Από την έντυπη έκδοση
Της Δανάης Αλεξάκη
[email protected]
Έντονα αρνητικό παραμένει το περιβάλλον για την παγκόσμια επισιτιστική επάρκεια, με τον αποκλεισμό των ουκρανικών λιμένων.
Αυτή η κατάσταση σε συνδυασμό με τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση στη Ρωσία και τις ξηρασίες που πλήττουν ισχυρές χώρες – παραγωγούς αυξάνουν τους φόβους εμφάνισης σημαντικών ελλείψεων στις αγορές στο άμεσο μέλλον.
Τα σιτηρά αποτελούν βαρόμετρο για την εξασφάλιση της ομαλής τροφοδοσίας των αγορών, με τις προβλέψεις για τη νέα καλλιεργητική περίοδο να δείχνουν περιορισμένες παραγωγές -πέραν της Ρωσίας όπου αναμένεται ρεκόρ συγκομιδής- και περιορισμένα αποθέματα.
Οι παγκόσμιες προοπτικές που δίνουν διεθνείς αναλυτές για το σιτάρι δείχνουν χαμηλότερες παραγωγές και κατανάλωση, αυξημένο εμπόριο και περιορισμένα αποθέματα.
«Η αβεβαιότητα που τροφοδοτείται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις αλυσίδες εφοδιασμού, τις αυξανόμενες απαιτήσεις εισαγωγών, και το υψηλότερο κόστος για εισροές και πρώτες ύλες αποτέλεσαν τους παράγοντες περαιτέρω ενίσχυσης των τιμών στα αγροτικά προϊόντα, ταυτόχρονα με την κλιματική αλλαγή και τα καιρικά φαινόμενα (εκτιμήσεις της Ωκεανικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ κάνουν λόγο για πιθανή παραμονή του φαινομένου La Ninia μέχρι και τον Αύγουστο, επιδρώντας αρνητικά στις καλλιέργειες καλαμποκιού και σιταριού στις ΗΠΑ). Η πιθανή προσδοκία εξομάλυνσης στο θέμα της επιβολής εξαγωγικών περιορισμών από την Ινδία στο σιτάρι, πιθανά να περιορίσει τις θετικές αποδόσεις του» επισημαίνεται στο Δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων της Τράπεζας Πειραιώς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δελτίου, η παραγωγή σίτου προβλέπεται να κινηθεί χαμηλότερα, σε 774,8 εκατ. τόνους (από 779,3
εκατ. τόνους το 2021/22), προερχόμενη από πτωτική αναθεώρηση στην παραγωγή της Ουκρανίας κατά 35% από το 2021/22 (σε 21,5 εκατ. τόνους, λόγω του πολέμου, αυξάνοντας τον κίνδυνο της συγκομιδής του χειμερινού σιταριού τον Σεπτέμβριο), της Αυστραλίας (17% χαμηλότερα) και του Μαρόκου.
Ως αντιστάθμισμα των παραπάνω μειώσεων προβλέπεται αύξηση της παραγωγής για Καναδά, Ρωσία και ΗΠΑ.
Η έκθεση του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) προβλέπει αύξηση παραγωγής 6% σε σχέση με πέρυσι στη Ρωσία, στους 80 εκατ. τόνους, και 52% στον Καναδά, στους 33 εκατ. τόνους.
Η κατανάλωση το 2022/23 αναμένονται στους 783,9 εκατ. τόνους (630,4 εκατ. τόνους για σπόρους και βιομηχανική χρήση και 153,5 εκατ. τόνους για ζωοτροφές), ενώ τα αποθέματα εκτιμώνται σε 267,0 εκατ. τόνους (-5% από το 2021/22), το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων έξι ετών.
Η στάση της Ρωσίας
Σε αυτό το πλαίσιο, ένα κρίσιμο ζήτημα που θα καθορίσει σημαντικά την έκβαση των εξελίξεων στο πεδίο της επισιτιστικής θωράκισης είναι το κατά πόσο η Ρωσία θα χρησιμοποιήσει το «όπλο» των τροφίμων στην αντιπαράθεση με τη Δύση.
Η Μόσχα έχει περιορίσει τις εξαγωγές της μέχρι τις 30 Ιουνίου, αλλά ποια θα είναι η συμπεριφορά της στην αγορά από την 1η Ιουλίου, στην έναρξη της νέας καλλιεργητικής σεζόν;
Ο Αντρέι Σίζοφ, διευθύνων σύμβουλος της SovEcon, εταιρείας που ειδικεύεται στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, αναφέρει ότι «αυτό που ακούω από Ρώσους αξιωματούχους είναι ότι θέλουν να περιορίσουν τις εξαγωγές σε χώρες που θεωρούν εχθρικές, βασικά στη Δύση. Ενώ οι εξαγωγές θα διατηρηθούν σε Αίγυπτο, Τουρκία, Ιράν.
Η τεράστια παραγωγή της Ρωσίας προφανώς δεν μπορεί να απορροφηθεί από την εγχώρια αγορά της. Η διατήρησή της θα σήμαινε ότι το σιτάρι θα χανόταν, και αυτό θα δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα στους Ρώσους αγρότες.
Εάν η Ρωσία περιόριζε γενικώς τις εξαγωγές της, τότε οι τρέχουσες τιμές θα μπορούσαν να διπλασιαστούν ή να τριπλασιαστούν. Αυτό θα ήταν καταστροφή».
