοφ έχει δεχθεί μεγάλο πλήγμα. Μάλιστα μήνυσε τη ρωσική κυβέρνηση για ζημίες έως και 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα δύο εργοστάσιά του στη Μαριούπολη, συμπεριλαμβανομένου του Azovstal, το οποίο καταστράφηκε στην επίθεση της Ρωσίας.

Παράλληλα, τα τηλεοπτικά τους κανάλια μεταδίδουν την κυβερνητική γραμμή για τον πόλεμο. Εν τω μεταξύ, έχει αυξηθεί η δημοτικότητα του Ζελένσκι, ο οποίος πέρυσι εξόργισε τους μεγιστάνες ψηφίζοντας έναν αντιολιγαρχικό νόμο για να μειώσει την πολιτική τους επιρροή.

Σχολιάζοντας στους FT ο επικεφαλής εθνικής ασφάλειας του Ζελένσκι, Ολέκσι Ντανίλοφ, ο οποίος έχει διαδραματίσει μεγάλο ρόλο στις προσπάθειες περιορισμού της επιρροής των ολιγαρχικών, είπε οι Ουκρανοί ολογάρχες συμπεριφέρονται «με διάφορους τρόπους», αφήνοντας να εννοηθεί ότι ορισμένοι θα λογοδοτήσουν αφού τελειώσει ο πόλεμος.

Οι πλουσιότεροι βιομήχανοι της Ουκρανίας είναι πιθανό να βρουν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες έργο της ανοικοδόμησης που χρηματοδοτείται με εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια δυτικής βοήθειας. Ορισμένοι αναμένεται επίσης να ζητήσουν αποζημίωση από την κυβέρνηση για εργοστάσια και εγκαταστάσεις που καταστράφηκαν στον πόλεμο.

Ωστόσο, οι δυτικοί είναι πιθανό να πιέσουν για μεταρρυθμίσεις και πιο αυστηρή δράση κατά της διαφθοράς σε αντάλλαγμα για τη χρηματοδότηση των προσπαθειών ανασυγκρότησης της Ουκρανίας, περιορίζοντας ενδεχομένως περαιτέρω τη δύναμη της κορυφαίας επιχειρηματικής ελίτ.

naftemporiki.gr